Hellenic Motor History: Η Mercedes-Benz στην ελληνική αγορά (επιβατικά). H μετάβαση από τα 80s στα 90s και από την σφαίρα της φαντασίας στην "πραγμάτωση του ονείρου".

Mercedes-Benz: ένα όνομα που έχει ταυτιστεί με το κύρος και την πολυτέλεια. Η γερμανική φίρμα δεν άργησε να καθιερωθεί ως μια από τις κορυφαίες μεταξύ αυτών που απευθύνονταν σε κάθε λογής επιτυχημένους με μεγάλη οικονομική επιφάνεια. Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα, όμως στην χώρα μας η αγορά αυτοκινήτου λειτούργησε υπό ιδιαίτερες συνθήκες επί σειρά ετών. Πως επηρέασε αυτό το γεγονός την πορεία μια εταιρείας όπως η Mercedes;

Τα επιβατικά μοντέλα της εταιρείας στόχευαν σε αγοραστές υψηλού προφίλ, όμως παράλληλα ισχυρή παρουσία είχε και στα επαγγελματικά οχήματα. Είναι γνωστό πως η Mercedes ανέπτυξε δυναμική στην εγχώρια αγορά των φορτηγών και των λεωφορείων από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, ενώ σημαντικό κεφάλαιο αποτελεί η συνεργασία μεταξύ της Mercedes και της ΒΙΑΜΑΞ του Mιχ. Φωστηρόπουλου, για την κατασκευή αμαξωμάτων λεωφορείων με κινητήρα και πλαίσιο Mercedes. Επιπλέον ανέπτυξε έντονη δραστηριότητα στην αγορά του ταξί και μετά την αποδυνάμωση της θέσης των αμερικάνικων αυτοκινήτων στην ελληνική αγορά, αποτελούσε την κορυφαία επιλογή για τους επαγγελματίες του χώρου.

Η σύνθεση της ελληνικής αγοράς αυτοκινήτου τοποθετούσε την Mercedes στην ανώτερη κλίμακα, με τα βασικά της μοντέλα στο φορολογικό όριο των 2.000 cc. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ένα περιορισμένο αλλά ιδιαίτερα δυναμικό αγοραστικό κοινό ιδιωτών στην χώρα μας. Όμως ο συνολικός αριθμός των επιβατικών Mercedes στους ελληνικούς δρόμους κάθε άλλο παρά μικρός ήταν, ήδη από την δεκαετία του '60. Σε αυτό συνέβαλε η ενίσχυση των πωλήσεων της στο κομμάτι των ταξί & αγοραίων αλλά και ο σχετικά μεγάλος αριθμός μεταχειρισμένων αυτοκινήτων που κυκλοφόρησε στην χώρα μας. Μέχρι και την δεκαετία του '70 το κόστος αγοράς μιας καινούργιας Mercedes ήταν υψηλό αλλά όχι απαγορευτικό για τα ανώτερα εισοδηματικά στρώματα. H υπέρογκη φορολογία που επιβλήθηκε στα ιδιωτικά επιβατικά αυτοκίνητα κατά την δεκαετία του '80, εκτόξευσε το κόστος αγοράς με αποτέλεσμα τα ποσοστά της Mercedes να παραμείνουν καθηλωμένα σε πολύ χαμηλά επίπεδα (με εξαίρεση την περίοδο αύξησης στην ζήτηση πετρελαιοκίνητων ταξί).

Την αντιπροσωπεία της Mercedes-Benz στην Ελλάδα είχε αναλάβει από το 1936 ο Μιχάλης Φωστηρόπουλος ("Μ. Κ. Φωστηρόπουλος" Α.Ε). Στις αρχές του 1982 η γερμανική εταιρεία ανέπτυξε το δικό της δίκτυο στην χώρα μας, ιδρύοντας την "Mercedes-Benz Hellas" Α.Β.Ε.Ε, με έδρα στην Λεωφ. Αθηνών 40. Το πρώτο διάστημα η νέα επιχείρηση έδωσε έμφαση στην προώθηση των φορτηγών και πετρελαιοκίνητων επιβατικών για την αγορά του ταξί (200D & 240D/W123). Στα Ι.Χ επιβατικά το μοναδικό μοντέλο που είχε ενδιαφέρον εκείνη την εποχή στην εγχώρια αγορά, ήταν η βασική έκδοση της σειράς W123 (200) με τον κινητήρα στα 1.988 cc, στην κατηγορία των 14 φορ. ίππων. Στις αρχές του 1983 παρουσιάστηκε στην Ελλάδα η νέα Mercedes 190 (W201), που διέθετε μικρότερες διαστάσεις συγκριτικά με τα έως τότε δεδομένα της φίρμας (4.42 μ.) αλλά όχι κινητήρες μικρότερους από τα 2.000 cc. Η βασική έκδοση του νέου μοντέλου στα 1.997 cc με καρμπυρατέρ στοίχιζε σχεδόν όσο η μεγαλύτερη 200/W123, ενώ η έκδοση με ψεκασμό (190Ε) ήταν κατά περίπου 500.000 δραχμές ακριβότερη από το μεγαλύτερο μοντέλο!

Mercedes 190E (W201).

To κόστος αγοράς μιας καινούργιας Mercedes ήταν πλέον παράλογο ακόμα και για κάποιον που είχε τα χρήματα, όμως είναι χαρακτηριστικό πως την δεκαετία του '80 η φίρμα διατήρησε υψηλές πωλήσεις στα μεταχειρισμένα. Τα παρακάτω στοιχεία είναι ενδεικτικά. Το 1986 οι πωλήσεις νέων επιβατικών Mercedes στην Ελλάδα ανήλθαν σε 217 μονάδες (0.3%) ενώ στην αγορά μεταχειρισμένου οι πωλήσεις ανήλθαν σε 1.117 μονάδες (3.6%). Παρόμοια εικόνα υπήρξε και το 1987, με μόλις 213 πωλήσεις στα καινούργια (0.4%) και 1.109 πωλήσεις στα μεταχειρισμένα (4.7%). Tην δεκαετία του '90 τα δεδομένα άλλαξαν. Βασική αιτία ήταν η πιο ευνοϊκή φορολογία που εφαρμόστηκε το 1990 στα επιβατικά νέας αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, με καταλύτη. Tην ίδια χρονιά ήρθε στην χώρα μας η νέα έκδοση της 190E με κινητήρα στα 1.800 cc και η ελληνική αντιπροσωπεία προώθησε το συγκεκριμένο μοντέλο με τίτλο "Η πραγμάτωση του ονείρου!". Είναι αλήθεια πως η μικρότερη έκδοση παρουσίαστηκε στην σωστή χρονική στιγμή, αποτελώντας φορολογικό πλεονέκτημα στην χώρα μας. Το μερίδιο της Mercedes το 1990 εκτινάχθηκε στο 2.3% με 2.672 πωλήσεις από 0.4% και 330 πωλήσεις που πέτυχε την προηγούμενη χρονιά (+709.7% !). Tα πράγματα έγιναν ακόμα καλύτερα το 1991 με τα οικονομικά κίνητρα για την αντικατάσταστη των παλιών αυτοκινήτων με καινούργια καταλυτικά. Οι πωλήσεις της Mercedes έφτασαν σε πρωτοφανή επίπεδα, για τα μέχρι τότε δεδομένα. Όποιος είχε την οικονομική δυνατότητα μπορούσε πλέον να αγοράσει την μικρή Mercedes σε τιμή "ευκαιρίας", με αποτέλεσμα να γίνει ανάρπαστη. Η γερμανική φίρμα κατέκτησε μερίδιο 2.9% με συνολικά 4.830 μονάδες. Ήταν η πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια που ταξινομήθηκαν στην χώρα μας περισσότερες καινούργιες Mercedes από μεταχειρισμένες, οι πωλήσεις των οποίων ανήλθαν σε "μόλις" 1.490 μονάδες. To 1991 ήταν η καλύτερη χρονιά για την Mercedes στην ελληνική αγορά για όλη την δεκαετία του '90. Στην συνέχεια οι πωλήσεις της διατηρήθηκαν σε ικανοποιητικά επίπεδα και ήταν σαφές πως πλέον η εταιρεία από την Στουτγκάρδη έδινε ενεργά το παρόν στην ελληνική αγορά και δεν αφορούσε μόνο ελάχιστους τυχερούς.

Στα μέσα του 1993 παρουσιάστηκε στην χώρα μας η νέα "μικρή" C-Class που αντικατέστησε την σειρά W201/190E. Αποτέλεσε το βασικό συστατικό για την καλή πορεία της φίρμας στην χώρα μας τα επόμενα χρόνια, με βασικό κινητήρα πάλι στα 1.800 cc και δυνατότητα επιλογής στα 2.000 cc, 2.200 cc και 2.800 cc. Όμως αρκετά καλή πορεία είχε στην κατηγορία της και η μεγαλύτερη E-Class με την βασική έκδοση στα 2.000 cc (200Ε), κάτι στο οποίο βοήθηκε και η μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για αυτοκίνητα μεγαλύτερου κυβισμού εκείνη την εποχή. Η εταιρεία συνέχισε να έχει αξιόλογη παρουσία στην αγορά του ταξί κατά την δεκαετία του '90, ενώ η έδρα της "Mercedes-Benz Hellas" Α.Ε εκείνη την περίοδο ήταν στην Ιερά Οδό 111. Το καλοκαίρι του 1995 ξεκίνησε η διάθεση της νέας γενιάς E-Class στην Ελλάδα ενώ σταδιακά η γκάμα της εμπλουτίστηκε με μοντέλα όπως η roadster SLK και η coupe CLK, με βασική έκδοση στα 2.000 cc, όμως υπήρχε πάντα και η ναυαρχίδα S-Class. Παρότι η μεγάλη Mercedes συνέχισε να αποτελεί ένα μοντέλο για ελάχιστους στην χώρα μας, η ελληνική αντιπροσωπεία έκρινε ότι οι συνθήκες στην εγχώρια αγορά ήταν ώριμες ώστε να διοργανώσει εκδήλωση για την επίσημη παρουσίαση ενός αυτοκινήτου σε αυτή την κατηγορία. Έτσι, το φθινόπωρο του 1998 αποκαλύφθηκε στο Ζάππειο η νέα γενιά της S-Class (W220), σε εκδήλωση με 600 εκλεκτούς καλεσμένους, μεταξύ των οποίων ήταν κυβερνητικά στελέχη, ο Γερμανός πρέσβης και ο Αντιπρόεδρος της Βουλής.

Mercedes C-180 (W202).

Όμως εκείνη την εποχή η Mercedes δεν απευθυνόταν μόνο στους λίγους εκλεκτούς αλλά έκλεινε το μάτι στους πολλούς, με την παρουσίαση της μικρής Α-Class. To νέο μοντέλο προσέδιδε ένα πιο νεανικό προφίλ στην φίρμα και ήταν διαθέσιμο στην Ελλάδα εντός του 1998, σε εκδόσεις 1.400 cc (A140) και 1.600 cc (A160) με δύο πακέτα εξοπλισμού (Classic & Elegance). Ο χαμηλός κυβισμός δεν ισοδυναμούσε με χαμηλή τιμή αγοράς, εφόσον μιλάμε πάντα για μια Mercedes. Στο ξεκίνημά της η βασική έκδοση κόστιζε 6.8 εκ. δραχμές (A140 Classic), όταν ένα μέσο μικρομεσαίο οικογενειακό αυτοκίνητο στα 1.400 cc στοίχιζε περί τα 2 έως 2.5 εκ. δραχμές λιγότερο. Πάντως το συγκεκριμένο μοντέλο έθεσε τις βάσεις ώστε η εταιρεία να διευρύνει σταδιακά το πελατολόγιό της.

Tην δεκαετία του '80 η Mercedes αποτελούσε στην χώρα μας ένα άπιαστο όνειρο για τους περισσότερους και ήταν -σχεδόν- εκτός ελληνικής πραγματικότητας. Ένα σύμβολο πολυτελείας για ελάχιστους. Μεγάλο ποσοστό αγοραστών με μεγάλη οικονομική επιφάνεια είχε στραφεί σε πιο "ρεαλιστικές" λύσεις, με υψηλό αλλά όχι εξωπραγματικό κόστος κτήσης και βασικό παίκτη στις κατηγορίες κύρους την BMW. Την δεκαετία του '90 οι συνθήκες στην εγχώρια αγορά άλλαξαν προς το καλύτερο και επιπλέον η ίδια η Mercedes προσέφερε μοντέλα περισσότερο "προσιτά", με κινητήρες μικρότερους από τα 2.000 cc. Κατά συνέπεια τα ποσοστά της κινήθηκαν σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα και οι συνολικές της πωλήσεις ήταν αυξημένες κατά περίπου 675% σε σχέση με την δεκαετία του '80.