Παρασκευή 3 Ιανουαρίου 2020

Η ελληνική αγορά αυτοκινήτου το 1930. Η αρχή της πτώσης στις εισαγωγές αυτοκινήτων μετά το κραχ και οι διαφημιστικές καταχωρήσεις των αντιπροσωπειών.




Μετά το 1924, το εμπόριο του αυτοκινήτου εντάθηκε στην Ελλάδα. Σε αυτό συνέβαλε η αύξηση των συγκοινωνιακών αναγκών, λόγω και της εισροής των προσφυγικών πληθυσμών. Οι εισαγωγές επιβατικών παρουσίασαν σημαντική άνοδο για να φτάσουν, με διάφορες αυξομειώσεις, στα ανώτερα επίπεδα το 1929. Ανοδικά κινήθηκαν και οι εισαγωγές των λεωφορείων και των φορτηγών, όμως σημαντικά ποσά δαπανήθηκαν για την εισαγωγή πλαισίων, ελαστικών, ανταλλακτικών, βενζίνης και λιπαντικών. 
Με την είσοδο της δεκαετίας του '30 οι συνθήκες διαφοροποιήθηκαν σε αρκετά μεγάλο βαθμό. 

Δυστυχώς, η χρονική απόσταση που μας χωρίζει από την δεκαετία του '30, καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη έως αδύνατη την εύρεση αξιόπιστων στοιχείων, που να δίνουν σαφή εικόνα της ελληνικής αγοράς αυτοκινήτου εκείνης της περιόδου. Ωστόσο, το Hellenic Motor History κατάφερε να εντοπίσει κάποιες αναφορές που αποτυπώνουν το γενικότερο κλίμα της εποχής, στον χώρο του αυτοκινήτου. 
Στα πλαίσια που έχει θεσπίσει το παρόν ιστολόγιο, παρουσιάζει σε αποκλειστικότητα την δραστηριότητα των επίσημων αντιπροσωπειών στην Ελλάδα, μέσα από τις διαφημιστικές καταχωρήσεις εκείνης της χρονιάς. 


Renault, Ιανουάριος 1930.

Το 1930 ξεκίνησε στον απόηχο του χρηματιστηριακού Κραχ στη Νέα Υόρκη, που συνέβη το φθινόπωρο του 1929. 
Οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης που ακολούθησε δεν έγιναν αισθητές μόνο στις Η.Π.Α αλλά, λίγο αργότερα, και στην Ευρώπη. Στα επόμενα χρόνια, η έκταση της κρίσης αποδείχθηκε πολύ μεγαλύτερη από όσο αρχικά θεωρούσαν ορισμένοι. Η Ελλάδα δεν έμεινε αλώβητη. 

Υπό αυτές τις συνθήκες, οι τάσεις στην εγχώρια αγορά αυτοκινήτου ήταν σαφώς πτωτικές. 
Η μείωση των εισαγωγών ήταν σημαντική, αλλά ο αριθμός τους παρέμεινε σε "ικανοποιητικά" επίπεδα. Μάλιστα, ορισμένοι πίστευαν πως αυτή η εξέλιξη ήταν κάτι περισσότερο από ικανοποιητική, εφόσον έβαλε φρένο στην "ανεξέλεγκτη" εισαγωγή αυτοκινήτων των προηγούμενων ετών. 
Υπήρχε η πεποίθηση πως το υφιστάμενο καθεστώς ελευθερίας στις εισαγωγές ήταν η αιτία για τον ασφυκτικό και ενίοτε αθέμιτο ανταγωνισμό όσον αφορά τα ταξί και τα αγοραία, ο αριθμός των οποίων αυξανόταν διαρκώς. 
Προς αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, εντός του έτους η κυβέρνηση αποφάσισε ώστε ο μέγιστος αριθμός των ταξί σε Αθήνα-Πειραιά και Περίχωρα, να ορίζεται ετησίως από το υπουργείο Συγκοινωνίας, βάσει του νόμου 4841/30 (άρθρο 25) "Περί αυτοκινήτων, κυκλοφορίας αυτών και υποχρεώσεων των οδηγών" (ΦΕΚ 260 - 31 Ιουλίου 1930).
Σύμφωνα με την υπ'αριθ. 1 πράξη του Συμβουλίου αυτοκινήτων, από τις 2 Ιανουαρίου 1931 ο ανώτατος αριθμός αυτοκινήτων μετά μετρητού που μπορούσε να κυκλοφορεί στην πρωτεύουσα, ήταν 3.250.

Κατά το εξεταζόμενο έτος, τα αμερικάνικα αυτοκίνητα κυριαρχούσαν στην ελληνική αγορά. Φυσικά, οι εισαγωγές τους ήταν μειωμένες σε σχέση με το 1929. Η αυτοκινητοβιομηχανία των Η.Π.Α δέχτηκε άμεσα ισχυρό πλήγμα από το Κραχ, κάτι που επηρέασε αρνητικά και τις εξαγωγές σε όλο τον κόσμο. Ήδη στο πρώτο εξάμηνο του 1930 οι εξαγωγές αμερικάνικων αυτοκινήτων σε Ευρώπη, Ασία, Αυστραλία, Νότιο Αμερική, Καναδά και Αφρική, μειώθηκαν κατά 50.2% σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 1929. Στην Ευρώπη η μείωση στο εξάμηνο άγγιξε το 65.9%, με 63.500 μονάδες έναντι 96.319 το προηγούμενο έτος (στοιχεία: Οικονομικός Ταχυδρόμος, 26/10/1930). 
Να σημειωθεί ότι εκείνη την εποχή, οι Η.Π.Α ήταν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αυτοκινήτων στον κόσμο. 

H πρώτη σε πωλήσεις εταιρεία στην χώρα μας το 1930 ήταν η Ford, με διαφορά από τον ανταγωνισμό. Η διαφημιστική δραστηριότητα της Ford Motor Co. στην Ελλάδα ήταν έντονη, με το όνομα της να έχει εδραιωθεί ήδη από τα προηγούμενα χρόνια.
Από τις υπόλοιπες αμερικάνικες φίρμες η πλέον επιτυχημένη ήταν η Chevrolet, ενώ αρκετά δημοφιλείς αποδείχθηκαν οι Buick, Nash και Chrysler. Εταιρείες όπως η DeSoto και η Dodge είχαν επίσης μια ικανοποιητική παρουσία. Οι εισαγωγές αυτοκινήτων από την Ευρώπη συνολικά ήταν λιγότερες από αυτές των Η.Π.Α .
Άνοδο σημείωσαν οι πωλήσεις των ιταλικών αυτοκινήτων δηλαδή της... Fiat
Η ιταλική εταιρεία εμφανίζεται το 1930 μέσα στην πρώτη τριάδα των πωλήσεων στην Ελλάδα, ανάμεσα σε Ford Chevrolet. 
Αν και υπάρχουν αναφορές για αύξηση των εισαγωγών από την Γερμανία, δεν έγινε εφικτό να βρεθούν στοιχεία για την θέση των γερμανικών αυτοκινήτων στην αγορά. 
Πάντως κατά διαστήματα υπήρξε κινητικότητα από ορισμένες αντιπροσωπείες γερμανικών εταιρειών, όπως της Mercedes-Benz και της Opel, την άνοιξη και το καλοκαίρι αντίστοιχα. Δείγματα εικονίζονται παρακάτω. 
 

Mercedes-Benz, Απρίλιος 1930.

Έντονη προώθηση των επιβατικών και επαγγελματικών αυτοκινήτων της Opel, υπήρξε το καλοκαίρι του 1930. Καταχώρηση της "Κακούρος & Κατάβολος" τον Αύγουστο.

Αντίθετα, η ζήτηση για τα γαλλικά και τα βρετανικά αυτοκίνητα φαίνεται να ήταν αρκετά χαμηλή. 
Όσον αφορά τα δεύτερα, η Morris ήταν η πιο δημοφιλής βρετανική φίρμα στην Ελλάδα, εκείνη την εποχή. 
Είναι σίγουρο ότι, για πρώτη φορά από το 1926, οι εισαγωγές καινούργιων επιβατικών ήταν κάτω από τις 2.000 μονάδες. Το 1929 είχαν υπερβεί τις 2.500 μονάδες. 
Κάποιες λίγες αναφορές της εποχής εκείνης, πάντως, αποκλίνουν σημαντικά ανάλογα την πηγή προέλευσης των στοιχείων (π.χ Τροχαία Κίνησης). 
Διαθέσιμα στοιχεία από το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.), κάνουν αναφορά για συνολικά 1.557 εισαγωγές επιβατικών αυτοκινήτων και 2.908 αυτοκινήτων όλων των κατηγορίων (επιβατικά, λεωφορεία, φορτηγά), το 1930. Τα νούμερα αυτά δημοσιεύονται, με δεδομένο ότι -έστω- ένα πολύ μικρό μέρος των στοιχείων του Τ.Ε.Ε που έχει γίνει εφικτό να διασταυρωθούν, κρίνονται ως αξιόπιστα. 


Studebaker, Απρίλιος 1930.

Ford, Μάρτιος 1930.


Ο όγκος των εισαγωγών πριν το 1930, χαρακτηρίστηκε από κάποιους ως "υπερβολικός", όμως η ελληνική αγορά ήταν μια μικρή αγορά με απόλυτα κριτήρια. 
Παρόλα αυτά ο ανταγωνισμός μεταξύ των εισαγωγικών επιχειρήσεων φαίνεται ότι ήταν έντονος και, σε κάποιες περιπτώσεις, οι όροι πώλησης ήταν αρκετά ελαστικοί με σκοπό απλά την αύξηση στο μερίδιο αγοράς. 

Έως τα τέλη του 1930, η Ελλάδα ήταν πρώτη μεταξύ των Βαλκανικών χωρών, στον αριθμό κυκλοφορούντων αυτοκινήτων.  
Συγκεκριμένα, στην χώρα μας αντιστοιχούσε 1 αυτοκίνητο ανά 331 κατοίκους.
Η αναλογία στην Γιουγκοσλαβία ήταν 1 αυτοκίνητο ανά 1.074 κατοίκους, στην Βουλγαρία 1 αυτοκίνητο ανά 2.174 κατοίκους, ενώ στην Αλβανία 1 αυτοκίνητο ανά 2.220 κατοίκους. Χαμηλή ήταν η επίδοση και στην Τουρκία, όπου 1 αυτοκίνητο αναλογούσε σε 1.516 κατοίκους. 

Στην εγχώρια αγορά έδιναν το παρόν δεκάδες φίρμες με μοντέλα για όλα τα γούστα σε ένα μεγάλο εύρος τιμών. Η Mercedes-Benz, σύμφωνα με τις καταχωρήσεις, διέθετε μια γκάμα από 140.000 έως 1.500.000 δραχμές (ποσό τεράστιο εκείνη την εποχή). 
Η Ford ανακοίνωσε τις νέες τιμές των επιβατικών της μοντέλων την 1η Σεπτεμβρίου, που κυμαίνονταν από τις 71.000 δραχμές για το Phaethon, έως τις 91.000 δραχμές για το Cabriolet. 
H Ford Motor Co. προωθούσε στην χώρα μας και τα αυτοκίνητα πολυτελείας της θυγατρικής Lincoln.  
 
Συμπερασματικά, η αγορά αυτοκινήτου στην Ελλάδα το 1930 εισήλθε σε περίοδο ύφεσης, όμως ήταν ακόμα "ελεύθερη", χωρίς ποσοτικούς περιορισμούς στις εισαγωγές. Τα σημάδια της οικονομικής κρίσης δεν ήταν ακόμα ιδιαίτερα αισθητά και ορισμένοι προέβλεπαν πως αυτή η ύφεση ήταν παροδική. 
Οι εξελίξεις όμως διέψευσαν αυτές τις προβλέψεις.

 
Buick - Marquette, Φεβρουάριος 1930.

 
Packard, Φεβρουάριος 1930. Η αμερικάνικη φίρμα με τα πολυτελή αυτοκίνητα πέτυχε εκείνη τη χρονιά στην Ελλάδα, πωλήσεις 20 μονάδων.

Η Buick ήταν η τρίτη δημοφιλέστερη αμερικάνικη εταιρεία στην Ελλάδα και βρέθηκε στην πρώτη πεντάδα των πωλήσεων. Επάνω, καταχώρηση από τον Οκτώβριο του 1930.

Chevrolet, Ιούνιος 1930

 
Marmon (Η.Π.Α), Δεκέμβριος 1930

Τα γαλλικά αυτοκίνητα δεν ήταν ψηλά στις προτιμήσεις των αγοραστών το 1930, όμως η Α.Ε.Β.Ε.Μ "ΕΡΜΗΣ" προωθούσε τα Peugeot 201, τον Ιούλιο εκείνης της χρονιάς. Η συγκεκριμένη επιχείρηση διέθετε παράλληλα την αντιπροσωπεία των ελαστικών Dunlop στην Ελλάδα.

 
Nash, Απρίλιοςς 1930. Η αμερικάνικη εταιρεία είχε μια αρκετά καλή πορεία εκείνη τη χρονιά στην Ελλάδα. 

Fiat, Μάιος 1930. Η ιταλική εταιρεία ήταν η δημοφιλέστερη ευρωπαϊκή φίρμα στην Ελλάδα εκείνη την εποχή.
 

 










Β.Α
Έρευνα & αρχείο: Hellenic Motor History (2020)


Η δημοσίευση είναι προϊόν έρευνας του hellenic motor history και δημοσιεύεται αποκλειστικά στο παρόν ιστολόγιο. Απαγορεύεται ρητά η ολική ή μερική αναδημοσίευση και αναπαραγωγή σε οποιοδήποτε ιστοσελίδα ή μέσο κοινωνικής δικτύωσης, χωρίς προηγουμένως να έχει δοθεί η συγκατάθεση και με τον όρο ότι θα αναφέρεται η πηγή προέλευσης.





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου