28η Οκτωβρίου 1940. Πόλεμος και αυτοκίνητο.

Mε την έναρξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου, στις 28 Οκτωβρίου 1940, το κράτος προχώρησε στην επίταξη οχημάτων, ώστε να καλύψει τις μεταφορικές ανάγκες του στρατού. Αστικά λεωφορεία, φορτηγά και επιβατικά αυτοκίνητα έλαβαν μέρος στον αγώνα κατά του εισβολέα. Κατά την επίταξη τους, χορηγήθηκαν φύλλα επιτάξεως στους ιδιοκτήτες (άχρηστα μετά από λίγο καιρό). Εκείνη την εποχή κυκλοφορούσαν στη χώρα μας 6.000 φορτηγά, ιδιωτικής και δημόσιας χρήσης. Υπήρχαν ακόμα 713 αστικά λεωφορεία σε Αθήνα και Πειραιά, επιπλέον 194 αστικά λεωφορεία επαρχιών καθώς και 1.635 υπεραστικά λεωφορεία. Τα περισσότερα από τα επιταγμένα οχήματα καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου. 
Η συμβολή τους στην εκστρατεία εναντίον των Ιταλών, ήταν σημαντική. 

Έκθεση του Γενικού Επιτελείου Στρατού αναφέρει:

" Το έργον του Σώματος Αυτοκινήτων εις τον ελληνοϊταλικόν πόλεμον υπήρξε τόσο φωτεινόν και λαμπρόν εις απόδοσιν, ώστε προσείλκυσεν από της αρχής της εκδηλώσεώς του την δέουσαν και την ανάλογον προς το μέγεθός του εκτίμησιν. 
Ο στρατιώτης των αυτοκινήτων διέθεσεν ού μόνον τας ψυχικάς και σωματικάς του δυνάμεις, αλλά και αυτήν ακόμη την ύπαρξίν του δια να φέρη εις τον μαχητήν του μετώπου τα εφόδια της ζωής και της μάχης. 
Η κόπωσις του προσωπικού και ιδίως του υλικού υπερέβαινε τα υπό των κανονισμών προβλεπόμενα όρια αντοχής και υπήρχε πάντοτε κίνδυνος να ευρεθή ο στρατός εκστρατείας άνευ αυτοκινήτων, εάν παρετείνετο ο πόλεμος και δεν έφτανον εγκαίρως εκ του εξωτερικού τα αναγκαιούντα εισέτι αυτοκίνητα και ανταλλακτικά.
Κινούμενος αδιακόπως νύκτας και ημέρας εις αποστάσεις τεραστίας, αντιμετοπίζων όλους τους κινδύνους ενός σύγχρονου πολέμου, αψηφών την αϋπνίαν, τας στερήσεις και το ψύχος των αλβανικών βουνών, εξεπλήρωσε πάντοτε την αποστολήν, η οποία του ανετέθη και εξετέλεσε πλήρως το ύψιστον καθήκον προς την Πατρίδα".

Έλληνες στρατιώτες πάνω σε πολιτικό φορτηγό, κατά τη διάρκεια του ηρωικού αγώνα εναντίον των Ιταλών. 

Β.Α

Αρχείο: Hellenic Motor History

Τα πρώτα σήματα κυκλοφορίας στους δρόμους της Αθήνας.

Περί τα τέλη του 1938 η Τροχαία Κίνησης, πέρασε στον έλεγχο της Διοικήσεως Πρωτευούσης, υπό τον Κωνσταντίνο Κοτζιά. Αμέσως άρχισε η αναδιοργάνωση του σώματος. Στα πλαίσια αυτά ιδρύθηκε και η Αστυνομική Σχολή Τροχαίας, στην οποία δεκάδες άνδρες του Σώματος εκπαιδεύονταν στην οδήγηση αυτοκινήτου και μοτοσυκλέτας. Άλλη σημαντική ενέργεια, ήταν η τοποθέτηση σήμανσης στους δρόμους, ώστε να ρυθμίζεται καλύτερα η κυκλοφορία των οχημάτων. Έως τις αρχές του 1939 είχε τοποθετηθεί ένας μεγάλος αριθμών τέτοιων πινακίδων. Αρχικά χρησιμοποιήθηκαν στους Αθηναϊκούς δρόμους, δέκα διαφορετικά σήματα ρύθμισης της κυκλοφορίας (φωτογραφία). Τα πέντε αφορούσαν καθοδηγητικές πινακίδες κατεύθυνσης, ενώ τα υπόλοιπα πέντε αφορούσαν την απαγόρευση εισόδου, την απαγόρευση στάσης και στάθμευσης, την δυνατότητα στάθμευσης (P) και την παραχώρηση προτεραιότητας. Αργότερα, την ίδια χρονιά, έγινε και διαγράμμιση οδοστρώματος για την διέλευση των πεζών (διαβάσεις), σε ορισμένα σημεία του κέντρου.

Οι πινακίδες ρύθμισης της κυκλοφορίας που χρησιμοποιήθηκαν στην Αθήνα, 

στα τέλη της δεκαετίας του '30. 

Mια από τις πρώτες πινακίδες, τοποθετημένη σε δρόμο της πρωτεύουσας

(φωτορεπορτάζ, εφημερίδα "Χρόνος" 9/1/1939)

Β.Α

Έρευνα & αρχείο: Hellenic Motor History

Διαφήμιση της Citroen το 1956

Αύγουστος 1956. 

Πρόσκληση του Καρντανό, αντιπροσώπου της Citroen εκείνη την εποχή,  πρός επίδειξη του μοντέλου που έμελλε να γράψει ιστορία με χρυσά γράμματα. Η DS 19 στην Ελλάδα!

Β.Α

Αρχείο: Hellenic Motor History

Itala 1913

Itala, Δεκέμβριος 1913. Σπάνια διαφήμιση, με έναν από τους παλιότερους επίσημους αντιπροσώπους αυτοκινήτου στην Ελλάδα. Ο Ιωάννης Βαρβιάνης, ήταν σίγουρα και ο πρώτος της ιταλικής φίρμας. Άγνωστο έως πότε, πιθανότατα μέχρι λίγο μετά τα μέσα της δεκαετίας του 1910. Πάντως, ακολούθησαν άλλες επιχειρήσεις αργότερα. Ο Βαρβιάνης είχε αναλάβει τουλάχιστον από την άνοιξη του 1913.

Β.Α

Αρχείο: Hellenic Motor History

Διαφήμιση της Honda το 1968

Τα πρώτα βήματα της Honda σε... 4 τροχούς. Διαφήμιση για το μικρό ελαφρύ επαγγελματικό της, τον Αύγουστο του 1968. Αντιπροσωπεία η "Γενική Αυτοκινήτων Α.Ε.Β.Ε" των αδελφών Σαρακάκη, που ήδη από το 1963 είχε αναλάβει την εισαγωγή των δικύκλων της εταιρίας.

B.A

Αρχείο: Hellenic Motor History

1954. Αλλαγή στο σύστημα αριθμοδότησης οχημάτων στην Ελλάδα.

Τον Ιανουάριο του 1954 άλλαξε για πρώτη φορά το σύστημα αρίθμησης των αυτοκινήτων στη χώρα μας. Αυτό έγινε με αφορμή την απογραφή οχημάτων του 1953. Δεν ήταν η πρώτη φορά που γινόταν τέτοια απογραφή μεταπολεμικά, εφόσον είχε προηγηθεί τουλάχιστον ακόμα μια κατά τη περίοδο Μαΐου-Ιουνίου 1950 (για τα επιβατικά, από 11 έως 20 Ιουνίου '50). Η νέα αρίθμηση ξεκίνησε στις 20 Ιανουαρίου 1954 από την τεχνική υπηρεσία στο Χολαργό. Πλέον, το νέο σύστημα όριζε κάθε κατηγορία οχημάτων ξεχωριστά (Ι.Χ, λεωφορεία, ταξί, φορτηγά κλπ). Υπήρξαν και άλλες απογραφές τα επόμενα χρόνια, ενώ η αριθμοδότηση άλλαξε εκ νέου το 1956.

Το σύστημα αρίθμησης άλλαξε για πρώτη φορά στη χώρα μας, το 1954. Στη φωτογραφία οι πινακίδες κυκλοφορίας που δόθηκαν υποχρεωτικά σε όλα τα οχήματα εκείνη την χρονιά.

Β.Α

Έρευνα & αρχείο: Hellenic Motor History

H καθιέρωση των δεικτών πορείας στην Ελλάδα.

Στο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως της 12ης Οκτωβρίου 1939, το άρθρο 46 όριζε ότι:

" Οι ιδιοκτήται παντός είδους αυτοκινήτων υποχρεούνται όπως τοποθετήσωσι εις τας πλαγίας τούτου πλευράς ένθεν και ένθεν της θέσεως του οδηγού, τόξα χρησιμοποιηθησόμενα προς σήμανσιν των ακολουθητέων κατευθύνσεων του αυτοκινήτου..."

Φωτεινά τόξα κατεύθυνσης, που τοποθετούνταν στα αυτοκίνητα πριν (αλλά και λίγο μετά) τον πόλεμο. 
Στην Ελλάδα καθιερώθηκαν το 1939.

B.A

Hellenic Motor History

H ιστορία της Chevrolet στην Ελλάδα. Η δημοφιλής αμερικάνικη φίρμα του μεσοπολέμου που κυριάρχησε στην ελληνική αγορά την δεκαετία του '50.

Η Chevrolet ιδρύθηκε το 1911 από τον Louis Chevrolet (ελβετικής καταγωγής) και τον William C. “Billy” Durant. Ο τελευταίος είχε ιδρύσει νωρίτερα την General Motors. Παρά το γεγονός ότι είχε αποχωρήσει από αυτή, μετά από απαίτηση των μετόχων της εταιρίας εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων, όμως επανήλθε το 1918, όταν έγινε η συγχώνευση της Chevrolet και της G.M
H Chevrolet αποτέλεσε τα επόμενα χρόνια τον κύριο ανταγωνιστή της Ford στην αμερικάνικη αγορά. 

Τα προϊόντα της εταιρείας εισάγονταν και στη χώρα μας και ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένα στην εγχώρια αγορά. Είναι άγνωστο πότε ακριβώς έκανε την εμφάνισή της στην Ελλάδα, πάντως την εντοπίζουμε τουλάχιστον στα τέλη της δεκαετίας του 1910, λίγο μετά το τέλος του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου. 
Ήδη στις αρχές του 1919, η "General American Automobiles Company" ανακοινώνει την άφιξη αυτοκινήτων Chevrolet, Buick και Cadillac, όλες θυγατρικές της General Motors. 
H συγκεκριμένη επιχείρηση, μετέπειτα ως "General American Motors Car Co" (G.A.M.C), ήταν του Δημητρίου Βουτσαρά. Η έδρα της ήταν επί της οδού Βουλής 3. 
Τα Chevrolet αποτελούσαν την "οικονομική" πρόταση της G.M. ως πιο προσιτά έναντι στις άλλες μάρκες του ομίλου. Την άνοιξη του 1921 η G.A.M.C ξεκινάει τη λειτουργία του νεόδμητου γκαράζ, προς εξυπηρέτηση των ιδιοκτητών Chevrolet, Buick & Cadillac, επί των οδών Βουκουρεστίου και Ακαδημίας 14. 

H G.A.M.C θα συνεχίσει να εκπροσωπεί τη Chevrolet έως τα τέλη της δεκαετίας του 1920. Η έδρα παρέμενε στην ίδια διεύθυνση ενώ αργότερα υπήρξαν υποκαταστήματα στη Θεσσαλονίκη (Τσιμισκή 67), Καλαμάτα, Τρίπολη  (Πλατεία Κολοκοτρώνη), Σέρρες και Πειραιά. Υπήρχαν διαθέσιμα μοντέλα όλων των τύπων, κλειστά και ανοικτά, ενώ διαφημίζονταν και ως κατάλληλα για ταξί. 

Chevrolet Βουτσαράς, Οκτώβριος 1928

Mε την αλλαγή της δεκαετίας, άλλαξε χέρια και η Chevrolet στη χώρα μας. 
Από 1η Ιανουαρίου 1930, την αποκλειστική αντιπροσωπεία ανέλαβε η "Κύρτσης & Σια", με έδρα επί της οδού Κοραή 5. Η επιχείρηση διέθετε υποκαταστήματα σε Άργος, Ναύπλιο, Τρίπολη, Σπάρτη, Καλαμάτα, Θήβα, Χαλκίδα, Λειβαδιά, Θεσσαλονίκη (Τσιμισκή 55) και Σέρρες. 
Εκτός από τα επιβατικά, ήταν διαθέσιμα και τα φορτηγά της εταιρείας. 
Tα Chevrolet εξακολούθησε να τα διαθέτει η "Κύρτσης" έως τα τέλη της δεκαετίας του '30, μέ έδρα τότε επί της Λεωφ. Συγγρού 108.

Mε την είσοδο της επόμενης δεκαετίας, το 1940, τα ηνία είχε ήδη αναλάβει νέα αντιπροσωπεία. Ήταν η "ΕΛΦΙΝΚΟ Α.Ε". Η έδρα της ήταν επί της Βεραντζέρου 3, στην Πλατεία Κάνιγγος. 
Η συγκεκριμένη επιχείρηση είχε ιδρυθεί το 1927, από τον Όμηρο Ιωσηφόγλου. 

Μεταπολεμικά θα αναπτύξει μεγάλη δυναμική, υπό τη διεύθυνση του Τζόν Πεσμαζόγλου. Εκτός από την Chevrolet, η "ΕΛΦΙΝΚΟ" είχε αναλάβει και άλλες δυο μάρκες της General Motors, την Opel και την Cadillac. 
Κατά τη δεκαετία του '50, η παρουσία της Chevrolet στη χώρα μας ήταν σημαντική. 
Αποτελούσε την δημοφιλέστερη αμερικάνικη φίρμα, επιτυγχάνοντας τις περισσότερες πωλήσεις made in USA αυτοκινήτων στην Ελλάδα. Ισχυρή παρουσία είχε στην αγορά του ταξί. 'Αλλωστε τα Chevrolet στη χώρα μας στόχευαν κυρίως σε αυτό το κομμάτι της αγοράς, αλλά και στους λίγους τυχερούς εύπορους ιδιώτες. Κατά συνέπεια τα Chevrolet διέθεταν τον μεγαλύτερο αριθμό επί των κυκλοφορούντων αμερικάνικων επιβατικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα, προσεγγίζοντας ή υπερβαίνοντας πολλές από τις δημοφιλείς ευρωπαϊκές εταιρείες.
Η βάση της "ΕΛΦΙΝΚΟ" παρέμενε στη Πλατεία Κάνιγγος, ενώ τα συνεργεία βρίσκονταν επί της οδού Κάρπου 37. 

Με την σημαντική αύξηση στη φορολογία των αυτοκινήτων, το καλοκαίρι του 1958, τα αμερικάνικα αυτοκίνητα αρχίζουν σταδιακά να μπαίνουν στο περιθώριο. Την δεκαετία του '60 η δημοτικότητα τους έπεσε δραματικά, ακόμα και μεταξύ των επαγγελματιών οδηγών. Το γεγονός αυτό δεν άφησε ανεπηρέαστη τη Chevrolet.
Παρόλα αυτά, το 1960 η εταιρεία είχε παρουσιάσει ένα νέο μοντέλο, με πιο "μαζεμένες" διαστάσεις και μικρότερους κινητήρες, ξεφεύγοντας από τα έως τότε θηριώδη δεδομένα της αμερικάνικης αυτοκινητοβιομηχανίας.
Ήταν το Corvair, που η "ΕΛΦΙΝΚΟ" προωθούσε ως "το μικρό Chevrolet". O κινητήρας ήταν 6κύλινδρος αερόψυκτος, τοποθετημένος πίσω, αρχικά με χωρητικότητα 2.296 κυβικών εκατοστών, στους 16 φορ. ίππους. 
Στα τέλη του 1961 κάνει την εμφάνισή του στη χώρα μας ακόμα ένα ανάλογης φιλοσοφίας μοντέλο, αλλά με περισσότερο συντηρητική σχεδίαση, το Chevy II. Oι διαστάσεις του 4θυρου αμαξώματος ήταν λίγο μεγαλύτερες, 4.64 μέτρα έναντι 4.57 του Corvair. Ο κινητήρας του ήταν 2.505 κυβικών εκατοστών, στους 18 φορ. ίππους. 
Πάντως, η υψηλή έκτακτη εισφορά που επέβαλε το κράτος σε αυτά τα αυτοκίνητα, δεν άφηνε πολλά περιθώρια για εμπορική επιτυχία, εκείνη την εποχή.

Tα πράγματα έγιναν ακόμα χειρότερα από την 1η Ιανουρίου 1966, οπότε η τότε κυβέρνηση αποφάσισε να αυξήσει εκ νέου την εφάπαξ εισφορά των επιβατικών αυτοκινήτων, κατά 30%. Ουσιαστικά, εκεί γράφτηκε ο επίλογος για τα μεγάλα αμερικάνικα αυτοκίνητα, εφόσον έγιναν πλέον εντελώς ασύμφορα στη χώρα μας. 
Η έδρα της επιχείρησης εξακολουθούσε να είναι στη Πλατεία Κάνιγγος αν και, περί τα τέλη του 1963 είχε αποκτήσει τις εγκαταστάσεις επί της Λεωφόρου Συγγρού, οι οποίες εκτός από το συνεργείο διέθεταν και έκθεση. 
Ξεχωριστό κεφάλαιο αποτελούν οι αγωνιστικές συμμετοχές του ίδιου του Τζον Πεσμαζόγλου, με αυτοκίνητα της Chevrolet και μάλιστα με επιτυχία (δεκαετία του '50, '60 & '70).

Aν και η Chevrolet ήταν πρακτικά ανύπαρκτη μετά τη δεκαετία του '60, πάντως τυπικά η "ΕΛΦΙΝΚΟ" εξακολούθησε να διατηρεί την αντιπροσωπεία, τουλάχιστον έως τις αρχές των '90s.
Επισήμως, το όνομα "Chevrolet" θα κάνει την επανεμφάνισή του το 2005, μετά την απόφαση της General Motors να μετονομάσει τα αυτοκίνητα της κορεάτικης Daewoo, στην Ευρωπαϊκή αγορά. Η αμερικάνικη πολυεθνική είχε εξαγοράσει τη Daewoo το 1999, μετά από οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπιζε η τελευταία. Φυσικά, πέρα από την ονομασία και το σήμα, καμία σχέση δεν είχαν με τα μοντέλα της μητρικής εταιρείας. Τα κορεάτικα Chevrolet, είχε αναλάβει στη χώρα μας η "Chevellas Α.Ε". 

 

Chevrolet, Ιούνιος 1930.

Chevrolet Deluxe "Αδελφοί Κύρτση" Α.Ε, Ιούλιος 1939.

Chevrolet "ΕΛΦΙΝΚΟ" Α.Ε, Δεκέμβριος 1955.

 

To "μικρό" Chevrolet Corvair, του 1960.

B.A

Έρευνα & αρχείο: Hellenic Motor History  © 

 n

Διαφήμιση της Chrysler το 1925

Chrysler Six, Ιανουάριος 1925. 

Αντιπρόσωπος ο Πέτρος Κυρκίνης (εδώ αναγράφεται λανθασμένα ως "Κιρκίνης"). Την ίδια εποχή διέθετε και την αντιπροσωπεία των, επίσης αμερικάνικων, αυτοκινήτων Maxwell. Η έδρα και για τς δυο εταιρείες ήταν ίδια, επί της Πατησίων 24. Τα Maxwell τα είχε πάρει υπό την επωνυμία του το 1920, ενώ νωρίτερα πωλούνταν υπό την "Αδελφοί Κυρκίνη & Σια".

Β.Α

Αρχείο: Hellenic Motor History