Aνακατατάξεις έφερε το 1989 στην ελληνική αγορά αυτοκινήτου, αλλά και νέα φορολογική πολιτική για φθηνότερα αυτοκίνητα. Εντελώς ξαφνικά, η κυβέρνηση ανακοίνωσε την μείωση στους φορολογικούς συντελεστές για τα επιβατικά αυτοκίνητα νέας τεχνολογίας, που έκαναν χρήση αμόλυβδης βενζίνης και ήταν εξοπλισμένα με καταλύτη. Το μέτρο ίσχυε από 1η Μαρτίου 1989, όμως υπήρχε ένα μικρό πρόβλημα. Τέτοια αυτοκίνητα δεν υπήρχαν στην ελληνική αγορά, ούτε ήταν εφικτό να εισαχθούν άμεσα. Κατά συνέπεια, οι μειώσεις ήταν... θεωρητικού ενδιαφέροντος για το καταναλωτικό κοινό! Αναλυτική αναφορά για το θέμα των μειώσεων έχει γίνει σε σχετικό αφιέρωμα. Οι λόγοι που οδήγησαν την κυβέρνηση σε αυτή την απόφαση ήταν τα προβλήματα που είχαν προκύψει από την υψηλή φορολογία στα αυτοκίνητα τα προηγούμενα χρόνια, όμως η βιασύνη και η έλλειψη σχεδιασμού οδήγησαν την αγορά σε μια αδικαιολόγητη αναστάτωση. Οι εισαγωγές αυτοκινήτων "πάγωσαν" και το αγοραστικό κοινό βρέθηκε σε στάση αναμονής. Το τοπίο έμεινε θολό για αρκετό καιρό, εφόσον καθυστερούσε η κοινή απόφαση των αρμόδιων υπουργών σχετικά με τις ακριβείς προδιαγραφές των αυτοκινήτων για τα οποία θα ίσχυαν οι φορολογικές μειώσεις, οι οποίες είχαν ήδη καθοριστεί βάσει κυβισμού. Επιπλέον, τα καταλυτικά αυτοκίνητα που είχαν ληφθεί υπόψη αρχικά (ECE 1505), εκείνη την εποχή αφορούσαν κυρίως ακριβότερα μοντέλα με μεγαλύτερους κινητήρες, ενώ υπήρχε ακόμα το θέμα του μικρού αριθμού πρατηρίων που διέθεταν αμόλυβδη βενζίνη στην χώρα μας.
Τελικά η κυβέρνηση δέχθηκε το αίτημα του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτου, ώστε να ισχύσουν οι μειωμένοι φορολογικοί συντελεστές σε όσα αυτοκίνητα συμβατικής τεχνολογίας είχαν ήδη εισαχθεί στην χώρα μας ή ήταν καθ'οδόν (περίπου 12.000). Περιττό να αναφερθεί ότι αυτά τα αυτοκίνητα έγιναν ανάρπαστα και εξαφανίστηκαν από τις εκθέσεις σε χρόνο ρεκόρ! Κατά τα άλλα τα νέα μέτρα δεν είχαν κανένα ουσιαστικό οικονομικό ή περιβαλλοντικό όφελος, όμως η αγορά κινήθηκε ανοδικά. Το 1989 ταξινομήθηκαν στην χώρα μας συνολικά 85.645 καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα, έναντι 57.666 το προηγούμενο έτος (+48.5%). Οι ταξινομήσεις στην πρωτεύουσα κάλυψαν το 58.7% με 50.304 μονάδες και το 41.3% αφορούσε την υπόλοιπη Ελλάδα με 35.341 μονάδες.
Το μεγάλο γεγονός της χρονιάς ήταν αναμφίβολα η επικράτηση της Toyota. H ιαπωνική φίρμα είχε ανοδική πορεία μετά την ανάληψη της αντιπροσωπείας από την "Toyota Ελλάς" ΑΒΕΕ και το 1988 έδωσε μάχη στήθος με στήθος έναντι της Nissan, χάνοντας την πρωτιά στο νήμα! Αναλυτικότερα σχετικά με δυναμική που ανέπτυξε η Toyota στην χώρα μας εκείνη την περίοδο, μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Το 1989 πέτυχε συνολιά 9.884 πωλήσεις (+11.5%) με ποσοστό 11.5% και ήταν η πρώτη φορά που η Toyota κατέκτησε την πρώτη θέση στην Ελλάδα. Η Nissan είχε κατακτήσει με ευκολία την κορυφή της εγχώριας αγοράς το 1986 και το 1987, έδωσε σκληρή μάχη ώστε να διατηρήσει την πρώτη θέση το 1988, όμως το 1989 φάνηκε από την αρχή πως τα πράγματα δεν θα ήταν καθόλου εύκολα. Ήδη στο πρώτο τρίμηνο του έτους η Toyota είχε το προβάδισμα. H Nissan παρέμεινε δυνατός παίκτης όμως ήταν πλέον φανερό ότι το παιχνίδι είχε χαθεί και τελικά κατέκτησε ποσοστό 10.6% με συνολικά 9.041 μονάδες.
Nissan Cherry.
Στους μεγάλους νικητές της χρονιάς ήταν σίγουρα η Fiat, που βελτίωσε εντυπωσιακά την εικόνα της. Η ιταλική εταιρεία βρέθηκε στην τρίτη θέση της κατάταξης με άνοδο +114.3% και 7.354 μονάδες, ενώ το ποσοστό της ανήλθε στο 8.6% από 5.9% το προηγούμενο έτος. To 1989 σηματοδότησε νέα δυναμική περίοδο για την Fiat στην χώρα μας, με νέα κεντρική αντιπροσωπεία ("Fiat Auto Hellas") αλλά και την παρουσίαση του νέου μικρομεσαίου Fiat Tipo την άνοιξη της ίδιας χρονιάς. Η θετική πορεία των Ιταλών κόστισε μια θέση στην Lada, που τερμάτισε τέταρτη αλλά με άνοδο στις πωλήσεις της (+65.3%), με 6.565 μονάδες και ποσοστό 7.7% από 6.9% που κατείχε το 1988. Η Volkswagen συμπλήρωσε την πρώτη πεντάδα με 5.615 πωλήσεις (+102.1%) και ποσοστό 6.6%, ενώ με μικρή διαφορά ακολούθησε η Opel στην έκτη θέση με 5.594 πωλήσεις και ποσοστό 6.5%. Στην έβδομη θέση βρέθηκε η Seat με 5.062 πωλήσεις (+30.2%), ενώ το 1988 ήταν στην τέταρτη θέση. Η Zastava διατήρησε την όγδοη θέση που κατείχε και το προηγούμενο έτος, όμως αύξησε τις πωλήσεις της με 4.827 μονάδες (+115.5%) και ποσοστό 5.6% από 3.9% το 1988. Άλμα έκανε η Renault, που βρέθηκε στην ένατη θέση από την... δέκατη έκτη ένα χρόνο πριν (λαμβάνοντας υπόψη την ισοβαθμία μεταξύ Ford & Honda για το 1988). Σημαντική ήταν η παρουσίαση του νέου Renault 19 στην ελληνική αγορά, στις αρχές του έτους. Το μικρομεσαίο γαλλικό ήταν διαθέσιμο με τον κινητήρα "Energy" στα 1.390 cc (80 hp), σε τιμή ιδιαίτερα ανταγωνιστική σε σχέση με τον κυβισμό του. Το 1989 οι πωλήσεις της Renault στην Ελλάδα ανήλθαν σε 4.232 μονάδες έναντι 1.040 το προηγούμενο έτος (+306.9%), με ποσοστό 4.9% από 1.8%. Στην δέκατη θέση ήρθε η BMW με 2.978 πωλήσεις (+68.0%) και ποσοστό 3.5%. Τα αυτοκίνητα με προέλευση από την Δ, Ευρώπη κατέκτησαν το 54.3% της ελληνικής αγοράς το 1989, με συνολικά 46.518 μονάδες. Τα ιαπωνικής προέλευσης αυτοκίνητα ακολούθησαν με ποσοστό 28.6% και 24.477 μονάδες. Με δεδομένο ότι οι τιμές των νέων επιβατικών αυτοκινήτων παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα και το 1989, τα προσιτά μοντέλα από την Ανατολική Ευρώπη συνέχισαν να κατέχουν ένα αξιόλογο ποσοστό. Οι πωλήσεις τους ανήλθαν σε 14.517 μονάδες και το 17.0% της εγχώριας αγοράς. Ήταν και η τελευταία χρονιά που κατέκτησαν τόσο υψηλό ποσοστό στην χώρα μας. Εκτός από τις Lada και Zastava, ικανοποιητική παρουσία είχε η Skoda που έχασε τέσσερις θέσεις και τερμάτισε δέκατη τέταρτη με ποσοστό 3.2% από 3.5% την προηγούμενη χρονιά, όμως είχε άνοδο στις πωλήσεις της (+35.7%). Επιπλέον, μέσα στην άνοιξη η "BΙΑΜΑΡ" Α.Ε είχε παρουσίασει στην χώρα μας το νέο Skoda Favorit, ένα σύγχρονο μοντέλο σχεδιασμένο από τον Bertone, που ήταν άλμα εμπρός σε σχέση με το παρωχημένο Target 105/120. Υποχώρηση είχαν τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα με 16.669 μονάδες (-9.3%) και το ποσοστό τους στο 16.3% επί του συνόλου των πωλήσεων επιβατικών αυτοκινήτων, από το 24.2% που κατείχαν το 1988.
Ιδιαίτερη χρονιά το 1989 για την ελληνική αγορά αυτοκινήτου. Για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία υπήρξε απόπειρα για εξορθολογισμό του παράλογου φορολογικού συστήματος στην χώρα μας, όμως έπεσε στο κενό λόγω της προχειρότητας και της έλλειψης σχεδιασμού. Η Toyota για πρώτη φορά αναδείχθηκε σε ηγέτη της αγοράς, η Fiat ανέκτησε τις δυνάμεις της μετά από αρκετά χρόνια απλώς ικανοποιητικής πορείας, ενώ η Renault εκτινάχθηκε στην πρώτη δεκάδα μετά από τρία χρόνια χαμηλών επιδόσεων. Πέρα από τις σημαντικές ανακατατάξεις και τις ανοδικές τάσεις, η αγορά διατήρησε τα βασικά χαρακτηριστικά των προηγούμενων ετών. Όμως σύντομα τα δεδομένα θα άλλαζαν άρδην.
H Fiat ανέπτυξε μεγάλη δυναμική στην χώρα μας το 1989 και κατέκτησε την τρίτη θέση των πωλήσεων. Την άνοιξη εκείνης της χρονιάς παρουσιάστηκε στην Ελλάδα το Fiat Tipo, στα 1.100 cc & 1.400 cc.
B.A
© Hellenic Motor History (2025)
Στοιχεία πωλήσεων: ΣΕΑΑ
