Η ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία αναπτύχθηκε με γοργούς ρυθμούς μεταπολεμικά. Αν και τα πρώτα χρόνια μετά τον πόλεμο οι συνθήκες ήταν δύσκολες (η Ιαπωνία είχε συνθηκολογήσει άνευ όρων μετά την ρίψη των ατομικών βομβών από τους αμερικάνους, στην Χιροσίμα και το Ναγκασάκι), η χώρα επικεντρώθηκε στην πολιτική και οικονομική σταθερότητα ώστε να καταστεί δυνατή η ανάκαμψη της.
Σε αντίθεση με τις Η.Π.Α και την Ευρώπη, η αυτοκινητοβιομηχανία στην Ιαπωνία δεν ήταν ανεπτυγμένη προπολεμικά.
Για αρκετά χρόνια μετά τον πόλεμο, ο μεγαλύτερος αριθμός κυκλοφορούντων οχημάτων αφορούσε φορτηγά και τρίκυκλες μοτοσυκλέτες.
Όμως σταδιακά, όπως ήταν φυσικό, η παραγωγή αυξήθηκε και η εγχώρια αγορά δεν επαρκούσε. Από την δεκαετία του '60 ξεκίνησαν οι εξαγωγές των ιαπωνικών αυτοκινήτων σε Ευρώπη και Αμερική αλλά και σε άλλες μεγάλες αγορές, όπως η Αυστραλία. Η επιτυχία δεν ήρθε άμεσα, με δεδομένο ότι οι ιάπωνες είχαν να αντιμετωπίσουν ισχυρούς και καθιερωμένους ανταγωνιστές σε κάθε περίπτωση.
Ειδικά στην Ευρώπη τα πράγματα ήταν πιο σύνθετα. Κάθε χώρα είχε τις δικές της ιδιαιτερότητες και η πολιτική εισαγωγών απέναντι στην Ιαπωνία διέφερε. Κάποιες ευρωπαϊκές αγορές αποδείχθηκαν πιο "φιλικές" στα ιαπωνικά αυτοκίνητα (Μ. Βρετανία, Ελλάδα, Φινλανδία, Δ. Γερμανία), ενώ άλλες επέβαλαν ισχυρούς εισαγωγικούς περιορισμούς (Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία).
Ποια ήταν όμως η πολιτική της Ιαπωνίας απέναντι στις εισαγωγές των ευρωπαϊκών (κυρίως) αυτοκινήτων;
Μετά το τέλος του πολέμου, διάφορα εισαγόμενα αυτοκίνητα κυκλοφόρησαν στην χώρα από τις συμμαχικές δυνάμεις κατοχής. Παρόλα αυτά, η ιαπωνική αγορά παρέμεινε κλειστή τα επόμενα χρόνια, ως δείγμα προστατευτισμού στα αυτοκίνητα εγχώριας παραγωγής.
Τον Οκτώβριο του 1965 οι εισαγωγές απελευθερώθηκαν αλλά υπήρχαν υψηλοί εισαγωγικοί δασμοί, της τάξης του 35 έως 40%.
Εκείνη την εποχή οι εισαγωγές αφορούσαν και αρκετά αμερικάνικα αυτοκίνητα, γνωστά ήδη στην Ιαπωνία προπολεμικά.
Στο 17ο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Τόκυο, το 1970, για πρώτη φορά επιδείχθηκαν εισαγόμενα αυτοκίνητα πλάι-πλάι με τα εγχώριας παραγωγής. Οι Ιάπωνες είχαν την δυνατότητα να δουν από κοντά 95 ξένα μοντέλα από 33 κατασκευαστές επτά χωρών.
Tokyo Motor Show 1970
Έως το 1975 οι πωλήσεις τους είχαν ανέβει στις 43.090 αυτοκίνητα, ενώ οι ευρωπαϊκές εταιρείες κατείχαν το 60.3% επί του συνόλου των εισαγόμενων. Το μερίδιό τους παρέμενε χαμηλό με δεδομένο ότι το σύνολο της αγοράς των επιβατικών αυτοκινήτων ξεπερνούσε τα 2.700.000.
Σημαντική χρονιά ήταν το 1978 οπότε και οι εισαγωγικοί δασμοί καταργήθηκαν τον Μάρτιο εκείνης της χρονιάς (έχοντας εν τω μεταξύ μειωθεί σημαντικά). Ως αποτέλεσμα, οι πωλήσεις ξένων επιβατικών αυτοκινήτων αυξήθηκαν από τις περίπου 50.000 μονάδες το 1978, στις 60.161 μονάδες το 1979. Όμως, λόγω της δεύτερης ενεργειακής κρίσης και μιας σειράς παραγόντων, οι πωλήσεις τους έπεσαν και παρέμειναν καθηλωμένες σε χαμηλά επίπεδα την περίοδο 1980-1984.
Βελτίωση υπήρξε από το 1985 και μετά. Εκείνη την περίοδο, ενώ οι ιαπωνικές εταιρείες είχαν καθιερωθεί στις Η.Π.Α, και παρά τις διάφορες συνεργασίες μεταξύ αμερικάνικων και ιαπωνικών εταιρειών (Chrysler-Mitsubishi & Ford-Mazda), τα αμερικάνικα αυτοκίνητα στην Ιαπωνία είχαν απωλέσει σχεδόν το σύνολο που κατείχαν μια δεκαετία πριν. Από το 38% το 1975 τους αναλογούσε μόλις το 3.6% το 1985.
Το 1990 τα εισαγόμενα αυτοκίνητα ξεπέρασαν για πρώτη φορά τις 200.000 πωλήσεις στην Ιαπωνία.
Όμως θα φτάσουν στο ανώτερο επίπεδο το 1996, με συνολικά 427.525 μονάδες, που είναι η υψηλότερη επίδοση έως σήμερα.
Όταν η Ιαπωνία ξεκίνησε συστηματικά τις εξαγωγές αυτοκινήτων, είχε να αντιμετωπίσει τις ιδιαίτερα απαιτητικές αγορές της Ευρώπης και των Η.Π.Α .
Εδώ και αρκετά χρόνια η ίδια η Ιαπωνία αποτελεί μια απαιτητική αγορά για Ευρωπαίους και Αμερικάνους.
Παρόλα αυτά, ενώ οι Ιάπωνες παίζουν επί "ίσοις όροις" στα ξένα γήπεδα, οι Ευρωπαίοι -οι οποίοι κυριαρχούν στις εισαγωγές- εξακολουθούν να κατέχουν ένα αρκετά χαμηλό ποσοστό επί του συνόλου της ιαπωνικής αγοράς. Το 2018 οι συνολικές πωλήσεις αυτοκινήτων εισαγωγής ανήλθαν σε 366.266 μονάδες. Σε αυτές περιλαμβάνονται και τα εισαγόμενα ιαπωνικών εταιρειών που έχουν κατασκευαστεί σε εργοστάσια του εξωτερικού (κυρίως Toyota, Honda & Nissan).
Τα δημοφιλέστερα ξένα αυτοκίνητα αφορούν κυρίως εταιρείες "υψηλού γοήτρου", με εξαίρεση την Volkswagen.
Φυσικά εδώ πρωταγωνιστούν οι Γερμανοί, με τις Mercedes, ΒMW και Audi να κατέχουν τις πρώτες θέσεις. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ικανοποιητική πορεία έχει και η σουηδική Volvo, ενώ το κύρος των αμερικάνων σώζει η Jeep.
H Volkswagen είναι η μοναδική "mainstream" φίρμα ξένου κατασκευαστή με υψηλές πωλήσεις και για αρκετά χρόνια στην κορυφή.
Στον παρακάτω πίνακα εικονίζονται οι πωλήσεις των ξένων κατασκευαστών στην Ιαπωνία την περίοδο 2008-2018 (χωρίς τα εισαγωγής από ιαπωνικές φίρμες).
Στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2019, οι συνολικές πωλήσεις ανήλθαν σε 288.652 μονάδες, έναντι 298.536 το αντίστοιχο διάστημα πέρσι.
Οι πέντε πρώτες σε πωλήσεις ξένες εταιρείες στην Ιαπωνία, την περίοδο 2014-2018, ήταν οι εξής:
Συγκριτικά, η πρώτη σε πωλήσεις εταιρεία στην Ιαπωνία, Toyota, διέθεσε 1.303.335 μονάδες το 2018 (χωρίς τα μικρά επιβατικά kei cars), με τον συνολικό όγκο της αγοράς στα 5.272.057 οχήματα όλων των κατηγοριών.
Είναι φανερό πως, τηρουμένων των αναλογιών, οι ευρωπαίοι κατασκευαστές κινούνται στην Ιαπωνία στα ίδια πλαίσια με αυτά των Η.Π.Α, με τις premium μάρκες κυρίως να συντηρούν την παρουσία τους και στις δύο αγορές. Η Volvo όλο αυτό το διάστημα, κατείχε την 6η θέση μεταξύ των ξένων κατασκευαστών. Το 2018 πέτυχε συνολικά 17.392 πωλήσεις, ενώ περίπου στα ίδια επίπεδα κινήθηκε και τα προηγούμενα χρόνια. Σημαντική επιτυχία σημειώνει και το MINI (του ομίλου BMW). Καλή παρουσία διαθέτουν και πιο εξωτικά αυτοκίνητα, όπως αυτά της Porsche, της Jaguar και της Maserati, με δεδομένο το υψηλό κόστος αγοράς τους.
Η Volkswagen ήταν για πολλά χρόνια στην κορυφή, χάρη στα Golf & Polo.
To VW Golf ήταν το Νο1 σε πωλήσεις εισαγόμενο μοντέλο στην Ιαπωνία έως το 2015, ενώ το 2016 έδωσε την θέση του στο MINI.
Αναλυτικότερα, τα δημοφιλέστερα ξένα μοντέλα στην ιαπωνική αγορά το 2018, ήταν τα εξής:
H Mercedes-Benz είναι στην κορυφή των πωλήσεων μεταξύ των ξένων κατασκευαστών στην Ιαπωνία. Η "C-Class" είναι το δημοφιλέστερο μοντέλο της, εδώ και πολλά χρόνια.
Η "Σειρά 3" αποτελεί σταθερά το πρώτο σε πωλήσεις μοντέλο της BMW, στην ιαπωνική αγορά. Το ίδιο, πιθανότατα, θα ισχύσει και φέτος, με τη νέα γενιά του μοντέλου (φωτογραφία).
Η Volvo διατηρεί μια ικανοποιητική πορεία στην Ιαπωνία, κυρίως χάρη στο SUV "XC40".
B.A
Έρευνα: Hellenic Motor History © 2019
Στοχεία πωλήσεων: Japan Automobile Importers Association
Πίνακες & επεξεργασία στοιχείων: Hellenic Motor History
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου