1991. Αθήνα εναντίον υπόλοιπης Ελλάδας. Ποιές ήταν οι τάσεις στην αγορά αυτοκινήτου εντός και εκτός πρωτεύουσας κατό το πρώτο έτος της απόσυρσης.

 

Ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού κατοικεί και εργάζεται στην Αθήνα,  που συγκεντρώνει σημαντικό ποσοστό της εγχώριας επιχειρηματικής και οικονομικής δραστηριότητας. Το 1991 ο πληθυσμός στην ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας ήταν 3.076.000 κάτοικοι, ενώ ο συνολικός πληθυσμός στην Ελλάδα ήταν 10.390.000 κάτοικοι. Είναι εύλογο πως σε οποιαδήποτε χώρα η αγορά αυτοκινήτου αναπτύσσει μεγάλη δυναμική στα μεγάλα αστικά κέντρα και ειδικότερα στην πρωτεύουσα. Στην χώρα μας η πρωτεύουσα δεν καλύπτει απλώς ένα σημαντικό ποσοστό στις συνολικές ταξινομήσεις καινούργιων αυτοκινήτων, αλλά το μεγαλύτερο ποσοστό έναντι της υπόλοιπης Ελλάδας. Την δεκαετία του '60 οι ταξινομήσεις νέων επιβατικών αυτοκινήτων στην Αθήνα, αντιστοιχούσαν έως το 65% επί του συνόλου. Σταδιακά αυτό το ποσοστό μειώθηκε, όμως η Αθήνα διατήρησε το προβάδισμα, με ραγδαία αύξηση στον αριθμό κυκλοφορούντων αυτοκινήτων στην πρωτεύουσα. Η θετική πορεία μιας εταιρείας ήταν λοιπόν άμεσα εξαρτημένη με την κατάκτηση του αγοραστικού κοινού στην Αθήνα. Αυτό ήταν ιδιαίτερα σημαντικό κυρίως την εποχή που η εγχώρια αγορά αυτοκινήτου παρέμενε καθηλωμένη σε χαμηλά επίπεδα. 

Οι ανοδικές τάσεις που σημειώθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του '90, δημιούργησαν ένα έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον στο σύνολο της αγοράς. Αυτό έγινε σαφές το 1991, όταν τέθηκαν σε ισχύ τα οικονομικά κίνητρα για την ανανέωση του στόλου των αυτοκινήτων, με την απόσυρση των παλιών ρυπογόνων οχημάτων και την αντικατάστασή τους με νέα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Το 1989 οι νέες ταξινομήσεις στην πρωτεύουσα αντιστοιχούσαν στο 58.7% του συνόλου με 50.304 μονάδες, ενώ στην υπόλοιπη χώρα ταξινομήθηκαν "μόλις" 35.341 επιβατικά αυτοκίνητα ή το 41.3%. Η διαφορά μειώθηκε το 1990, με την αναλογία στο 55.5% για την Αθήνα και στο 44.5% για την υπόλοιπη Ελλάδα. Το 1991 η διαφορά μειώθηκε περαιτέρω, με το ενδιαφέρον για καινούργια αυτοκίνητα αυξημένο πλέον σε πανελλαδικό επίπεδο, λόγω των νέων ευνοϊκών μέτρων. Αυτό σημαίνει πως η υπόλοιπη Ελλάδα μπορούσε να επηρεάσει τις εξελίξεις σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν. Ας δούμε λοιπόν πως διαμορφώθηκε η εικόνα της αγοράς αυτοκινήτου εκείνη την εποχή, με βάση τις επιδόσεις των εταιρειών στην πρωτεύουσα και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

To 1991 οι ταξινομήσεις νέων επιβατικών αυτοκινήτων στην χώρα μας ανήλθαν σε 167.737 μονάδες. Στην πρωτεύουσα ταξινομήθηκαν 88.550 αυτοκίνητα, ποσοστό 52.8% επί του συνόλου και στην υπόλοιπη Ελλάδα 79.187 αυτοκίνητα ή το 47.2%. Nissan ήταν η πρώτη σε πωλήσεις εταιρεία στην Ελλάδα, με μερίδιο 10.1% και 16.893 μονάδες. Στην πρωτεύουσα βρέθηκε στην κορυφή με 8.693 πωλήσεις (9.8%) ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα πέτυχε το ίδιο με 8.200 μονάδες (10.4%). Είναι χαρακτηριστικό ότι εκτός πρωτεύουσας η Nissan είχε σαφές προβάδισμα από την δεύτερη σε πωλήσεις φίρμα, ενώ στην Αθήνα προηγήθηκε με σχετικά μικρή διαφορα. Συνολικά η μάχη στην πρώτη τριάδα της αθηναϊκής αγοράς ήταν σκληρή, εφόσον η Toyota τερμάτισε δεύτερη αλλά ελάχιστα μπροστά από την Fiat. Τελικά οι δύο εταιρείες κατέκτησαν το ίδιο ποσοστό (9.4%), με 8.357 και 8.292 μονάδες αντίστοιχα. Στην υπόλοιπη Ελλάδα τα πράγματα ήταν πιο ξεκάθαρα, εφόσον η Fiat κατέκτησε την δεύτερη θέση με 7.019 μονάδες (8.9%) και η Toyota ήρθε τρίτη με 6.399 μονάδες (8.1%). Αυτή η επίδοση βοήθησε στην επικράτηση της ιταλικής εταιρείας έναντι της Toyota, κατακτώντας την δεύτερη θέση σε πανελλαδικό επίπεδο.

Oι Nissan, Fiat & Toyota κυριάρχησαν στην πρώτη τριάδα της εγχώριας αγοράς αυτοκινήτου το 1991, όμως στην συνέχεια υπάρχουν κοινά σημεία αλλά και μεγάλες διαφορές στις προτιμήσεις των αγοραστών εντός και εκτός Αθηνών. Στην μεγαλύτερη αγορά της χώρας την τέταρτη θέση κατέκτησε άνετα η Renault με 5.511 πωλήσεις (6.2%), ενώ πολύ καλή επίδοση κατέγραψε και στην υπόλοιπη Ελλάδα κατακτώντας την πέμπτη θέση με 5.285 μονάδες (6.7%). Συνολικά η Renault κατέκτησε την τέταρτη θέση της ελληνικής αγοράς. Η Opel ήρθε πέμπτη σε πανελλαδικό επίπεδο, όμως η επιτυχία της στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στις πωλήσεις που πέτυχε στο υπόλοιπο της χώρας, που ήρθε τέταρτη με 5.978 πωλήσεις (7.5%). Στην Αθήνα εμφανίστηκε σχετικά αποδυναμωμένη, κατακτώντας μόλις την δέκατη θέση με ποσοστό 3.6% και 3.221 πωλήσεις. Αντίθετα, η πρωτεύουσα αποδείχθηκε καλύτερος πελάτης για την Mazda, που ήρθε στην πέμπτη θέση με 4.842 μονάδες (5.5%). Αρκετά καλή ήταν η επίδοσή της και στην υπόλοιπη χώρα, με 3.535 μονάδες (4.5%) που την έφεραν στην όγδοη θέση. Η Alfa Romeo κατέκτησε την έκτη θέση εντός και εκτός πρωτεύουσας, που της χάρισαν την... έκτη θέση σε έθνικό επίπεδο! Απόλυτη συμφωνία και στην περίπτωση της Hyundai, που κατέκτησε την έβδομη θέση σε Αθήνα και υπόλοιπη Ελλάδα, με τις πωλήσεις της σχεδόν μοιρασμένες στις 4.058 και 4.032 μονάδες αντίστοιχα. Όμως η κορεάτικη φίρμα ήρθε όγδοη στο σύνολο της αγοράς, πίσω από την Mazda (που είχε ισχυρότερη παρουσία στην Αθήνα). Η BMW κατέκτησε την όγδοη θέση στην πρωτεύουσα με 4.2% και 3.697 μονάδες. Το ποσοστό της εκτός Αθηνών ανήλθε στο 3.7% με 2.918 μονάδες, επίδοση αρκετά καλή που όμως την έφερε μόλις την δωδέκατη θέση. Στο σύνολο της αγοράς κατάφερε να τερματίσει στην δέκατη θέση, με 3.9%. 

Στην ένατη θέση ήρθε η Ford στην γενική κατάταξη της εγχώριας αγοράς, τερματίζοντας ένατη στην Αθήνα με ποσοστό 4.0% και στην ίδια θέση εκτός Αθηνών με ποσοστό 4.4%. Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, η Opel συμπλήρωσε την πρώτη δεκάδα στην πρωτεύουσα, όμως στην στην υπόλοιπη Ελλάδα αυτό συνέβη με την Peugeot. H γαλλική εταιρεία είχε μπει σε τροχιά ανόδου στην χώρα μας και βελτίωσε σημαντικά την θέση της, τερματίζοντας στην δωδέκατη θέση το 1991 με αύξηση πωλήσεων +182.4%. Μεγάλη ώθηση έδωσαν οι πωλήσεις που πέτυχε εκτός Αθηνών, με 3.214 μονάδες και 4.1%. Στην Αθήνα πέτυχε 2.974 πωλήσεις (3.4%) και ήρθε στην 13η θέση. Από τις υπόλοιπες εταιρείες, η Audi αποδείχθηκε πιο δημοφιλής εκτός Αθηνών, τερματίζοντας 14η με ποσοστό 3.1% και 2.426 πωλήσεις, ενώ στην Αθήνα τερμάτισε στην 22η θέση με ποσοστό 1.6% και 1.458 μονάδες (συνολικά ήρθε 14η στην χώρα μας). Αντίστροφα, η Honda "έπαιξε" πιο δυνατά στην πρωτεύουσα, με 2.408 πωλήσεις και 2.7% (19η) και μόλις 1.165  πωλήσεις και 1.5% στο υπόλοιπο της Ελλάδας (22η). Παρόμοια εικόνα και για την Rover, με 2.678 πωλήσεις και 3.0% στην Αθήνα (18η), ενώ εκτός πέτυχε 1.699 πωλήσεις και 2.1% (19η). H Zastava είχε τεθεί ουσιαστικά εκτός συναγωνισμού, με πσοστό 0.4% και συνολικά 634 πωλήσεις. Από αυτές οι 448 αφορούσαν την αγορά της πρωτεύουσας (0.5%), ενώ στην υπόλοιπη χώρα ταξινομήθηκαν μόλις 186 Zastava. Πάντως παρά την εξαιρετικά χαμηλή επίδοση στην υπόλοιπη Ελλάδα, κατέκτησε και στις δύο περιπτώσεις την ίδια θέση (25η). Ενδιαφέρον έχει το γεγονός πως από τις φίρμες γοήτρου υψηλού κόστους, η συντριπτική πλειοψηφία διατέθηκε στην Αθήνα. Ειδικότερα η Jaguar ταξινόμησε στην πρωτεύουσα το σύνολο των αυτοκινήτων της, με συνολικά 15 μονάδες. 

 

B.A

Hellenic Motor History © (2023)

Στοιχεία πωλήσεων: ΣΕΑΑ

Πίνακας και επεξεργασία στοιχείων: Hellenic Motor History. 

Στοιχεία πληθυσμού 1991: macrotrends.net

Για την συνολική εικόνα της ελληνικής αγοράς αυτοκινήτου το 1991, μπορείτε να διαβάσετε εδώ.