Τετάρτη 22 Ιανουαρίου 2020

Η SEAT στην ελληνική αγορά. Tα πρώτα βήματα της ισπανικής εταιρείας στην χώρα μας και η πορεία της έως σήμερα.



 
Στις 9 Μαΐου του 1950 ιδρύθηκε η Sociedad Española de Automóviles de Turismo, S.A. (S.E.A.T).
Η ισπανική κυβέρνηση είχε ήδη υπογράψει σύμφωνο συνεργασίας με την ιταλική Fiat, με την βοήθεια της οποίας θα μπορούσε η χώρα να εδραιώσει την δική της αυτοκινητοβιομηχανία. Το εργοστάσιο ήταν έτοιμο τρία χρόνια αργότερα και, το 1953 βγήκε από την γραμμή παραγωγής το πρώτο της αυτοκίνητο. Ήταν ένα SEAT 1400, βασισμένο στο αντίστοιχο ιταλικό μοντέλο. 
Όμως, επρόκειτο για ένα αυτοκίνητο μάλλον μεγάλο και όχι προσιτό στον μέσο Ισπανό, εκείνη την εποχή. 
Τα πράγματα άλλαξαν με την παρουσίαση του μικρού SEAT 600, τον Μάιο του 1957. Η επιτυχία στην ισπανική αγορά δεν άργησε να έρθει, με την ζήτηση να αυξάνεται όλο και περισσότερο χάρη στην χαμηλή τιμή του. Σύντομα αναδείχθηκε σε σύμβολο της αυτοκίνησης στην Ισπανία. 

Η SEAT συνέχισε να παρουσιάζει νέα μοντέλα, πάντα βασισμένα στα μοντέλα της Fiat. Όμως, υπήρξαν και εκδόσεις που είχαν εξελιχθεί από τους ίδιους τους Ισπανούς, όπως τα τετράθυρα SEAT 600 & 850. 

Λίγο μετά τα μέσα της δεκαετίας του '60, η SEAT έκανε τις πρώτες κινήσεις ώστε να επεκταθεί πέραν της ισπανικής αγοράς. 
Αν και η τακτική αυτή δεν αφορούσε την οργανωμένη μαζική εξαγωγή αυτοκινήτων σε μεγάλο αριθμό ευρωπαϊκών ή άλλων χωρών, πάντως έγιναν τα πρώτα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Να σημειωθεί πως, αυτό δεν συνέβη χωρίς την συγκατάθεση της Fiat, εφόσον η αρχική συμφωνία απαγόρευε στην ισπανική εταιρεία κάθε εξαγωγική δραστηριότητα. Η ιταλική εταιρεία αύξησε το ποσοστό συμμετοχής της στον έλεγχο της SEAT, ως αντιστάθμισμα. Αντίθετα, η ισπανική κυβέρνηση μείωσε το δικό της ποσοστό από το 51% στο 32%. 

Μια από τις χώρες που έγιναν εξαγωγές ήταν και η Ελλάδα.
Η SEAT έκανε την εμφάνισή της στην ελληνική αγορά γύρω στο 1968. Το γεγονός αυτό καθιστά την χώρα μας ως μια από τις πρώτες ευρωπαϊκές αγορές που η SEAT διέθεσε τα αυτοκίνητά της. 

Η πρώτη αντιπροσωπεία των ισπανικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα, ήταν η "Δ.Ε.Α" Α.Ε με την έδρα της αρχικά στην Λεωφ. Συγγρού 142. 
Ελάχιστα αυτοκίνητα διατέθηκαν εντός του 1968, όμως η εικόνα της στην εγχώρια αγορά σταδιακά βελτιώθηκε. 


SEAT 600 D




Η έδρα της επιχείρησης μεταφέρθηκε αργότερα επί των οδών Μαντζαγριωτάκη 12 & Ηρακλέους, στην Καλλιθέα.  
Η SEAT είχε ανοδική πορεία από τις αρχές της δεκαετίας του '70, όμως μεγάλωνε και το δίκτυο των επίσημων αντιπροσώπων. 
Ήδη έως το 1974 τα αυτοκίνητα της ισπανικής εταιρείας εκπροσωπούσε η "ΚΩΠΑΣΤΡΑ" Α.Ε των αδελφών Δούκα, παράλληλα με την "Δ.Ε.Α".
Οι αδελφοί Δούκα ήταν γνωστοί στον χώρο του αυτοκινήτου από την δεκαετία του '50, ως επίσημοι εισαγωγείς των βρετανικών αυτοκινήτων της Austin και αργότερα της Morris, καθώς και άλλων θυγατρικών της British Motor Corporation. 
Η έδρα της "ΚΩΠΑΣΤΡΑ" Α.Ε ήταν επί της Λεωφ. Συγγρού 116, ενώ στην Θεσσαλονίκη υπήρχε υποκατάστημα στην Πλατεία Αριστοτέλους. 
Εκείνη την εποχή, στα μέσα της δεκαετία του '70, την αντιπροσωπεία της SEAT στην Δυτική Ελλάδα είχε αναλάβει η "Α.Β.Ε.Ε.Α" Α.Ε. με έδρα στην Πάτρα (Οδός Μαιζώνος και Τριών Ναυάρχων). Λίγο αργότερα την επίσημη αντιπροσωπεία εκεί ανέλαβε η "Δυτελλάς" Α.Ε, που ανήκε στο δίκτυο της "Τρακτελλάς" Α.Ε, γενικής αντιπροσωπείας της Fiat στην Ελλάδα.
Η ¨Α.Β.Ε.Ε.Α"  συνέχισε την δραστηριότητά της στην εμπορία των αυτοκινήτων SEAT στην Πάτρα, με έκθεση και στην Αθήνα επί της Λεωφ. Αθηνών 178. 
Αντίθετα, η "ΚΩΠΑΣΤΡΑ" διέκοψε την συνεργασία της με την ισπανική εταιρεία έως το 1978, ενώ η "Δ.Ε.Α" εξακολούθησε να έχει την αντιπροσωπεία της SEAT. Την ίδια εποχή, στα τέλη του 1978, η "Τρακτελλάς" Α.Ε μετονομάστηκε σε "Πανελλάς" Α.Ε, μετά την αλλαγή στην δομή του δικτύου της. Ταυτόχρονα, απέκτησε το δικαίωμα στην αποκλειστική εισαγωγή των αυτοκινήτων SEAT. 



Μάρτιος 1978

Από τα μέσα της δεκαετίας του '70, τα ισπανικά μοντέλα πέτυχαν σημαντική αύξηση των πωλήσεων τους στην χώρα μας. Η SEAT πρωταγωνιστούσε πλέον στην εγχώρια αγορά, με σταθερή παρουσία στην πρώτη πεντάδα της γενικής κατάταξης. 
Τα SEAT 127 και 124 αποδείχθηκαν ιδιαίτερα δημοφιλή. Το μικρότερο μοντέλο διέθετε και 4θυρη έκδοση, σε αντίθεση με το αντίστοιχο Fiat 127 που ήταν διαθέσιμο αποκλειστικά σε εκδόσεις με 2 ή 3 πόρτες. 

Τα πράγματα άλλαξαν με την είσοδο της δεκαετίας του '80.
To κύριο χαρακτηριστικό ήταν η πλήρης απουσία της εταιρείας από την ελληνική αγορά. Πιθανότατα αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το διάστημα από το 1980 έως το 1982, ήταν μια μεταβατική περίοδος για την SEAT. 
Το 1981 η Fiat αποφάσισε να μεταβιβάσει το μερίδιό που κατείχε στην ισπανική INI (Instituto Nacional de Industria), τερματίζοντας την συνεργασία της με την SEAT. 
Mετά το διαζύγιο μεταξύ των δύο εταιρειών, το 1982, η Volkswagen προχώρησε σε σύμφωνο συνεργασίας με την SEAT, η οποία ανέλαβε την παραγωγή ορισμένων μοντέλων της γερμανικής εταιρείας στα εργοστάσιά της.
Παράλληλα, η SEAT παρουσίασε το πρώτο νέο της μοντέλο μετά την αποχώρηση της Fiat. Ήταν το SEAT Ronda. 
H παρουσίασή του οδήγησε σε δικαστική διαμάχη με την Fiat, εφόσον το Ronda έμοιαζε με ανασχεδιασμένη έκδοση του Fiat Ritmo. H απόφαση δικαίωσε τους Ισπανούς, εφόσον το δικαστήριο έκρινε ότι τα δύο αυτοκίνητα διαφοροποιούνταν σημαντικά μεταξύ τους. 
Αντίθετα, το SEAT Fura πράγματι αποτελούσε ανασχεδιασμένη έκδοση του Fiat 127. Ήταν ο "αντικαταστάτης" του SEAT 127 ενώ χρησιμοποιούσε τον γνωστό κινητήρα των 903 κ.εκ της ιταλικής εταιρείας. Με αυτά τα δύο μοντέλα έγινε η επανεκκίνηση της παρουσίας της στην χώρα μας. 
Tον Ιούλιο του 1983 ξεκίνησε η διάθεση του SEAT Ronda στην Ελλάδα, παράλληλα με το μικρότερο Fura. Έως το τέλος του έτους είχαν διατεθεί 534 αυτοκίνητα και το ποσοστό της ξέφυγε από το μηδέν για πρώτη φορά μετά από τρία χρόνια, φτάνοντας το 0.9%.
Την αντιπροσωπεία είχε εκείνη την περίοδο η "Δ.Ε.Α" Α.Ε, με έδρα στην Ασκληπιού & Κολοκοτρώνη 74 στην Καλλιθέα. 



Ιούνιος 1984

Tα επόμενα δύο χρόνια η SEAT αύξησε τις πωλήσεις της, με το μερίδιό της σταθερά στο 1.9%, επίδοση που σαφώς κρίνεται μέτρια. Το 1984 διέθεσε συνολικά 1.247 μονάδες και το 1985 συνολικά 1.481 μονάδες. Στην δημοφιλέστερη και πλέον ανταγωνιστική κατηγορία των 8 φορ. ίππων, πέτυχε 487 και 723 πωλήσεις αντίστοιχα. 

Ήταν το 1986 που σηματοδότησε την ολική επαναφορά της εταιρείας στην χώρα μας. Είχε προηγηθεί η ανάληψη της αντιπροσωπείας από την "Technocar" ABEE, τον Ιούνιο του 1985. Η έδρα της βρισκόταν στην Λεωφ. Βουλιαγμένης 576 και ήταν η επιχείρηση που συνέδεσε το όνομα της με τη νέα εποχή SEAT στην Ελλάδα. 
Σημαντική ήταν και η παρουσίαση της νέας γενιάς μοντέλων, που βοήθησαν στην ανοδική της πορεία. Ήταν το Ibiza και το Gredos. Η τιμολογιακή πολιτική ήταν εξαιρετικά ανταγωνιστική και η SEAT εκτοξεύτηκε από την 17η θέση το 1985, στην 2η θέση της κατάταξης το 1986 με μερίδιο 9.2%. 

Τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς η Volkswagen είχε το 51% των μετοχών της SEAT, ενώ το ποσοστό αυξήθηκε στο 75% έως τα τέλη του 1986.
Αξίζει να αναφερθεί πως από την 1η Ιανουαρίου 1986 η Ισπανία ήταν επίσημα μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (Ε.Ο.Κ).
Ήδη από το 1983 η SEAT είχε κάνει άνοιγμα σε νέες ευρωπαϊκές αγορές και η παρουσία της γινόταν όλο και πιο αισθητή στην Γηραιά Ήπειρο. 
Καλές επιδόσεις στην ελληνική αγορά είχε και την επόμενη διετία, καταλαμβάνοντας την 3η θέση το 1987 (8.7%) και την 4η θέση το 1988 (6.7%). Το Ibiza ήταν το πιο επιτυχημένο μοντέλο, χάρη και στην προσιτή έκδοση "Junior" με τον κινητήρα των 903 κ.εκ. 

Τον Δεκέμβριο του 1990 η SEAT πέρασε ολοκληρωτικά υπό τον έλεγχο του ομίλου της Volkswagen. 
Την ίδια εποχή, η "Technocar" έπρεπε να κινηθεί σε ένα όλο και περισσότερο ανταγωνιστικό περιβάλλον, που επέβαλαν οι νέες συνθήκες στην ελληνική αγορά.

Το 1990 βρέθηκε στην 7η θέση, με 6.132 μονάδες και μερίδιο 5.3%, όμως την επόμενη χρονιά σημείωσε σημαντικές απώλειες. Αν και στο διάστημα 1991-1992 οι περισσότερες εταιρείες είχαν οφέλη από την μείωση της φορολογίας, σε συνδυασμό με την εφαρμογή του μέτρου της "απόσυρσης", η SEAT βρέθηκε μάλλον σε μια κακή στιγμή με το πιο εμπορικό της μοντέλο να έχει ήδη έντονο ανταγωνισμό από νεότερα και πιο σύγχρονα μοντέλα.
Έτσι, το 1991 έπεσε στην 14η θέση των πωλήσεων, με 4.914 μονάδες και μερίδιο αγοράς 2.9% (-19.9%). 
Το 1992 αύξησε μεν τις πωλήσεις της στις 7.295 μονάδες, με μερίδιο 3.7%, όμως αυτό δεν ήταν αρκετό για να βελτιώσει αρκετά την θέση της. Ήρθε στην 13η θέση της κατάταξης ενώ το Ibiza έδειχνε πλέον την ηλικία του, παρά την ανανέωση που είχε υποστεί. 

Η νέα γενιά Ibiza ήρθε την άνοιξη του 1993 και μαζί ήρθε η επιστροφή στις πρώτες θέσεις της κατάταξης.
Οι πωλήσεις της SEAT αυξήθηκαν κατά 60.5% και ανέβηκε στην 3η θέση, με 11.708 μονάδες και μερίδιο 7.9%.
To 1994 η ισπανική εταιρεία διατήρησε την 3η θέση, όμως το νέο Ibiza αναδείχθηκε ως το εμπορικότερο μοντέλο της εγχώριας αγοράς, με 7.615 μονάδες. 

Έως τα τέλη της δεκαετίας του '90 αλλά και την επόμενη δεκαετία, η SEAT συνέχισε να αποτελεί μια από τις πλέον δημοφιλείς εταιρείες στην χώρα μας, με συνήθη την παρουσία της στην πρώτη δεκάδα (ενίοτε οριακά), αν και σε απόσταση από την κορυφή. Όμως υπήρξε υποχώρηση προς τα τέλη της δεκαετίας του '00, η οποία της στέρησε μια θέση στις δέκα πρώτες, από το 2007 έως το 2009. 

Tα τελευταία χρόνια η πορεία της δεν παρουσίαζει κάποια δυναμική. Το 2019 πέτυχε 3.143 πωλήσεις (2.8%), που την έφεραν στην 17η θέση της γενικής κατάταξης. Αν και υπήρξε αύξηση τόσο σε πωλήσεις όσο και σε ποσοστό, έχασε μια θέση σε σχέση με το 2018 που είχε έρθει 16η στην κατάταξη. 

Πάντως η Ελλάδα υπήρξε μια από τις πρώτες σημαντικές αγορές της SEAT στην Ευρώπη (και όχι μόνο). Την δεκαετία του '70 πέτυχε υψηλά ποσοστά και μια θέση ακόμα και στην πρώτη τριάδα των πωλήσεων, όταν σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές ήταν άγνωστη ή είχε υποτονική παρουσία. Στην πορεία η προσιτή τιμή δεν ήταν το βασικό κριτήριο επιλογής ενός SEAT. Mια σειρά νέων ανταγωνιστικών μοντέλων, είτε με πιο σπορτίφ είτε με πιο οικογενειακό προσανατολισμό ή συνδυασμό των δύο (π.χ Ibiza, Cordoba, Leon), προσέλκυσε χιλιάδες νέους αγοραστές στην Ελλάδα. Η ισπανική εταιρεία αποτέλεσε για πολλά χρόνια έναν από τους πρωταγωνιστές της εγχώριας αγοράς αυτοκινήτου. 
Το όνομα της "Technocar" (ή "Τεχνοκαρ") έγινε συνώνυμο με την, συνολικά επιτυχημένη, πορεία της SEAT από τα μέσα της δεκαετίας του '80 έως σήμερα, συμπληρώνοντας φέτος τα 35 χρόνια παρουσίας. 



  


Γράφημα: Hellenic Motor History
Στοιχεία: ΣΕΑΑ

Απρίλιος 1978










B.A
Έρευνα © Hellenic Motor History (2020)
Αρχείο φωτογραφιών: Hellenic Motor History 
Στοιχεία πωλήσεων: ΣΕΑΑ (Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων)





Τα στοιχεία πωλήσεων έχουν παραχωρηθεί από τον ΣΕΑΑ στο Hellenic Motor History, αποκλειστικά για ενημερωτικό σκοπό. 
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος, χωρίς να έχει προηγηθεί η έγκριση του γράφοντα.















Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου