Οικογένεια Φωστηρόπουλου. H ιστορία των ανθρώπων πίσω από το όνομα-ορόσημο στις επιχειρήσεις του αυτοκινήτου στην Ελλάδα.

 

Η οικογένεια Φωστηροπούλου καταγόταν από την Ίμερα του Πόντου, ένα πλούσιο, ορεινό κεφαλοχώρι, στις μεταλλοφόρες περιοχές βόρεια της Αργυρούπολης, Ο Χατζηιωάννης Φωστηρόπουλος, με τη γυναίκα του Χατζηχρυσάνη και τα 6 παιδιά τους, ήρθαν το 1880 και εγκαταστάθηκαν στην Τραπεζούντα, τη λαμπρή τότε πατρίδα του Ελληνισμού. To 1882 οι πέντε γιοι, ο Γεώργιος, ο Ιάκωβος, ο Σωκράτης, ο Κωνσταντίνος και ο Διομήδης ίδρυσαν τράπεζα με την επωνυμία «ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΔΕΛΦΩΝ ΦΩΣΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ». Κατά τη διάρκεια της μεγάλης άνθησης και ακμής του τόπου, η τράπεζα αναδείχθηκε ως η μεγαλύτερη της περιοχής. Σε σύντομο χρονικό διάστημα δημιουργήθηκε υποκατάστημά της στο Μπατούμ, το μεγάλο ρωσικό λιμάνι της Γεωργίας και στην Κωνσταντινούπολη. Οι πέντε αδελφοί συνεργάζονταν ενωμένοι, υποστηρίζοντας ο ένας τις προσπάθειες του άλλου. Είναι χαρακτηριστική η υπογραφή τους στα διάφορα έγγραφα της τραπέζης, που έχουν διασωθεί, ως αδελφοί Φωστηρόπουλοι. (Υπέγραφε ο ένας και αυτομάτως δέσμευε τους άλλους). Το χαρακτηριστικό λογότυπο επίσης της Τραπέζης, απεικονίζει μια κυψέλη με πέντε μέλισσες, πράγμα το οποίο υποδηλώνει την εργατικότητα και την ομόνοια των 5 αδελφών. Η δε μία μέλισσα, που είναι πιο μακριά από τις άλλες τέσσερις, είναι ο playboy Διομήδης. Το κλίμα της προόδου όμως και της επιτυχίας ήρθε να στιγματίσει ο διωγμός του 1922 και η μαζική μετακίνηση των πληθυσμών της Μ. Ασίας. 

Η οικογένεια αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα πάντα, χρήματα, χρυσάφι, ακίνητη περιουσία, προκειμένου να ξεφύγει και να διασωθεί. Οι κόποι τόσων χρόνων καταστράφηκαν μόνο σε λίγες ημέρες. Η φυγή της οικογένειας στην Ελλάδα έγινε τη νύχτα. Η καταστροφή βρήκε το μεγάλο αδελφό Γιώργο, δήμαρχο της Τραπεζούντας. Ήταν άνθρωπος βαθιά θρησκευόμενος και είχε στενές σχέσεις με τον Μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθο (μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Ελλάδος), τον οποίον είχε στείλει εξόδοις του στη Λειψία και τη Λωζάνη για να σπουδάσει και να μάθει Γερμανικά και Γαλλικά. Σε πολλά συγγράμματα του μάλιστα, ο Χρύσανθος τον αναφέρει, εξαίροντας την προσωπικότητα και τη δράση του. Ο ένας από τ’ αδέλφια, ο μεγαλοτραπεζίτης Κωνσταντίνος Ι. Φωστηρόπουλος, ήρθε με τη γυναίκα του Σοφία και τα οκτώ παιδιά του ως πρόσφυγας στη Θεσσαλονίκη. Όλη η οικογένεια αντιμετώπισε τεράστιες δυσκολίες, τόσο προσαρμογής, όσο και επιβίωσης στην καινούργια της πατρίδα. Βρέθηκαν ξαφνικά σ’ ένα ξένο τόπο και ήταν αναγκασμένοι εκ των πραγμάτων να καταβάλουν μεγάλο αγώνα, και προσπάθειες για να φτιάξουν εκ νέου τη ζωή τους. Από τα παιδιά του Κωνσταντίνου, ο μεγαλύτερος, ο Μιχάλης, γεννήθηκε το 1904, ο δε Βενιαμίν ο Σωκράτης, το 1921. Μάλιστα ο Σωκράτης ήρθε στη Θεσσαλονίκη μέσα σε κοφίνι. Είναι οι δύο αδελφοί που έμελλε να παίξουν το σημαντικότερο ρόλο στην Οικονομία της Μεταπολεμικής Ελλάδας. 

Ο ΜΙΧΑΛΗΣ Κ. ΦΩΣΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ανήκε στην κατηγορία των επιχειρηματιών που στηρίχθηκαν στην ευρύτατη γνώση του εμπορίου και με την ικανότητά τους πέτυχαν ν’ αναδειχθούν και να διαπρέψουν. Είχε φοιτήσει στην Αστική Σχολή και το Φροντιστήριο (Γυμνάσιο) της Τραπεζούντας και στη συνέχεια στο Robert College της Κωνσταντινουπόλεως. Γνώριζε δύο γλώσσες, Αγγλικά και Γερμανικά. Το 1922 κατέφυγε με την οικογένειά του στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη, όπου αρχικά εργάστηκε ως καπνεργάτης. Αργότερα ίδρυσε κατάστημα πωλήσεως ειδών αυτοκινήτου, ενώ παράλληλα διορίστηκε αντιπρόσωπος των ελαστικών Firestone Β. Ελλάδος. Έπειτα μετέβη στη Γερμανία, όπου μετεκπαιδεύτηκε στην τεχνική των αυτοκινήτων. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, ανέλαβε την αντιπροσωπεία της εταιρείας Mercedes-Benz για την Β. Ελλάδα και αργότερα για όλη την Ελλάδα. Η έντονη επιχειρηματική του δραστηριότητα δεν περιορίστηκε στη συμπρωτεύουσα, αλλά οι ενέργειές του επεκτάθηκαν και στην Αθήνα. Εκεί ιδρύθηκε το 1956 η τεράστια στο είδος της βιομηχανική επιχείρηση με την επωνυμία «ΒΙΑΜΑΞ Α.Ε.». Η εταιρεία ασχολήθηκε με την κατασκευή λεωφορείων, οχημάτων, ψυκτικών θαλάμων και κάλυψε το 50% των μεταπολεμικών λεωφορείων της Ελλάδας.

Από το 1960, προμήθευε με προϊόντα της και χώρες του εξωτερικού, όπως της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, της Αφρικής ακόμα και την Ελβετία. Το εργοστάσιο ήταν επανδρωμένο με τεχνικό προσωπικό άριστα εκπαιδευμένο και παρουσίαζε συνεχώς μια παραγωγή εφάμιλλη εκείνης των δυτικοευρωπαϊκών χωρών. Το έμφυτο δαιμόνιο όμως του επιχειρηματία, Μιχάλη Φωστηρόπουλου, δεν του επέτρεψε να  σταματήσει στην ύπαρξη μόνο της προαναφερόμενης αυτοκινητοβιομηχανίας. 

Μιχαήλ Κ. Φωστηρόπουλος

Σε μια εποχή κατά την οποία τα αγροτικά ελληνικά προϊόντα αντιμετώπιζαν μεγάλες δυσχέρειες στη διάθεσή τους, τόσο στις εσωτερικές, όσο και στις εξωτερικές αγορές, ιδρύθηκε μια μεγάλη μονάδα, που σκοπό είχε την αναμόρφωση των προϊόντων αυτών και την άμεση τυποποίησή τους. Ο κλάδος αυτός δημιουργήθηκε το 1963 και το πρώτο εργοστάσιο άρχισε να λειτουργεί εντός τριών μηνών στο Ηράκλειο της Κρήτης, ενώ το δεύτερο στο Άνω Διμηνιό της Κορινθίας. Οι εγκαταστάσεις αυτές απετέλεσαν πρότυπο μοντέρνας βιομηχανικής μονάδας και εξασφάλιζαν στα προϊόντα που επεξεργάζονταν, τέλεια εμφάνιση και άριστη ποιότητα. Ασχολήθηκαν με τη διαλογή και τη συσκευασία σταφίδας και εσπεριδοειδών και τα προϊόντα του διατίθονταν στο εξωτερικό με την επωνυμία FOSTI. Η εργατικότητα, λοιπόν, η ειδική μόρφωση, η επιμέλεια και η συνέπεια του Μιχάλη Φωστηρόπουλου, απετέλεσαν σημαντικούς παράγοντες και αξιόλογα στοιχεία, τα οποία τον ανέδειξαν σε εξέχουσα προσωπικότητα, σε έναν από τους σπουδαιότερους οικονομικούς και κοινωνικούς φορείς της χώρας. Στην ακμή τους οι εταιρίες Φωστηροπούλου απασχολούσαν 3500 εργαζόμενους. Αξίζει να σημειωθεί πως οι εταιρείες του παρουσίασαν αξιόλογη συνεισφορά συναλλάγματος στην Ελληνική Οικονομία. Το 1943 απέκτησε τον γιο του Κώστα, ενώ ο ίδιος απεβίωσε στις 10 Απριλίου του 1978 στη Φλώριδα των Ηνωμένων Πολιτειών, από καρδιακή προσβολή. Ο Κώστας ήδη από το 1970, μετά τις σπουδές του στη Καρλσρούη ανέλαβε την διοίκηση των εταιρειών και από το 1972 μπήκε στη ναυτιλία όπου και συνεχίζει μέχρι σήμερα μαζί με τους 3 γιους του, Μιχάλη, Αλέξανδρο, Γιάννη. 

Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ Κ. ΦΩΣΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ, γεννήθηκε το 1921 στην Τραπεζούντα του Πόντου. Σε ηλικία ενός έτους βρέθηκε πρόσφυγας στην Θεσσαλονίκη. Το 1939 αποφοίτησε από τη Δημόσια Εμπορική Σχολή Θεσσαλονίκης γνωρίζοντας επιπλέον Αγγλικά και Γερμανικά. Αμέσως μετά ασχολήθηκε με τη διεύθυνση του υποκαταστήματος Mercedes-Benz Θεσσαλονίκης. Το 1941 έλαβε την άδεια εμπορικού αντιπροσώπου εισαγωγών-εξαγωγών και ίδρυσε την επιχείρηση «ΣΩΚΡΑΤΗΣ Κ. ΦΩΣΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε.», η οποία ασχολήθηκε με το εμπόριο ανταλλακτικών αυτοκινήτων και χαλύβων. Το 1945 ίδρυσε υποκατάστημα και στον Πειραιά. Δύο χρόνια αργότερα κλήθηκε να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία στο Σώμα Υλικού Πολέμου. Απολύθηκε το 1950. Το 1950 ανοίγει κατάστημα στην Αθήνα, όπου και μεταφέρει την έδρα των επιχειρήσεών του. Το ίδιο έτος ο αδελφός του μετανάστευσε προσωρινά στην Αυστραλία, και ο Σωκράτης ανέλαβε τη διεύθυνση της εταιρείας «Μ.Κ. ΦΩΣΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε.», παρουσιάζοντας αξιόλογη και επιτυχημένη δραστηριότητα. Ουσιαστικά εδραίωσε την κυριαρχία της Mercedes-Benz στην Ελλάδα. Το 1956 που επέστρεψε ο Μιχάλης από την Αυστραλία, ο Σωκράτης αποχώρησε και συνέχισε με δικές του αντιπροσωπίες. Αμέσως ίδρυσε την εταιρεία «Σ. ΦΩΣΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ - X. ΑΚΡΙΤΑΣ Ο.Ε.», που αντιπροσώπευσε για πέντε ολόκληρα χρόνια στην Ελλάδα τ’ αυτοκίνητα Borgward, NSU και Ferrari. Το 1962 ίδρυσε την «ΗΝΙΟΧΟΣ Α.Ε.», η οποία αντιπροσώπευσε τα φορτηγά και λεωφορεία Leyland και Albion και αργότερα τα επιβατικά Triumph. Το 1967 ίδρυσε την «ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ Α.Ε.», η οποία μέχρι το 1984, αντιπροσώπευσε αποκλειστικά όλη την κραταιά British Leyland (Rover, Triumph, MG, Jaguar, Land Rover, Range Rover, Mini, Innocenti & Mini Moke). Μέχρι το 1984 υπήρξε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου και γενικός διευθυντής. Το 1984 η «ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ Α.Ε.» απορροφήθηκε από την ΒΙΑΜΑΞ του ανιψιού του Κώστα Μ. Φωστηρόπουλου.

Σωκράτης Κ. Φωστηρόπουλος

Ο Σωκράτης Κ. Φωστηρόπουλος το 1972 ίδρυσε την ΒΙΑΝΤΕΧ ΕΠΕ, η οποία ασχολήθηκε με αντιπροσωπείες ανταλλακτικών αυτοκινήτων και το 1981 την «OLYMPIC MOTORS LTD», με το ίδιο ακριβώς αντικείμενο. Ο Σωκράτης Κ. Φωστηρόπουλος ανέπτυξε συνολικά αξιόλογη σταδιοδρομία στο χώρο του εμπορίου και αναδείχθηκε, όπως και ο αδελφός του, ένας από τους σημαντικότερους επιχειρηματίες της Ελλάδος. Διετέλεσε, εκτός των άλλων, ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Συνδέσμου Θεσσαλονικέων, ενώ παράλληλα συνέβαλε στον αγώνα εναντίον της μάστιγας των ναρκωτικών. Υπήρξε εκδότης του περιοδικού «ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ». Παντρεύτηκε το 1954 την Έφη Τζουμέρκα και το 1957 απέκτησαν το γιο τους, Κωνσταντίνο.

Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Σ. ΦΩΣΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ είναι απόφοιτος του Κολλεγίου Αθηνών και του DEREE COLLEGE (BSc BUSINESS ADMINISTRATION). Από το 1981 ανέλαβε Διευθύνων Σύμβουλος και Πρόεδρος των εταιρειών μέχρι το 1997 όπου εξαιτίας της απόσυρσης 400000 αυτοκινήτων την διετία 1990-1992 αποφάσισε να διακόψει τις δραστηριότητες των εταιρειών αποζημιώνοντας πλήρως τους εργαζομένους του και εξοφλώντας όλες τις τράπεζες.

Το περίπτερο της "ΗΝΙΟΧΟΣ" Α.Ε για τα αυτοκίνητα της Triumph, στην Δ.Ε.Θ του 1967.

Ένα από τα συνεργεία της Leyland στην Λεωφ. Αθηνών, την δεκαετία του '60.

Αντιπροσωπεία οχημάτων της Leyland στην Σούδα (μαζί με επιβατικά της NSU).

Ο Σωκράτης Κ. Φωστηρόπουλος μπροστά σε φορτηγό Leyland, το 1965.

O μικρός Κωνσταντίνος Σ. Φωστηρόπουλος το 1961 στην Γλυφάδα. Το λευκό αυτοκίνητο είναι μια Borgward Isabella. Την αντιπροσωπεία της γερμανικής φίρμας είχε για ένα διάστημα η επιχείρηση "Σ. Φωστηρόπουλος - Χ. Ακρίτας".

Πρός τον Σωκράτη Φωστηρόπουλο, σε ένδειξη εκτίμησης από τον πανίσχυρο Υπουργό Προεδρίας, Δ. Μακρή. 

1963. Ό Σωκράτης Κ. Φωστηρόπουλος υπογράφει γιά τήν παράδοση 150 λεωφορείων LEYLAND Στήν ΑΣΠΑ (Νύν ΕΑΣ) δεξιά του ό δικηγόρος του καθ. Νώντας Σπηλιωτόπουλος, μετέπειτα πρόεδρος τής Ακαδημίας Αθηνών. Αριστερά του, ο Πρόεδρος ΑΣΠΑ Αριστείδης Σκυλίτσης, μετέπειτα  Δήμαρχος Πειραιώς.

Δ.Ε.Θ 1939.  Ό 18χρονος Σωκράτης σέ στάση προσοχής, στο περίπτερο τής Mercedes-Benz, μπροστά στον βασιλέα Γεώργιο τον Β'.

To περίπτερο της Borgward και της NSU, στην Δ.Ε.Θ το 1962.

 

: © Hellenic Motor History (2022)

Tο φωτογραφικό υλικό προέρχεται από το αρχείο του Κωνσταντίνου Σ. Φωστηρόπουλου, ο οποίος ευγενικά το παραχώρησε στο Hellenic Motor History. Ομοίως το κείμενο και όλες οι πληροφορίες που δημοσιεύονται. Ένα μεγάλο ευχαριστώ!