Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2024

Ο Όμιλος Chrysler στην Ελλάδα. H εμφάνιση και η πορεία της Chrysler Corp. στην ελληνική αγορά αυτοκινήτου (Chrysler, Dodge, Plymouth, DeSoto).




 

 O Walter Chrysler γεννήθηκε στις 2 Απριλίου 1875 στο Κάνσας των ΗΠΑ και την δεκαετία του 1920 δημιούργησε μια από τις αμερικάνικες αυτοκρατορίες στον χώρο του αυτοκινήτου. Η αγάπη του για τις μηχανές δημιουργήθηκε από την παιδική του ηλικία και ξεκίνησε να εργάζεται στο μηχανουργείο του σιδηρόδρομου από 17 ετών. Συνέχισε την καριέρα του σε διάφορα κλιμάκια σαν μηχανικός στους σιδηρόδρομους για τα επόμενα 20 χρόνια και απέκτησε την φήμη του δημιουργικού και ενθουσιώδη τεχνικού. 

Το 1908 αγόρασε το πρώτο του αυτοκίνητο, ένα Locomobile, ενώ ακόμα δεν ήξερε καν να οδηγεί. Όμως φρόντισε πρώτα να μάθει όλες τις τεχνικές του λεπτομέρειες ενώ το αποσυναρμολόγησε και το επανασυναρμολόγησε ώσπου να το μάθει απ'εξω. Η επαγγελματική του πορεία στην αυτοκινητοβιομηχανία ξεκίνησε όταν ο Chrysler ήταν ήδη 36 ετών, μετά από πρόταση του Charles Nash, προέδρου της General Motors. Ο Chrysler πείστηκε να αναλάβει υπεύθυνος στο εργοστάσιο της Buick στο Flint, παρά το γεγονός ότι θα έπαιρνε τα μισά χρήματα σε σχέση με αυτά που έβγαζε στην American Locomotive Company. Εκεί ανέλαβε να εκσυγχρονίσει την διαδικασία κατασκευής αυτοκινήτων και να τριπλασιάσει την παραγωγή. Το 1915, μετά την επιστροφή του William "Billy" Durant στην θέση του προέδρου (ιδρυτή της General Motors που είχε αποχωρήσει), τα επιτεύγματα του Chrysler δεν πέρασαν απαρατήρητα, με αποτέλεσμα να προαχθεί σε πρόεδρο της Buick. Oι Durant και Chrysler ήταν άνθρωποι με ισχυρό χαρακτήρα και δεν ήταν σπάνιες οι φορές που έρχονταν σε σύγκρουση, ιδιαίτερα για θέματα δαπανών. Ο Chrysler ήταν πολύ καλός στην μείωση εξόδων ενώ αντίθετα ο Durant πίστευε ότι οι αυξημένες δαπάνες θα οδηγούσαν σε μεγαλύτερη ανάπτυξη της εταιρείας. Η μεταξύ τους διαμάχη έφτασε στο αποκορύφωμα το 1919, που είχε ως αποτέλεσμα την παραίτηση του Chrysler. Μέσα στον επόμενο χρόνο ο Chrysler ανέλαβε την Maxwell Motor Company, μια εταιρεία προβληματική εκείνη την εποχή, πνιγμένη στα χρέη. H Maxwell είχε παρουσία στην Ελλάδα ήδη πριν τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και την εισαγωγή τους στην χώρα μας κατά το 1920 έκανε ο Πέτρος Κυρκίνης, με έδρα στην οδό Πατησίων 24. 

Στην προσπάθειά του να αναβιώσει την εταιρεία, ο Chrysler παρουσίασε τον Ιανουάριο του 1924 το Chrysler Six. To νέο μοντέλο αποτέλεσε μεγάλη εμπορική επιτυχία, χάρη και στην χαμηλή τιμή του (κάτω από $2.000), ώστε το 1925 η Maxwell αναδιοργανώθηκε σε Chrysler Corporation. Έως τις αρχές του 1925 το όνομα Chrysler είχε κάνει την εμφάνισή του και στην Ελλάδα, με πρώτο επίσημο αντιπρόσωπο τον Πέτρο Κυρκίνη. Στην χώρα μας ήρθαν τα τετρακύλινδρα και εξακύλινδρα μοντέλα της εταιρείας και η έδρα παρέμεινε σταθερά επί της Πατησίων 24 έως το 1928. Στις αρχές του 1929 την αντιπροσωπεία της Chrysler στην χώρα μας ανέλαβε ο Ευάγγελος Μινάρδος, με προσωρινή έκθεση στην οδοό Σανταρόζα 5 και λίγο αργότερα με την κεντρική έκθεση επί της Πανεπιστημίου 55. Ο σταθμός service βρισκόταν στην οδό Χαλκοκονδύλη 56. Την ίδια περίοδο την αντιπροσωπεία της Chrysler για την Μακεδονία και Θράκη είχε αναλάβει ο Άρις Χαμπουρής, με τα κεντρικά γραφεία στην οδοό Μητροπόλεως 6 και έκθεση στην Διαγώνιο Λευκού Πύργου 28. 


Chrysler Imperial 1930. 



Εκείνη την εποχή η αυτοκρατορία του Chrysler άρχισε να επεκτείνεται. Το 1928 απέκτησε τον έλεγχο της Dodge Brothers, μια εταιρείας που είχαν ιδρύσει οι αδελφοί Dodge το 1900. Τον Ιανουάριο του 1920 απεβίωσε ο John Dodge και τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς έφυγε από την ζωή και ο Horace Dodge και ακολούθησε μια δύσκολη περίοδος μέχρι που το 1925 οι σύζυγοι των δύο αδελφών παρέδωσαν τον έλεγχο στον επενδυτικό όμιλο Dillon, Read & Co. To 1928 o Walter Chrysler αγόρασε την εταιρεία για $170 εκατομμύρια. Στην χώρα μας η Dodge Brothers είχε ήδη παρουσία, αρχικά με αντιπροσωπεία υπό τους αδελφούς Δάνου στην Στοά Χρηματιστηρίου και υποκατάστημα στον Πειραιά (αρχές δεκαετίας '20) και λίγο αργότερα ανέλαβε ο Χαράλαμπος Μπόγδης με έδρα στην οδό Καρόλου 5, η οποία μεταφέρθηκε στην οδό Πατησίων 75 τον Αύγουστο του 1925. Στην Θεσσαλονίκη υπήρχε έκθεση επί της Τσιμισκή 54. Ο Χαρ. Μπόγδης διέθετε παράλληλα την αντιπροσωπεία για τα φορτηγά και λεωφορεία της Graham Brothers, που είχε περάσει στον έλεγχο της Dodge Brothers το φθινόπωρο του 1925. Μετά την εξαγορά της Dodge από τον Chrysler, τα φορτηγά και λεωφορεία Graham Brothers μετονομάστηκαν επισήμως σε Dodge Brothers (αρχές 1929) και η ελληνική αντιπροσωπεία ενημέρωσε το αγοραστικό κοινό σχετικά με αυτό, τον Μάιο του 1929. Επιπλέον, η "Χαρ. Μπόγδης Α.Ε Αυτοκινήτων" διέθετε υποκαταστήματα σε Τρίπολη, Πάτρα, Καλαμάτα και Λάρισα. 

Παράλληλα με την απόκτηση της Dodge, o Chrysler παρουσίασε το καλοκαίρι του 1928 το Plymouth, ένα αυτοκίνητο που στόχευε στην κατηγορία χαμηλού κόστους, ώστε να ανταγωνιστεί τις Ford και Chevrolet. Tην έλευση του νέου αυτοκινήτου στην Ελλάδα ανακοίνωσε ο Ευάγγελος Μινάρδος την άνοιξη του 1929 ως το "κοψότερον και οικονομικώτερον αυτοκίνητον δι'οικογενείας και ταξί". Τα Plymouth ήταν διαθέσιμα στην Ελλάδα ως τις αρχές καλοκαιριού της ίδιας χρονιάς. Να σημειωθεί πως ο Ε. Μινάρδος έφερνε στην χώρα μας και τα επαγγελματικά οχήματα της Fargo, τον έλεγχο της οποίας είχε αναλάβει η Chrysler τo 1928. To καλοκαίρι του 1928 ο W. Chrysler δημιούργησε μια ακόμα φίρμα στην κλάση των αυτοκινήτων μέσου κόστους, την DeSoto. Στην Ελλάδα έκανε την εμφάνισή της τον Μάρτιο του 1929 και την αντιπροσωπεία ανέλαβε η "Γεώργιος Κλωναρίδης & Σια". Το 1930 η DeSoto πέρασε στην "Ανων. Γενική Εταιρεία Αμερικ. Αυτοκινήτων Βουτσαράς" (ή "Βουτσαράς" Α.Ε), παράλληλα με τα επαγγελματικά οχήματα της Fargo. H παρουσία αυτών των εταιρειών ήταν σημαντική, σε μια εποχή που στην Ελλάδα κυριαρχούσαν τα αμερικάνικα αυτοκίνητα και η αποδοχή τους από το ελληνικό κοινό ήταν τουλάχιστον ικανοποιητική. 

Αυτή ήταν η εικόνα που διαμορφώθηκε μεταξύ των εταιρειών του ομίλου Chrysler κατά τα πρώτα τους βήματα στην χώρα μας. Το επόμενο διάστημα υπήρξαν επιπλέον μεταβολές στις εισαγωγικές επιχειρήσεις, ενώ την δεκαετία του '50 συνέχισαν να κατέχουν σημαντικό ποσοστό στην ελληνική αγορά. Τον Ευάγγελο Μινάρδο διαδέχθηκαν οι αδελφοί Κύρτση την δεκαετία του '40, σαν αντιπρόσωποι στα επιβατικά αυτοκίνητα Chrysler & Plymouth, ενώ ανέλαβαν παράλληλα τα φορτηγά και λεωφορεία της Fargo αλλά και την Dodge, με έδρα στην Λεωφ. Συγγρού 114. H DeSoto παρέμεινε στους αδελφούς Βουτσαρά, μέσω της "ΕΛΛΑΣ Ανώνυμος Γενική Εταιρεία Αμερικάνικων Αυτοκινήτων", με έδρα στην Λεωφ. Συγγρού 54 και υποκατάστημα στην Θεσσαλονίκη επί της Τσιμισκή 65. Η Plymouth καθιερώθηκε ως η δημοφιλέστερη φίρμα του ομίλου στην χώρα μας την δεκαετία του '50, όμως οι Dodge και DeSoto είχαν επίσης αξιόλογη παρουσία. Το μεγαλύτερο ποσοστό όσων κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα, αφορούσε ταξί και αγοραία. Μετά τα μέσα της δεκαετίας υπήρξε ξανά αλλαγή σκηνικού. Tον Φεβρουάριο του 1956 την αντιπροσωπεία για τις Chrysler, Plymouth και Fargo ανέλαβε η "Αδελφοί Σαρακάκη" Α.Ε, με έδρα στην οδό Γ' Σεπτεμβρίου 43. Λίγο αργότερα η "ΔΑΝΕΞ" Α.Ε απόκτησε την αντιπροσωπεία της DeSoto, με έδρα στην οδό Στουρνάρα 36. 




Tα αμερικάνικα αυτοκίνητα έγιναν λιγότερο ελκυστικά στην χώρα μας, μετά τις σημαντικές αυξήσεις στην φορολογία, το καλοκαίρι του 1958. Έως τα τέλη του 1960 η Chrysler Corp. απέσυρε από την αγορά την DeSoto, που αντιμετώπιζε προβλήματα ποιότητας και σημαντική πτώση πωλήσεων στις Η.Π.Α. Την ίδια εποχή είχε επενδύσει στην νέα σειρά αυτοκινήτων Valiant και Lancer, που αποτελούσαν την πρόταση της Chrysler στην νέα τάση των Αμερικάνων για αυτοκίνητα με μικρότερες εξωτερικές διαστάσεις. Τα μοντέλα αυτά είχαν μια σχετική παρουσία στην χώρα μας, ενώ τα Valiant αρχικά αποτέλεσαν ξεχωριστή ονομασία του ομίλου (αργότερα γνωστά ως Plymouth Valiant). Μετά την απόσυρση της DeSoto, η "Αδελφοί Σαρακάκη" Α.Ε (Ανώνυμος Εμπορική και Βιομηχανική Εταιρεία) ήταν ο αποκλειστικός εισαγωγέας για όλες τις φίρμες του ομίλου Chrysler. To 1962 η τότε κυβέρνηση προμηθεύτηκε μια παρτίδα από Dodge Dart, ως τα επίσημα αυτοκίνητα του υπουργικού συμβουλίου. Το 1963 η νεότερη γενιά Dart αντικατέστησε τα Dodge Lancer. Σε κρατικό επίπεδο, η Αστυνομία Πόλεων και η Ελληνική Χωροφυλακή προμηθεύτηκαν περιπολικά αυτοκίνητα Plymouth Valiant, συνολικά 175 μονάδες περίπου. Αυτά αφορούσαν από τρεις παρτίδες για κάθε Σώμα (Α.Π 1970, 1971, 1972 και Ε.Χ 1968, 1970, 1974). Όμως εκείνη την εποχή τα μεγάλα αμερικάνικα αυτοκίνητα είχαν μπει ήδη στο περιθώριο της εγχώριας αγοράς. 

Ο όμιλος Chrysler ήταν ένας από τους βασικούς παίκτες στην μικρή ελληνική αγορά του μεσοπολέμου και συνέχισε μεταπολεμικά να έχει παρουσία στους ελληνικούς δρόμους, ιδιαίτερα στον χώρο του ταξί μέσα από τα μοντέλα της Plymouth, της Dodge και της DeSoto, που είχαν εδραιώσει το όνομά τους. Η Plymouth ήταν η τρίτη πιο δημοφιλής αμερικάνικη φίρμα στην Ελλάδα την δεκαετία του '50, ενώ την εισαγωγή τους είχαν αναλάβει κατά διαστήματα δυναμικές επιχειρήσεις στον χώρο του αυτοκινήτου, με μακρόχρονη εμπειρία. 

H Chrysler επέστρεψε επίσημα στην ελληνική αγορά την δεκαετία του '90, με βασικό όπλο την Jeep, που είχε περάσει στον έλεγχο της Chrysler Corp. Σχετικό αφιέρωμα μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Αναλυτικότερα για τα πρώτα βήματα της DeSoto στην χώρα μας, σχετικό αφιέρωμα εδώ.
Σήμερα οι Chrysler & Dodge ανήκουν στον όμιλο Stellantis (όπως και η Jeep). H Plymouth σταμάτησε την παραγωγή αυτοκινήτων το 2001. 





B.A
Έρευνα & αρχείο: Hellenic Motor History  © 
(2024)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου