Σάββατο 1 Απριλίου 2023

1937. Η Αστυνομική Διάταξη Αρ. 42 "Περί κανονισμού κυκλοφορίας παντός είδους τροχοφόρων οχημάτων".

 



Το 1937 δημοσιεύτηκε η Αστυνομική Διάταξη αρ. 42 "Περί κανονισμού κυκλοφορίας παντός είδους τροχοφόρων οχημάτων" (ΦΕΚ 155 / 10-8-1937). Η συγκεκριμένη διάταξη αφορούσε συνολικά 75 άρθρα, σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος αναφερόταν στα αυτοκίνητα παντός είδους και το δεύτερο μέρος στα ποδήλατα, τα ιππήλατα και τις χειράμαξες. Σε αυτά περιλαμβάνονταν οι υποχρεώσεις των διευθυντών γκαράζ και όλων όσοι διατηρούσαν καταστήματα πωλήσεων ειδών αυτοκινήτου, πρατηρίων βενζίνης και επισκευής αυτοκινήτων, σχετικά με την τήρηση βιβλίων καταχώρησης των στοιχείων των πελατών τους (ονοματεπώνυμο, αρ. κυκλοφορίας αυτοκινήτου) καθώς και την ώρα εισόδου και εξόδου αυτών. Τα στοιχεία αυτά έπρεπε να παραδίδονται καθημερινά στην Τροχαία Κινήσεως, η οποία διατηρούσε βιβλίο των κυκλοφορούντων οχημάτων στην Αθήνα (αρ. κυκλοφορίας, είδος & κατηγορία, αρ. άδειας κυκλ., ιπποδύναμη και κάτοχο) καθώς και μητρώο ιδιοκτητών αυτοκινήτων και οδηγών εν γένει. 

Το άρθρο 3 όριζε τις υποχρεώσεις των οδηγών, όπως η θεώρηση της άδειας κυκλοφορίας και την δήλωση κατοικίας, αλλά και σχετικά με την στάθμευση και φόρτωση των οχημάτων. Στις υποχρεώσεις οδηγών σε αυτοκίνητα δημοσίας χρήσης απαγορευόταν το κάπνισμα κατά την κίνηση του οχήματος και εφόσον το απαιτούσαν οι επιβαίνοντες (παρ. 20). Επιπλέον όφειλαν να βεβαιωθούν για την επάρκεια σε καύσιμα πριν την εκκίνηση και να είναι εφοδιασμένοι με εφεδρικό τροχό (παρ. 23 & παρ. 24). Τις υποχρεώσεις ιδιοκτητών αυτοκινήτων όριζε το άρθρο 4, όπως το βιβλίο ωρών εργασίας του οδηγού, την γνώση της ταυτότητας του οδηγού (πλήρη στοιχεία) και την θεώρηση της άδειας κυκλοφορίας. Σε περίπτωση αλλαγής κατοικίας ή αλλαγής κυριότητας οχήματος ή πρόσληψης νέου οδηγού, οι ιδιοκτήτες οχημάτων ήταν υποχρεωμένοι να ενημερώσουν το τμήμα Τροχαίας Κινήσεως εντός 48 ωρών. Τις υποχρεώσεις για τους οδηγούς και του εισρπάκτορες λεωφορείων όριζε το άρθρο 5, όπως συμπεριφορά και βιβλιάρια εισπρακτόρων. Ενδιαφέρον έχει πως κατά την υπηρεσία του ο εισπράκτορας όφειλε να έχει "χρηματόσακκον μετά δοχείου μικρού εμπεριέχοντος σπόγγον βεβρεγμένον απαγορευομένης της εμβαπτίσεως των δακτύλων εις το στόμα" (παρ. 7). Επιπλέον, οι οδηγοί και εισπράκτορες είχαν την υποχρέωση να φορούν την στολή που όριζε το υπουργείο Σιδηροδρόμων (παρ. 9). Η παρουσία εισπράκτορα ήταν υποχρεωτική. Βέβαια, υποχρεώσεις είχε και το επιβατικό κοινό, τις οποίες όριζε το άρθρο 6. Εκτός από τα αυτονόητα περί φθοράς ή καταστροφής καθοδηγητικών πινακίδων κυκλοφορίας και σταθμών οχημάτων, εντός των αυτοκινήτων απαγορεύονταν τα άσματα ακόμα και εν στάσει καθώς και οι φωνασκίες (παρ. 3). Στα αστικά λεωφορεία η είσοδος των επιβατών έπρεπε να γίνεται από την πίσω πόρτα και η έξοδος από την μπροστά πόρτα. Επίσης απαγορευόταν το κάπνισμα όταν τα παράθυρα ήταν κλειστά και δεν γινόταν "κανονικός αερισμός" (παρ. 7). 

Το κεφάλαιο Β΄ της διάταξης αφορούσε την κίνηση, την ταχύτητα και τα σήματα. Η ταχύτητα εντός της πόλεως και των συνοικισμών ήταν έως 30 χλμ/ώρα για τα επιβατικά αυτοκίνητα με ή χωρίς μετρητή αλλά και τα δίκυκλα ή τρίκυκλα. Η ανώτερη ταχύτητα για τα λεωφορεία ήταν 20 χλμ/ώρα. Τα φορτηγά και φορτο-επιβατικά οχήματα ταχύτητα έως 15 χλμ/ώρα χωρίς φορτίο ή 12 χλμ/ώρα με φορτίο. Επί της λεωφόρου Συγγρού, από την γέφυρα του Κουκακίου μέχρι τον Ιππόδρομο, ή ταχύτητα ήταν 60 χλμ/ώρα για τα επιβατικά, δίκυκλα και τρίκυκλα και 40 χλμ/ώρα για τα λεωφορεία και τα φορτηγά. Φυσικά δεν έλειπαν οι κανονισμοί σχετικά με την προεραιότητα, τις διασταυρώσεις και τις διαβάσεις, ενώ το άθρο 9 όριζε όλες τις οδούς και πλατείες μονής κατεύθυνσης στην Αθήνα. Αντίστοιχα το άρθρο 10 ανέφερε τις οδούς που απαγορευόταν "απολύτως" η διέλευση φορτηγών και μοτοσυκλετών, Εντύπωση κάνει το γεγονός ότι στον κατάλογο περιλαμβάνονται όλες οι κεντρικές οδικές αρτηρίες της πόλης, όπως η Πατησίων, η Πανεπιστημίου, η Σταδίου, η Αιόλου, η Ερμού (από Σύνταγμα μέχρι Μοναστηράκι), αλλά και οι πλατείες Ομονοίας και Συντάγματος! Συνολικά υπάρχει μακροσκελής αναλυτική αναφορά με εναλλακτικές διαδρομές (π.χ στην περίπτωση της Ηρώδου του Αττικού), εξαιρέσεις ή ωράρια διέλευσης φορτηγών και μοτοσυκλετών σε ορισμένες οδούς. 




Στην συνέχεια η διάταξη όριζε χαρακτηριστικά των οχημάτων, όπως οι πινακίδες κυκλοφορίας, τα φώτα και τα ηχητικά όργανα (Κεφάλαιο Γ'). Συγκεκριμένα ανέφερε τις προδιαγραφές των πινακίδων κυκλοφορίας (διαστάσεις, χαρακτήρες), ενώ όλα τα δημοσίας χρήσης αυτοκίνητα με μετρητή στην Αθήνα έπρεπε να έχουν το διακριτικό "Α" πριν τον αριθμό κυκλοφορίας (άρθρο 15). Όμως υπήρχε υποχρέωση να υπάρχει επιγραφή με τον αριθμό κυκλοφορίας και στο εσωτερικό του αυτοκινήτου, σε εμφανές σημείο (άρθρο 16). Σχετικά με τον φωτισμό ανέφερε το άρθρο 17 και αφορούσε τους υποχρεωτικούς φανούς, την ένταση των φώτων, τους προβολείς κλπ. Υπήρχε πρόβλεψη και για τον κατάλληλο φωτισμό της εμπρόσθιας πινακίδας με τον αριθμό και την διαδρομή στα λεωφορεία αλλά και τον επαρκή φωτισμό στους μετρητές των ταξί (παρ. 9 & παρ. 10). Το άρθρο 18 αφορούσε τα ηχητικά όργανα των οχημάτων. Στην παράγραφο 1 ανέφερε: "Παν αυτοκίνητον όχημα δέον να είναι εφωδιασμένον δι'ηχητικού οργάνου μονοτόνου ήχου. Τα δίκυκλα και τρίκυκλα αυτοκίνητα δέον να χρησιμοποιώσιν ηχητικόν όργανον μονοτόνου ήχου μικροτέρας εντάσεως". Η έλειψη ηχητικού οργάνου αποτελούσε παράβαση. Όμως υπήρχαν διατάξεις και σχετικά με την άσκοπη χρήση στην πόλη, τις ώρες κοινής ησυχίας κλπ. 

Βλέπουμε πως υπήρχαν σαφείς κανονισμοί και ολοκληρωμένο πλαίσιο, που βέβαια περιλάμβανε και θέματα τιμολογίων των ταξί, την υποχρέωση των οδηγών ταξί και αγοραίων και τον ορισμό της περιμετρικής ζώνης των Αθηνών. Επίσης όριζε τις προδιαγραφές ασφαλούς λειτουργίας των οχημάτων ώστε να "πληρούν τους όρους της ασφαλείας, υγιεινής και ανέσεως" για τους επιβάτες (άρθρο 28). Θέματα μεταφορών και φόρτωσης διευκρίνιζε το άρθρο 30 ενώ στο Κεφάλαιο ΣΤ' υπήρχαν σαφείς κανονισμοί σχετικά με την στάθμευση και συγκεκριμένα για την γενική απαγόρευση, την μερική απαγόρευση και την ολιγόλεπτη στάθμευση σε συγκεκριμένες οδούς της Αθήνας. Το άρθρο 34 όριζε που επιτρέπεται η στάθμευση μεγάλης διάρκειας, ενώ το άρθρο 35 διευκρίνιζε σχετικά με την στάθμευση των οχημάτων γιατρών και Μαιών. Εκείνη την εποχή, εκτός από αυτοκίνητα, φορτηγά, λεωφορεία και μοτοσυκλέτες, κυκλοφορούσαν στους Αθηναϊκούς δρόμους και κάρα, ιππήλατες άμαξες και σούστες. Η κυκλοφορίας τους υπαγόταν επίσης σε κανονισμούς. Το άρθρο 60 αναφέρει σαφώς: "Ουδεμία άμαξα επιβατική, σούστα ή κάρρον επιτρέπεται να κυκλοφορεί άνευ αριθμού του Τμήματος Τροχαίας Κινήσεως, επέχοντος θέσιν αδείας κυκλοφορίας". Υπήρχαν μάλιστα συγκεκριμένες προδιαγραφές για την μορφή και την τοποθέτηση των αριθμών αυτών. Χαρακτηριστικό είναι και το άθρο 64 σχετικά με τα σήματα των οδηγών τους: "Οι οδηγοί ιππηλάτων, προκειμένου να σταματήσουν το όχημα ή να ανακόψουν την ταχύτητά του, δέον να ειδοποιώσι τους όπισθεν ερχομένους υψούντες το μαστίγιον ή εκτείνοντες προς τα άνω τον βραχίονα. Οσάκις προτίθενται να στρέψωσι δεξιά ή να τεθώσιν εις κίνησιν οφείλουν να υποδεικνύουν δια της χειρός ή του μαστιγίου την κατεύθυνσιν, ήν πρόκειται να λάβωσι". Οι αμαξηλάτες είχαν και εκείνοι συγκεκριμένες υποχρεώσεις απέναντι στους επιβάτες τους ενώ ήταν εφοδιασμένοι με ειδικό βιβλιάριο, θεωρημένο από την Τροχαία Κίνησης. Όπως και στα μηχανοκίνητα οχήματα, έτσι και στα ιππήλατα υπήρχαν οδοί που απαγορευόταν η διέλευσή τους ή επιτεπόταν σε ορισμένες ώρες. Για παράδειγμα δεν επιτρεπόταν η διέλευση παντός είδους ιππήλατου οχήματος από τις οδούς Γεωργίου Α', Όθωνος, Ηρώδου του Αττικού, Εμμ. Μπενάκη (από Σταδίου μέχρι Ακαδημίας), Σανταρόζα, Αρσάκη, Ίωνος, Δώρου, Γλάδστωνος και Σατωβριάνδου (από Ίωνος μέχρι Πατησίων). 

Κατά συνέπεια όλες οι κατηγορίες οχημάτων ήταν καταγεγραμμένες στην Τροχαία, ενώ υπήρχαν τα πλήρη στοιχεία όλων των ιδιοκτητών και οδηγών οχημάτων στην Αθήνα. Οι διατάξεις δεν αφήνουν καμία αμφιβολία πως η κίνηση των αυτοκινήτων, των δικύκλων και των ιππήλατων αμαξών γινόταν εντός αυστηρού πλαισίου (τουλάχιστον θεωρητικά). Υπήρχαν συγκεκριμένες προδιαγραφές που όριζαν τα διακριτικά στοιχεία των οχημάτων, κάποια τεχνικά χαρακτηριστικά, την συμπεριφορά και τις υποχρεώσεις των οδηγών, των ιδιοκτητών και των επιβατών σε δημοσίας χρήσης οχήματα. Με την Αστυνομική Διάταξη αρ. 42 καταργήθηκαν όλες οι ανάλογες διατάξεις που ίσχυαν από το 1927 έως τις 31 Δεκεμβρίου 1936. Την Α.Δ αρ. 42 υπόγραψε ο Διυεθυντής της Αστυνομίας Αθηνών, Ιωάννης Βαβούρης και ενέκρινε ο υφυπουργός Δημόσιας Ασφάλειας, Κ. Μανιαδάκης. 


Tα ταξί στην Αθήνα έπρεπε να έχουν το διακριτικό γράμμα Α στον αριθμό κυκλοφορίας, αλλά και τον ιδιαίτερο αύξοντα αριθμό ως αυτοκίνητα με μετρητή (όπως διακρίνεται στο τζάμι). Στην φωτογραφία εικονίζεται ο οδηγός Βασίλης Καπάνταης με το ταξί μάρκας Ford. Προέρχεται από το προσωπικό αρχείο του εγγονού Βασίλη Καπάνταη. 








B.A
Έρευνα  © Hellenic Motor History (2023)
Αρχική φωτογραφία: εφημερίδα "Ακρόπολις", 3/4/1938.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου