Η αγορά αυτοκινήτου στην Αθήνα το 1965. To ρεκόρ πωλήσεων και η επικράτηση των γερμανικών αυτοκινήτων.

 

Το 1965 κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα 104.257 επιβατικά αυτοκίνητα. Από το σύνολο, τα 71.789 κυκλοφορούσαν στο πολεοδομικό συγκρότημα της πρωτεύουσας. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 7 στα 10 αυτοκίνητα κυκλοφορούσαν στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας. Η αναλογία αυτή ουσιαστικά δεν διέφερε σε σχέση με τις ταξινομήσεις νέων αυτοκινήτων ανά την χώρα. Η Αθήνα λοιπόν κατείχε το μεγαλύτερο μερίδιο στις πωλήσεις καινούργιων επιβατικών αυτοκινήτων και διαμόρφωνε την εικόνα της αγοράς σε καθοριστικό βαθμό, εκείνη την εποχή. 

Η ζήτηση για ιδιωτικά αυτοκίνητα όλο και μεγάλωνε στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι το Ι.Χ αποτελούσε ακόμα άπιαστο όνειρο για την μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ & του ΣΕΑΑ, το 1965 ταξινομήθηκαν στην χώρα μας 16.236 καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα. Το μέγεθος της ελληνικής αγοράς αυτοκινήτου συνέχιζε να είναι ιδιαίτερα περιορισμένο, κάτι που ήταν αποτέλεσμα της υψηλής φορολογίας σε συνδυασμό με τις μη ευνοϊκές συνθήκες απόκτησης ενός επιβατικού Ι.Χ. 

Είναι χαρακτηριστικό ότι με απόφαση της τότε κυβέρνησης, καταργήθηκε η πώληση καινούργιων και μεταχειρισμένων επιβατικών αυτοκινήτων με δόσεις, στις 17 Απριλίου 1965 . Την απόφαση αυτή ενέκρινε η Νομισματική Επιτροπή, η οποία είχε εγκρίνει την πώληση με εξόφληση σε 20 μηνιαίες δόσεις το Νοέμβριο του 1964 (με την προϋπόθεση της προκαταβολής του 50% της συνολικής αξίας). Μετά την κοινοποίηση της απόφασης, εντός του Μαρτίου, αυξήθηκαν οι παραγγελίες νέων αυτοκινήτων, όμως στην συνέχεια οι πωλήσεις παρουσίασαν κάμψη. Παρόλα αυτά, στο δεύτερο εξάμηνο του έτους η αγορά κινήθηκε ανοδικά, τόσο στην πρωτεύουσα όσο και πανελλαδικά. 

Η εγχώρια αγορά αυτοκινήτου, αν και μικρή σε μέγεθος, ήταν ιδιαίτερα ανταγωνιστική. Πολλές από τις επιχειρήσεις του χώρου διέθεταν ισχυρό προφίλ με ιδιαίτερα δυναμική παρουσία και έντονη δραστηριότητα, παρά τις αντιξοότητες που υπήρχαν στην σκληρή ελληνική πραγματικότητα. Σημαντική ήταν η ύπαρξη μικρών και μικρομεσαίων μοντέλων στην γκάμα των εταιρειών, έως τους 8 φορ. ίππους, Δεν ήταν αδιάφορη και η κατηγορία των μεσαίων μοντέλων στους 10 & 11 φόρ. ίππους (1.500 & 1.600 cc). 

Οι πωλήσεις των καινούργιων επιβατικών αυτοκινήτων στην πρωτεύουσα, ανήλθαν το 1965 σε 10.597 μονάδες, έναντι 8.929 την προηγούμενη χρονιά (+18.7%). Πρώτα σε προτιμήσεις ήρθαν τα γερμανικά αυτοκίνητα, ενώ το  1964 βρέθηκαν στην 2η θέση των συνολικών πωλήσεων, με μικρή διαφορά πίσω από τα βρετανικά. Σε αυτό έπαιξε ρόλο και η σημαντική αύξηση στις πωλήσεις της Volkswagen, η οποία κατέλαβε την κορυφή της ελληνικής αγοράς. Η γερμανική φίρμα ήταν πλέον στην 3η θέση επί των κυκλοφορούντων επιβατικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα, πίσω από τις Ford και Opel. To 1965 πέτυχε 1.296 πωλήσεις στην Αθήνα, έναντι 980 το 1964 (+32.2%). Αύξηση κατά 44.9% κατέγραψε και η Opel, με 529 μονάδες. Η επίδοση αυτή της χάρισε την 6η θέση στην γενική κατάταξη, ενώ τον Οκτώβριο του ΄65 η "ΕΛΦΙΝΚΟ" Α.Ε παρουσίασε στην χώρα μας τη νέα γενιά του Opel Kadett και του μεγαλύτερου Opel Rekord. Δημοφιλής ήταν η Ford Werke, αλλά παρέμεινε περίπου στα ίδια επίπεδα με το προηγούμενο έτος, ενώ η BMW παρουσίασε μικρή αύξηση (328 πωλήσεις έναντι 309) που της επέτρεψε να διατηρήσει την δυναμική της πορεία στην Ελλάδα. Αύξηση στις πωλήσεις της πέτυχε και η NSU, με 142 μονάδες. Συνολικά διατέθηκαν 3.457 αυτοκίνητα από την Δυτ. Γερμανία στην Αθήνα, κατά το εξεταζόμενο έτος. 

Στην 2η θέση βρέθηκαν το 1965 τα βρετανικά αυτοκίνητα, με 3.146 μονάδες. Αν και έχασαν την πρωτιά που κατείχαν το 1964, οι πωλήσεις τους σημείωσαν μικρή άνοδο, ενώ σε απόλυτα νούμερα έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο επιτυχίας τους στην εγχώρια αγορά. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η δημοφιλέστερη βρετανική φίρμα ήταν η Ford UK του Κοντέλλη, η οποία είχε έρθει στην 1η θέση των πωλήσεων το 1964. Το 1965 αρκέστηκε στην 2η θέση της κατάταξης, πίσω από την Volkswagen. Oι πωλήσεις της ήταν ελαφρώς μειωμένες, με 984 μονάδες, όμως η Cortina συνέχισε να αποτελεί ένα από τα best seller της ελληνικής αγοράς. Στο στρατόπεδο της British Motor Corporation (BMC), υπήρξαν μικρές απώλειες στις πωλήσεις των Austin και Morris, που όμως συνέχισαν να αποτελούν δυνατούς παίκτες στην εγχώρια αγορά. Oι δύο φίρμες ουσιαστικά διέθεταν στην γκάμα τους τα ίδια μοντέλα (Mini, 1100 κλπ) και ήταν διαθέσιμα μέσα από το δίκτυο των αδελφών Δούκα. Η Austin ήρθε στην 9η θέση με 401 πωλήσεις από 485 το προηγούμενο έτος, ενώ με 311 πωλήσεις η Morris βρέθηκε στην 11η θέση, από την 9η που ήταν το 1964. Οι MG & Wolseley ανήκαν επίσης στην BMC, όμως την εισαγωγή τους στην χώρα μας είχε αναλάβει η "ΔΑΜΑΡ" Α.Ε. Στην γκάμα τους υπήρχαν αναβαθμισμένες εκδόσεις μοντέλων των Austin/Morris, σε υψηλότερη κατηγορία τιμής. Η MG διέθετε βέβαια και τα γνωστά διθέσια σπορ μοντέλα. Και οι δύο εταιρείες κινήθηκαν ανοδικά και πέτυχαν ικανοποιητικές πωλήσεις το 1965, με την MG στις 181 μονάδες (από 135) και την Wolseley στις 116 μονάδες. 

Σημαντική αύξηση πέτυχε η Triumph που εκτοξεύτηκε στην 8η θέση των πωλήσεων, με 411 μονάδες έναντι 190 το προηγούμενο έτος (+116.3%). Το Herald 1200 ήταν το μοναδικό προσιτό μοντέλο της εταιρείας, ενώ υπήρχε το μεγάλο και ακριβό "2000" καθώς και τα σπορ μοντέλα της, το Spitfire και το πολύ ακριβότερο TR4. 

Η Vauxhall είχε πετύχει σημαντική αύξηση στις πωλήσεις της το 1964, χάρη στο μικρό Viva των 7 φορ. ίππων. Το 1965 υπήρξε πτώση όμως παρέμεινε σε ικανοποιητικά επίπεδα, με 289 μονάδες στην πρωτεύουσα. Από τη μεριά του ομίλου της Rootes, αρκετά καλή ήταν η επίδοση της Hillman, η οποία όμως είχε επίσης μείωση, με 365 μονάδες έναντι 435 το 1964. Κατάφερε να τερματήσει στην 10η θέση της γενικής κατάταξης. Αντίθετα, οι Singer και Humber κατάφεραν να αυξήσουν τις πωλήσεις τους, οι οποίες όμως διατηρήθηκαν γενικά σε χαμηλά επίπεδα. Βλέπουμε λοιπόν πως οι περισσότερες βρετανικές εταιρείες είχαν μικρές απώλειες, όμως παρέμειναν δυναμικά μέσα στο παιχνίδι. H εξαιρετική επίδοση της Triumph αποτέλεσε φωτεινή εξαίρεση και βοήθησε στην μικρή συνολική αύξηση των βρετανικών αυτοκινήτων. 

Οι Γάλλοι κατασκευαστές διατήρησαν την 3η θέση, όσον αφορά την κατάταξη ανά χώρα. Στην πρωτεύουσα διατέθηκαν το 1965 συνολικά 1.683 γαλλικά αυτοκίνητα, έναντι 1.206 το 1964. Πολύ καλή χρονιά για την Peugeot, που εκείνη την εποχή ήταν η δημοφιλέστερη γαλλική φίρμα στην χώρα μας. Η "ΙΜΠΟΡΤΕΞ" Α.Ε βρέθηκε με έναν νέο μοντέλο στα 1.100 cc (8 φορ. ίπποι), μια κατηγορία  πολύ δημοφιλής στην χώρα μας. Το "μικρό" Peugeot 204 ξεκίνησε την καριέρα του στην Ελλάδα τον Μάιο του 1965 και αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες νέες παρουσίες της χρονιάς στην ελληνική αγορά. Οι συνολικές πωλήσεις της εταιρείας ανήλθαν σε 769 μονάδες έναντι 472 το προηγούμενο έτος, ενώ τερμάτησε στην 4η θέση της γενικής κατάταξης. Αύξηση σημείωσε και η Renault, που βρέθηκε στην 7η θέση, ενώ οι Citroen και Simca παρέμειναν σε μέτρια επίπεδα με μικρές απώλειες. 

Αύξηση γνώρισαν συνολικά και οι ιταλικές φίρμες, με το μεγαλύτερο μερίδιο να ανήκει στην Fiat. To 1965 πέτυχε στην αγορά της Αθήνας 946 πωλήσεις (από 847) τερματίζοντας στην 3η θέση, με μικρή διαφορά πίσω από την Ford UK. H Fiat διέθετε μια πλήρη σειρά μοντέλων, ενώ στα τέλη του 1964 είχε προστεθεί στις επιλογές το μικρό "850". Από τις υπόλοιπες ιταλικές εταιρείες, η Alfa Romeo διέθεσε 100 μονάδες (+38.9%) ενώ η Lancia 60 (+50.0%). 

Fiat 850

Τα χαρακτηριστικά στην ελληνική αγορά αυτοκινήτου του 1965 δεν διέφεραν από αυτά που επικράτησαν σε όλη την δεκαετία του '60. Οι Γερμανοί έπαιζαν πλέον τον πρωταγωνιστικό ρόλο, ενώ οι βρετανοί αποτελούσαν βασικούς παίκτες και οι γάλλοι διέθεταν ελκυστικές επιλογές για μεγάλο ποσοστό των αγοραστών, ειδικότερα τα αυτοκίνητα της Peugeot. Η Fiat ήταν εκείνη που καθόριζε την συνολική εικόνα των Ιταλών, η οποία δεν ήταν καθόλου κακή (τα επόμενα χρόνια θα γινόταν ακόμα καλύτερη). Από τις υπόλοιπες χώρες, σημαντικότερη παρουσία είχε η σουηδική Volvo, με 244 πωλήσεις στην πρωτεύουσα το 1965. Από την Ανατολική Ευρώπη δημοφιλέστερη ήταν η Moskvitch, ενώ η παρουσία των ιαπωνικών και αμερικάνικων αυτοκινήτων ήταν ιδιαίτερα περιορισμένη. Tο κυριότερο στοιχείο της χρονιάς, πάντως, ήταν πως οι ταξινομήσεις νέων επιβατικών αυτοκινήτων στην πρωτεύουσα, ξεπέρασαν για πρώτη φορά τις 10.000 μονάδες. 

 

 

B.A

Έρευνα & αρχείο Hellenic Motor History © 2021

Στοιχεία κυκλοφορούντων αυτοκινήτων: Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία.

Στοιχεία πωλήσεων:σύνολο 1965, ΣΕΑΑ & ΕΛΣΤΑΤ. Πρωτευούσης: Υπηρεσία Συγκοινωνιών Αθηνών (τμήμα απογραφής), με πληροφορίες από την εφημερίδα "ΕΞΠΡΕΣ". 

Η αγορά αυτοκινήτου στην Αθήνα το 1968. Τα κύρια χαρακτηριστικά της και οι πρωταγωνιστές στις πωλήσεις.

 

Οι επιδόσεις της ελληνικής αγοράς αυτοκινήτου είναι εξαρτημένες σε μεγάλο βαθμό από την ζήτηση στην πρωτεύουσα. Πάνω από τις μισές πωλήσεις καινούργιων επιβατικών αυτοκινήτων στην χώρα μας αφορούν την ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Αυτό ισχύει και στις μέρες μας, όμως ήταν ο κανόνας όλες τις προηγούμενες δεκαετίες. 

Το 1968 κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα 169.985 επιβατικά αυτοκίνητα, εκ των οποίων τα 156.784 ήταν ιδιωτικής χρήσης. Από το σύνολο των κυκλοφορούντων αυτοκινήτων, τα 111.354 αφορούσαν το πολεοδομικό συγκρότημα της πρωτεύουσας, εκ των οποίων τα 105.389 ιδιωτικής χρήσης. Αυτό σημαίνει πως απο το σύνολο των Ι.Χ και Δ.Χ επιβατικών αυτοκινήτων πανελλαδικά, το 65.5% βρισκόταν στην πρωτεύουσα! 

Την ίδια χρονιά οι ταξινομήσεις στα καινούργια επιβατικά, ξεπέρασαν για πρώτη φορά το φράγμα των 20.000 μονάδων στην Ελλάδα. Η αύξηση στις πωλήσεις το 1968 ανήλθε στο 25.6%, με 20.735 αυτοκίνητα. Αυτή η επίδοση καθιστά σαφές πως σημειώθηκε ρεκόρ πωλήσεων και στην πρωτεύουσα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έγινε εφικτό να βρεθούν αυτό πράγματι επιβεβαιώνεται, όμως φαίνεται πως αυτή τη φορά κινήθηκε δυναμικά η αγορά και στην υπόλοιπη χώρα. Στην Αθήνα οι ταξινομήσεις καινούργιων επιβατικών ξεπέρασαν για πρώτη φορά τις 10.000 μονάδες μόλις το 1965, με συνολικά 10.597 νέα αυτοκίνητα. Το 1966 η αγορά κινήθηκε πτωτικά, κυρίως λόγω των νέων φορολογικών μέτρων που θέσπισαν την κατά 30% αύξηση στην εφάπαξ εισφορά των Ι.Χ επβατικών αυτοκινήτων. Το 1967 η αγορά κατάφερε να ανακτήσει το χαμένο έδαφος, τόσο πανελλαδικά όσο και στην Αθήνα, όπου οι ταξινομήσεις ανήλθαν σε 10.463 μονάδες. Το 1968 στους δρόμους της πρωτεύουσας προστέθηκαν 11.204 κανούργια επιβατικά. 

 

 

Ποια ήταν όμως τα χαρακτηριστικά στην εγχώρια αγορά αυτοκινήτου εκείνη την εποχή; Στον χώρο του αυτοκινήτου κυριαρχούσαν οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες για όλη την δεκαετία του '60. Οι Ιάπωνες είχαν κάνει νωρίς την εμφάνισή τους στην χώρα μας, συγκριτικά με τις περισσότερες άλλες χώρες της Ευρώπης, όμως η παρουσία τους ήταν ιδιαίτερα υποτονική τα πρώτα χρόνια. Σε αντίθεση με άλλους τομείς που τα ιαπωνικά προϊόντα ανέπτυξαν μεγάλη δυναμική σε σύντομο χρονικό διάστημα, στον χώρο του αυτοκινήτου η καθιέρωση στην εγχώρια αγορά ήταν μια χρονοβόρα διαδικασία. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των ραδιοφώνων, όπου τα ιαπωνικά τρανζίστορ κυριάρχησαν χάρη στο χαμηλό κόστος. Είναι ενδεικτικό πως μετά το 1960 η ετήσια αύξηση στις εισαγωγές ραδιοφώνων από την Ιαπωνία στην χώρα μας, "έτρεχε" με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Στα αυτοκίνητα, σημείωθηκε μια ικανοποιητική αύξηση στις πωλήσεις το 1967, όμως ήταν το 1968 που έγινε σαφές πως οι Ιάπωνες μπορεί να αποτελέσουν έναν υπολογίσιμο αντίπαλο στο άμεσο μέλλον. Φυσικά οι δύο δημοφιλέστερες ιαπωνικές φίρμες ήταν η Datsun και η Toyota. 

Όμως ακόμα οι πρωταγωνιστές ήταν άλλοι. Την πρώτη θέση στις προτιμήσεις των αγοραστών στην πρωτεύουσα το 1968 κατείχαν τα γερμανικά αυτοκίνητα, με ποσοστό 36.3% και 4.072 πωλήσεις. Κατέγραψαν αύξηση 10.7% έναντι του 1967, κυρίως χάρη στις Volkswagen και Opel. Στην δεύτερη θέση βρέθηκαν τα αυτοκίνητα αγγλικής προέλευσης, που όμως σημείωσαν πτώση -17.6% έναντι του 1967, με 2.000 μονάδες και 17.9% επί του συνόλου. Τα βρετανικά αυτοκίνητα έφτασαν στο απόγειο της δημοφιλίας τους το 1965, ενώ στην συνέχεια παρουσίασαν υποχώρηση, με τη διαφορά τους να αυξάνει έναντι των γερμανικών. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η μείωση στις πωλήσεις της Ford UK, που το 1968 βρέθηκε στην 11η θέση. Να σημειωθεί ότι το 1964 ήταν στην πρώτη θέση των πωλήσεων ενώ το 1965 ήρθε στην 2η θέση. 

Αντίθετα, ανοδική πορεία είχαν τα ιταλικά αυτοκίνητα. Ήδη το 1967 πέτυχαν αύξηση 51.6% στην αγορά της Αθήνας, κυρίως χάρη στην επιτυχία του Fiat 124. To 1968 είχαν επιπλέον αύξηση 3.9%, με 1.874 πωλήσεις (16.7%). Πλέον η διαφορά τους από τα βρετανικά αυτοκίνητα είχε μειωθεί σημαντικά. Μπορεί οι Ιταλοί να βρέθηκαν στην 3η θέση των συνολικών πωλήσεων, όμως η Fiat κατέκτησε την κορυφή με μερίδιο 12.9% και 1.441 μονάδες. Στην τέταρτη θέση ήρθαν τα γαλλικά αυτοκίνητα, με μερίδιο 15.8% και 1.772 μονάδες (+15.3%). H Peugeot αποτελούσε τον πιο δυνατο παίκτη στην ελληνική αγορά, μεταξύ των γαλλικών εταιρειών. Το 1968 ήρθε στην 4η θέση των συνολικών πωλήσεων, με 779 μονάδες. Πολύ καλή χρονιά και για την Simca, η οποία ανέβηκε στην 6η θέση από την 10η που κατείχε το 1967. 

Οι Ευρωπαίοι κατείχαν λοιπόν το μεγαλύτερο ποσοστό της ελληνικής αγοράς το 1968. Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, τα ιαπωνικά αυτοκίνητα κινήθηκαν με αξιώσεις για πρώτη φορά, καταλαμβάνοντας την 5η θέση. Το 1965 κατείχαν μόλις το 2% της αγοράς στην πρωτεύουσα, με παρόμοιο ποσοστό και πανελλαδικά. Το ποσοστό αυτό είχε αυξηθεί σε 4.4% το 1967. Κατά το εξεταζόμενο έτος το μερίδιο τους είχε ανέλθει στο 8.9%, με 994 πωλήσεις. Κορυφαία ιαπωνική φίρμα ήταν η Datsun του Θεοχαράκη, που ήρθε στην 7η θέση με 408 μονάδες. Η αύξηση των πωλήσεων της ήταν εντυπωσιακή, όπως και η παρουσία της στην πρώτη δεκάδα, ενώ το 1967 βρέθηκε μόλις στην 22η θέση της κατάταξης. Σημαντική άνοδο είχε και η Toyota του Κασιδόπουλου, που σχεδόν από... το πουθενά, βρέθηκε στην 14η θέση. Άλλη ιαπωνική φίρμα με ικανοποιητικές πωλήσεις ήταν η Mazda. Το 1968 έκαναν την εμφάνιση τους στην ελληνική αγορά ακόμα δύο ιαπωνικές εταιρείες, η Honda και η Subaru.

Περιορισμένη παρουσία είχαν τα αυτοκίνητα από την Ανατολική Γερμανία (1.1%), από την Σουηδία (1.1%) την Τσεχοσλοβακία (0.6%) και την Σοβιετική Ένωση (0.5%). 

 

Στον παραπάνω πίνακα βλέπουμε πως η μοναδική βρετανική εταιρεία στην πρώτη δεκάδα είναι η Triumph, ενώ η Ford Αγγλίας που κυριαρχούσε στην ελληνική αγορά βρέθηκε μόλις στην 11η θέση. Η BMW είχε βελτιώσει σημαντικά την θέση της στην χώρα μας από το 1963, όμως το 1968 πέτυχε ρεκόρ πωλήσεων στην αγορά της πρωτεύουσας, καταλαμβάνοτας την 8η θέση με 402 μονάδες (3.6%). Χαρακτηριστική και η παρουσία μιας ιαπωνικής φίρμας στην δεκάδα, για πρώτη φορά. Από το γαλλικό στρατόπεδο υπάρχουν τρεις εταιρείες στην πρωτη δεκάδα. Η Peugeot κυριαρχεί παραδοσιακά, ενώ ενισχυμένη παρουσιάζεται η Simca που ανέβηκε από την 10η θέση στην 6η και κατάφερε να αφήσει πίσω την Renault. Η τελευταία βρέθηκε στην 10η θέση, από την 8η που κατείχε το 1967. Η Fiat ήταν η Νο 1 σε πωλήσεις εταιρεία, έχοντας μια πλήρη γκάμα μοντέλων. Παράλληλα, ταξινομήθηκαν στην πρωτεύουσα και 167 Neckar-Fiat (Δυτ. Γερμανίας). 

H Opel ήταν στην 3η θέση της γενικής κατάταξης στην Αθήνα, στο 1968. 

Στην φωτογραφία το Kadett LS Coupe. 

B.A

Έρευνα & αρχείο Hellenic Motor History © 2021

Στοιχεία κυκλοφορούντων αυτοκινήτων: Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία.

Στοιχεία πωλήσεων: σύνολο 1968, ΣΕΑΑ & ΕΛΣΤΑΤ. Αθηνών, Υπηρεσία Συγκοινωνιών Αθηνών (τμήμα απογραφής), με πληροφορίες από την εφημερίδα "ΕΞΠΡΕΣ". 

Οι διαφημιστικές καταχωρήσεις είναι του 1968.