Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2020

Ο θεσμός για το "Αυτοκίνητο της Χρονιάς" στην Ευρώπη. Ιστορική αναδρομή (Μέρος τρίτο: η νέα χιλιετία).

 


Με την είσοδο της νέας χιλιετίας ο θεσμός "Car of the Year" είχε ήδη πίσω του τρεισήμισι δεκαετίες ιστορίας. Η διοργάνωση για την ανάδειξη του νικητή το 2000 συνοδεύτηκε από ένα τρόπαιο νέας σχεδίασης, που αντικατέστησε το έως τότε γνωστό μοτίβο με τις εφτά "βαλβίδες" (στην αρχή ήταν έξι). Αν και η ιδέα για τον θεσμό ανήκει στον Fred van der Vlugt, εκδότη του ολλανδικού περιοδικού Autovisie, η αρχική σχεδίαση  ήταν του Βρετανού Geoffrey Axby, καλλιτεχνικού διευθυντή στο περιοδικό Sunday Telegraph. Η νέα σχεδίαση ήταν του βρετανού σχεδιαστή Dean Arthurs, όμως στην διοργάνωση του 2004 η σχεδίαση στο τρόπαιο άλλαξε πάλι, αυτή την φορά δια χειρός του Γάλλου καλλιτέχνη Emmanuel Zurini. To 2016 o νικητής παρέλαβε ένα διαφορετικό τρόπαιο, σχήματος πυραμίδας, ενώ το 2017 παρουσιάστηκε μια νέα εκδοχή, με περισσότερο γλυπτική προσέγγιση. 

Το 2000 η Toyota κατάφερε να κερδίσει τον τίτλο για πρώτη φορά, χάρη στο Yaris. Ήταν η δεύτερη φορά που ένα ιαπωνικό μοντέλο πέτυχε νίκη στην διοργάνωση, μετά το Nissan Micra το 1993. Το Toyota Yaris είχε νέα σχεδιαστική προσέγγιση εξωτερικά και εσωτερικά, μακριά από τα συντηρητικά πρότυπα των προγενέστερων Starlet. Ιδαίτερα εκτιμήθηκε η ύπαρξη του εξαιρετικού σε απόδοση κινητήρα του ενός λίτρου (1.0), με 68 ίππους. Το μικρό της Toyota συγκέντρωσε 244 βαθμούς, αφήνοντας πίσω του δύο πολυμορφικά μοντέλα. Το Fiat Multipla ήρθε στην δεύτερη θέση, με 325 βαθμούς, ενώ το Opel Zafira τερμάτισε στην τρίτη θέση, με 265 βαθμούς. 

Η Alfa Romeo είχε κερδίσει για πρώτη φορά τον τίτλο για το "Αυτοκίνητο της Χρονιάς", με την Α156 το 1998. Το 2001 επέστρεψε με την μικρομεσαία Α147. Στοιχεία όπως η σχεδίαση, η οδική συμπεριφορά, η αναβαθμισμένη ποιότητα στο εσωτερικό, αλλά και η γκάμα των κινητήρων βενζίνης και πετρελαίου (JTD), έδωσαν στο ιταλικό μοντέλο την υψηλότερη βαθμολογία, με 238 βαθμούς. Το τρόπαιο ήταν της Alfa Romeo αλλά η νίκη ήταν οριακή, εφόσον το Ford Mondeo συγκέντρωσε 237 βαθμούς! Αντίθετα, το 2002 ο νικητής πήρε τον τίτλο με διαφορά. Ήταν το Peugeot 307 που συγκέντρωσε 286 βαθμούς, χάρη στην σαφή προτίμηση των 30 από τους συνολικά 55 κριτές της διοργάνωσης. Το συγκεκριμένο μοντέλο έγινε μεγάλη εμπορική επιτυχία σε όλη την Ευρώπη, ενώ στην χώρα μας ήταν το πρώτο σε πωλήσεις μικρομεσαίο την ίδια χρονιά, με 9.561 μονάδες. Στην δεύτερη θέση ήρθε το Renault Laguna, με 244 βαθμούς, ενώ το Fiat Stilo αρκέστηκε στην τρίτη θέση, με 243 βαθμούς. 

Peugeot 307

To 2003 το τρόπαιο πήγε ξανά σε γαλλικά χέρια. Νικητής αυτή την φορά ήταν το Renault Megane, με 322 βαθμούς. Η σχεδίαση του μικρομεσαίου μοντέλου της Renault χαρακτηρίστηκε ως "τολμηρή", εξαιτίας του ιδιόμορφου πίσω μέρους στις hatchback εκδόσεις. Σε πολλούς από τους κριτές φάνηκε να αρέσει αυτό το στοιχείο, ενώ εκτιμήθηκε επίσης η ποιότητα των υλικών στο εσωτερικό, το κράτημα στον δρόμο, τα φρένα και ο ζωηρός κινητήρα πετρελαίου 1.9 dCi. Στην Ελλάδα βέβαια το μεγαλύτερο ενδιαφέρον συγκέντρωναν οι εκδόσεις βενζίνης 1.4 (98 hp) και 1.6 (110 hp). Παρά τη νίκη του Megane, ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι το Mazda 6 ήταν η πρώτη ή η δεύτερη επιλογή για τους 30 από τους 58 κριτές εκείνη την χρονιά. Το ιαπωνικό μοντέλο συγκέντρωσε 302 βαθμούς και ήρθε στην δεύτερη θέση. 

Car of the Year 2004: The Italians are back! And the winner is... Fiat Panda. Ήταν η 8η φορά που η ιταλική εταιρεία κέρδιζε τον πολυπόθητο τίτλο. Ήταν επίσης δεδομένο πως η Fiat ήταν κορυφαία στην σχεδίαση μικρών αυτοκινήτων πόλης. Περιορισμένες εξωτερικές διαστάσεις με εξαιρετική εκμετάλλευση των εσωτερικών χώρων. Ένας τύπος αμαξώματος με 5 πόρτες και καλή καλή εργονομία, σε ένα "έξυπνο" σύνολο. Από άποψη κινητήρων, η επιτροπή έκανε ειδική αναφορά στον εντυπωσιακά οικονομικό 1.3 Multijet diesel. Αποτέλεσμα: 281 βαθμοί. Πίσω από το Panda ακολούθησαν τα Volkswagen Golf και Mazda 3, με ισοψηφία στους 241 βαθμούς. 

Το 2005 ο τίτλος για το "Αυτοκίνητο της Χρονιάς" πήγε στο υβριδικό Toyota Prius. Σύμφωνα με την επιτροπή, η δεύτερη γενιά του μοντέλου είχε καταφέρει να αφήσει πίσω τις αδυναμίες της πρώτης. Η εξωτερική σχεδίαση ήταν πιο ελκυστική, οι επιδόσεις του αρκετά βελτιωμένες, ενώ με προσεκτική οδήγηση εξασφάλιζε θεαματική οικονομία. Υπήρχε βέβαια και η δυνατότητα χρήσης του ως αμιγώς ηλεκτρικό αυτοκίνητο, όμως με περιορισμένες δυνατότητες αυτονομίας. Το Prius συγκέντρωσε 406 βαθμούς, ενώ στην δεύτερη θέση βρέθηκε η Citroen C4, με 267 βαθμούς.

Fiat Panda. Car of the Year 2004

To Renault Clio αποτελούσε ένα από τα πιο επιτυχημένα μοντέλα στην Ευρώπη, από τις αρχές της δεκαετίας του '90. Η πρώτη γενιά είχε θέσει νέα στάνταρντ στην κατηγορία του και αναδείχθηκε ως το "Αυτοκίνητο της Χρονιάς" το 1991. Το 2005 παρουσιάστηκε η τρίτη γενιά του μοντέλου, που διατηρούσε σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι του -σκληρού πλέον- ανταγωνισμού. Η ποιότητα, η άνεση, η ασφάλεια και η ευρυχωρία ήταν μερικά από αυτά. Το 2006 το Clio κέρδισε τον τίτλο, με 256 βαθμούς. Η Alfa Romeo 159 απέσπασε 212 βαθμούς και ήρθε στην δεύτερη θέση, ενώ τρίτη βρέθηκε η BMW σειράς 3 που συγκέντρωσε 203 βαθμούς. 

Στο νήμα κρίθηκε ο νικητής το 2007. "Αυτοκίνητο της Χρονιάς" ήταν το Ford S-Max, με 235 βαθμούς. Το μεγάλο πολυμορφικό έλαβε πόντους από 57 κριτές, στο σύνολο των 58 που έλαβαν μέρος στην ψηφοφορία. Το Opel/Vauxhall Corsa ήρθε δεύτερο με 233 βαθμούς. Την τρίτη θέση κατέλαβε άλλο ένα πολυμορφικό μοντέλο, η Citroen C4 Picasso με 222 βαθμούς. Τα κριτήρια για το S-Max ήταν η σχεδίαση με την έντονη προσωπικότητα, τα δυναμικά και οδηγικά του χαρακτηριστικά, σε συνδυασμό με την ευρυχωρία.  
H αναβίωση του Fiat 500 γοήτευσε αρκετά του κριτές του θεσμού, ώστε να του δώσουν τον τίτλο το 2008. Η σύγχρονη εκδοχή του μοντέλου με την ρετρό αισθητική αποδείχθηκε μια πολύ επιτυχημένη συνταγή σε εμπορικό επίπεδο. Από τους συνολικά 58 κριτές του θεσμού, οι 33 έδωσαν στο μικρό Fiat την υψηλότερη βαθμολογία, ενώ ακόμα 15 το είχαν ως τη Νο 2 επιλογή τους. Στην δεύτερη θέση βρέθηκε το Mazda 2, με 325 βαθμούς και στην τρίτη θέση το Ford Mondeo, με 202 βαθμούς. 
To Opel/Vauxhall Insignia ήταν το "Αυτοκίνητο της Χρονιάς" για το 2009. Είχαν μεσολαβήσει 22 χρόνια από την τελευταία φορά που η γερμανική εταιρεία είχε λάβει αυτόν τον τίτλο. Η σχεδίαση και τα χαρακτηριστικά του Insignia έδωσαν τη νίκη, όμως ο ανταγωνισμός ήταν σκληρός και το τρόπαιο κατακτήθηκε με έναν πόντο διαφορά! Το Opel συγκέντρωσε 321 βαθμούς, ενώ το Ford Fiesta τερμάτησε δεύτερο, στους 320 βαθμούς. To 2009 το Opel Insignia στην Ελλάδα ήταν πρώτο σε πωλήσεις στην κατηγορία του, με 5.080 μονάδες. 

Αριστερά: Renault Megane (2003). Δεξιά: Toyota Prius (2005).

Επάνω: Renault Clio (2006) & Ford S-Max (2007)
Κάτω: Fiat 500 (2008) & Opel Insignia (2009)

Ο θεσμός για το "Αυτοκίνητο της Χρονιάς" στην Ευρώπη, αποτελεί εδώ και πολλές δεκαετίες μια διοργάνωση με μεγάλο κύρος. Όλοι οι κατασκευαστές υπολογίζουν στη κατάκτηση του τίτλου ο οποίος, στα πλαίσια του marketing, αποτελεί ένα δυνατό χαρτί για την προώθηση του μοντέλου που τον κατέχει αλλά και για την εικόνα του brand εν γένει. Δημοσιαγράφοι από 23 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, δοκιμάζουν παράλληλα όλα τα νέα μοντέλα, ώστε να καταλήξουν στην απόφασή τους. Είναι η τελική επιλογή της επιτροπής πάντα η σωστή; Ενδεχομένως να υπάρχουν κάποιες ενστάσεις για το νικητή σε ορισμένες περιπτώσεις ή να έχουν "αδικηθεί" στην βαθμολογία κάποια αξιόλογα μοντέλα. Ο ανταγωνισμός είναι σε κάθε περίπτωση σκληρός και τελικά μεγαλύτερη σημασία έχει η κρίση του αγοραστικού κοινού. Ίσως στις μέρες μας τα κριτήρια να είναι αυστηρότερα σε σχέση με 20 ή 30 χρόνια πριν, όμως κατά κανόνα το "σωστό" προϊόν έβρισκε και βρίσκει ανταπόκριση. Φυσικά και οι δημοσιογράφοι και το κοινό μπορεί κατά καιρούς να κάνουν λάθος εκτιμήσεις. Αυτοκίνητα που δεν κέρδισαν το τίτλο διέγραψαν μια εξαιρετική πορεία στις ευρωπαϊκές αγορές (π.χ Volkswagen Golf I & II, Peugeot 205, Ford Fiesta). Αντίθετα, υπήρξαν νικητές που δεν "έσπασαν" τα ταμεία για διάφορους λόγους (π.χ Fiat Bravo/Brava). Υπήρξαν και φορές που η επιλογή της επιτροπής ήταν λίγο... σνομπ, αγνοώντας επιδεικτικά τον μέσο αγοραστή (π.χ Porsche 928, Jaguar i-Pace), χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι με καθαρά σχεδιαστικά, μηχανολογικά ή τεχνολογικά κριτήρια ήταν λάθος. 
Πλέον τα κριτήρια στρέφονται όλο και περισσότερο στην παράμετρο του "οικολογικού" προφίλ ενός αυτοκινήτου, είτε πρόκειται για αποκλειστικά υβριδικό/ηλεκτρικό μοντέλο, είτε για μοντέλο που διαθέτει ανάλογη έκδοση στην γκάμα του. 


Ας δούμε ποιά ήταν τα μοντέλα που κέρδισαν τον τίτλο για το "Αυτοκίνητο της Χρονιάς" τα δέκα τελευταία χρόνια. 



Από το 2010 έως το 2020 τρείς τίτλους κέρδισε η Volkswagen (Polo, Golf, Passat) και τρείς τίτλους η Peugeot (308, 3008, 208). Να σημειωθεί ότι το 2019 η Jaguar i-Pace ισοβάθμισε με το Alpine A110, όμως το αποτέλεσμα έκρινε η κατανομή των ψήφων. 
Για το 2021, η προσωρινή λίστα περιλαμβάνει 38 μοντέλα. Η τελική λίστα θα ανακοινωθεί στις 21 Δεκεμβρίου 2020. Η διαδικασία της ψηφοφορίας θα γίνει σε δύο στάδια. Στο πρώτο στάδιο θα διαμορφωθεί μια μικρότερη λίστα με τις επτά οριστικές υποψηφιότητες, η οποία θα ανακοινωθεί στις 8 Ιανουαρίου 2021. Στο δεύτερο στάδιο θα καθοριστεί ο τελικός νικητής, ο οποίος θα αποκαλυφθεί την 1η Μαρτίου 2021.
 
 
To 2020 "Αυτοκίνητο της Χρονιάς" αναδείχθηκε το Peugeot 208, στην 2η γενιά του. Οι κινητήρες βενζίνης και πετρελαίου με τους οποίους εφοδιάζεται δέχθηκαν καλές κριτικές, όμως αναμφίβολα η ύπαρξη της ηλεκτροκίνητης έκδοσης e-208 προσμετρήθηκε στα ιδιαίτερα θετικά στοιχεία του μοντέλου. 





Β.A
  Hellenic Motor History © 2020
Με πληροφορίες από το caroftheyear.org
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου