Στο ξεκίνημα του 1982 η Ελλάδα συμπλήρωνε έναν χρόνο από την είσοδό της στην Ε.Ο.Κ. ενώ παράλληλα ζούσε στους ρυθμούς της "αλλαγής". Στην εξουσία βρισκόταν πλέον το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου, μετά τις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981. Στις 31 Μαΐου 1982 ξεκίνησε το 29ο Ράλλυ Ακρόπολις. Λίγες μέρες αργότερα, στις 3 Ιουνίου, η Γαλλίδα Michèle Mouton τερμάτησε πρώτη στο τιμόνι ενός Audi Quattro, με συνοδηγό την Ιταλίδα Fabrizia Pons. Το γυναικείο πλήρωμα είχε αφήσει πίσω τους Walter Rohrl και Henri Toivonen της Opel Rothmans Rally Team, με τις Ascona 400. Λίγο νωρίτερα, στις 8 Μαΐου, ο Βαγγέλης Παπαθανασίου είχε κατακτήσει την κορυφή του Billboard Chart στις Η.Π.Α με το "Chariots of Fires - Titles", από το soundtrack της ομώνυμης ταινίας. Ο Vangelis έμεινε στο Νο 1 της Αμερικής για μια εβδομάδα, ενώ έφτασε μέχρι το Νο 12 του βρετανικού chart. Σημαντικό γεγονός για την χώρα μας ήταν η διοργάνωση των 13ων Πανευρωπαϊκών Αγώνων Στίβου, από τις 6 έως τις 12 Σεπτεμβρίου, στο νεόδμητο Ολυμπιακό Στάδιο. Αμέσως πριν την έναρξη των αγώνων έγιναν και τα επίσημα εγκαίνια των νέων αθλητικών εγκαταστάσεων της πρωτεύουσας, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή. Στις 3 Σεπτεμβρίου εγκαινιάστηκε ο σταθμός "Ειρήνη" στο δίκτυο του ΗΣΑΠ, που θα εξυπηρετούσε τους φιλάθλους.
29ο Ράλλυ Ακρόπολις, οι Michèle Mouton & Fabrizia Pons με το Audi Quattro.
H κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είχε βάλει μπροστά τα γρανάζια της "αλλαγής" σε όλα τα μέτωπα, με ζητήματα όπως ο πολιτικός γάμος, η καθιέρωση του μονοτονικού, η αποστρατιωτικοποίηση της ΥΕΝΕΔ, η αναμόρφωση της (κρατικής) τηλεόρασης εν γένει και η... "τακτοποίηση" των αυθαιρέτων, να είναι ψηλά στην επικαιρότητα. Όμως ξαφνικά της προέκυψε και το πρόβλημα του... νέφους! Για την ακρίβεια, το συγκεκριμένο πρόβλημα το κληρονόμησε από την προηγούμενη κυβέρνηση, της Ν.Δ . Το θέμα του νέφους είχε απασχολήσει για πρώτη φορά έντονα τη νέα κυβέρνηση στις 25 Νοεμβρίου 1981, όταν αναγκάστηκε να λάβει έκτακτα μέτρα για δύο ημέρες, με την εκ περιτροπής κυκλοφορία των Ι.Χ αυτοκινήτων (μονά-ζυγά), τον περιορισμό στην λειτουργία των βιομηχανιών του λεκανοπεδίου και την αναστολή λειτουργίας στην κεντρική θέρμανση των δημόσιων κτιρίων. Τότε φαίνεται πως τα μέτρα απέδωσαν και είχε ανακοινωθεί η πρόθεση για λήψη μόνιμων αποτελεσματικών μέτρων στο μέλλον. Όμως τον Ιανουάριο του 1982 το νέφος έκανε νέα δυναμική εμφάνιση στον Αττικό ουρανό. Στις 12 Ιανουαρίου η κυβέρνηση έλαβε νέα έκτακτα μέτρα, όταν τα επίπεδα ρύπανσης ξεπέρασαν κατά πολύ τα όρια συναγερμού. Η συνταγή ήταν η ίδια, με την απαγόρευση κυκλοφορίας των ζυγών Ι.Χ, περιοριστικά μέτρα στην βιομηχανία και αναστολή λειτουργίας στην κεντρική θέρμανση των δημόσιων κτιρίων. Την επόμενη μέρα η ρύπανση παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα και τα μέτρα παρατάθηκαν. αυτή την φορά με την απαγόρευση κυκλοφορίας των μονών Ι.Χ . Από την απαγόρευση της κυκλοφορίας εξαιρούνταν τα φορτηγά, τα κρατικά αυτοκίνητα, των οργανισμών κοινής ωφελείας, τα διπλωματικά, τα νοικιασμένα, τα αναπηρικά και τα Ι.Χ αυτοκίνητα των γιατρών. To θέμα του νέφους απασχόλησε το υπουργικό σύμβούλιο, τον ημερήσιο Τύπο και, φυσικά, τους Αθηναίους και τους Πειραιώτες για όλο το επόμενο διάστημα.
Το νέφος απασχόλησε πολύ και τους σκιτσογράφους εντός του 1982. Η παραπάνω γελιογραφία είναι από την εφημερίδα "Το Βήμα", στις 13 Ιανουαρίου 1982.
Στην συνέχεια η κυβέρνηση αποφάσισε πως δεν θα ισχύσουν μόνιμα περιοριστικά μέτρα στην κυκλοφορία των ιδιωτικών αυτοκινήτων. Θα υπήρχαν μόνο έκτακτα περιοριστικά μέτρα κυκλοφορίας σε περίπτωση ανάγκης, ενώ σε εξαιρετικές περιπτώσεις θα μπορούσε να επιβληθεί η πλήρης απαγόρευση εισόδου των Ι.Χ αυτοκινήτων εντός των ορίων του "Δακτυλίου" που είχε ορισθεί. Δραστικά μόνιμα μέτρα ανακοινώθηκαν για την βιομηχανία, ενώ στις προτεραιότητες της κυβέρνησης ήταν πλέον ο αυστηρός έλεγχος της στάθμευσης των αυτοκινήτων στο κέντρο της Αθήνας. Προτάσεις και δηλώσεις για την βελτίωση της ποιότητας των καυσίμων σε κίνηση και θέρμανση, τοποθέτηση φίλτρων στις βιομηχανικές μονάδες, βελτίωση των συγκοινωνιών (όμως ούτε λέξη για την κατασκευή δικτύου Μετρό!) αλλά και έφοδοι για ξήλωμα των πινακίδων στα παράνομα σταθμευμένα οχήματα και απομάκρυνσή τους με γερανό.
Υπό αυτές τις συνθήκες, το αυτοκίνητο άρχισε να δαιμονοποιείται ενώ και οι συνθήκες κυκλοφορίας στο κέντρο της πρωτεύουσας ήταν πλέον ανυπόφορες. Ακόμα και έτσι πολλοί συνέχισαν να ονειρεύονται την απόκτηση του δικού τους Ι.Χ, αν και πλέον οι ιδιοκτήτες δίτροχων μάλλον ένιωθαν πιο τυχεροί. Διότι το κέντρο της Αθήνας άρχισε να γίνεται απροσπέλαστο στα αυτοκίνητα, όπως όταν επιβλήθηκε η απαγόρευση της κυκλοφορίας σε όλα τα επιβατικά και φορτηγά από τις 5 π.μ έως τις 5 μ.μ της 24ης και 25ης Μαΐου 1982. Στις 28 Μαΐου η κυβέρνηση εξήγγειλε νέα "έκτακτα" μέτρα, σύμφωνα με τα οποία από 1η Ιουνίου θα "έκλεινε" το κέντρο για όλα τα Ι.Χ επιβατικά και τα φορτηγά από τις 8 π.μ έως τις 4 μ.μ τις καθημερινές, ενώ περιφεριακά του "Δακτυλίου" η κυκλοφορία θα γινόταν εκ περιτροπής, με το σύστημα των μονών-ζυγών, από τις 5 π.μ έως τις 5 μ.μ.
Την ίδια μέρα (1/6/1982) ο υπουργός Συγκοινωνιών κ. Ευάγγελος Γιαννόπουλος δήλωσε πως, σύμφωνα με στοιχεία, το αυτοκίνητο είχε την ευθύνη για την συγκέντρωση του νέφους κατά 47%. Φυσικά κατά τις ώρες απαγόρευσης κυκλοφορίας των Ι.Χ, που ίσχυε για όλο τον μήνα, το κέντρο γέμιζε ασφυκτικά με ταξί! Η άρση του μέτρου έγινε στις 30 Ιουνίου και στην συνέχεια πάρθηκαν μέτρα που αφορούσαν την βιομηχανία. Επιπλέον, την κυβέρνηση άρχισε να απασχολεί το θέμα του τεχνικού ελέγχου των οχημάτων.
Μέσα σε όλο αυτό το χάος και τον διωγμό του Ι.Χ από το κέντρο, η αγορά αυτοκινήτου στην χώρα μας ξεκίνησε την χρονιά αισιόδοξα, με τις πωλήσεις τον Ιανουάριο αυξημένες κατά 103.8%, στις 5.962 ταξινομήσεις. Η ανοδική της πορεία συνεχίστηκε το επόμενο διάστημα, όμως πρέπει να λάβουμε υπόψη τις ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις που σημειώθηκαν το προηγούμενο έτος. Στον εμπορικό τομέα, η "MAVA" A.E διέθετε πλέον στην χώρα μας το νέο Renault 9, που είχε κερδίσει το τίτλο "Αυτοκίνητο της Χρονιάς '82" και έτυχε θερμής υποδοχής από το ελληνικό αγοραστικό κοινό. Χάρη σε αυτό το μοντέλο οι πωλήσεις της γαλλικής εταιρείας στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 445.9% (!), με μερίδιο αγοράς 4.4% και 3.554 μονάδες από 1.4% και 651 μονάδες το 1981.
Καινούργια αντιπροσωπεία για την Mazda στην Ελλάδα, στην οποία μετείχαν ο Ιωάννης Κορτέσης της "ΣΤΑΚΟΡ" Α.Ε και οι αδελφοί Πολυδωρόπουλοι, που έφερναν ως τότε τα Mazda στην χώρα μας. Η "ΕΛΜΑ" ΑΕΒΕΑ, όπως ονομαζόταν η νέα επιχείρηση, διέθετε πλέον στην χώρα μας το νέο μικρομεσαίο μοντέλο της Mazda, το "323" στην 2η γενιά του.
To γεγονός είχε ενδιαφέρον με δεδομένο ότι το μερίδιο των ιαπωνικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα, είχε εκείνη την περίοδο μεγάλη άνοδο και το ποσοστό τους ήταν από τα υψηλότερα σε όλη την Ευρώπη. Το 1981 οι ιαπωνικές φίρμες κάλυψαν το 48.3% της εγχώριας αγοράς. Το 1982 διατήρησαν υψηλό ποσοστό, με το 46.0% επί του συνόλου.
Μετά το σοκ που υπέστη η αγορά τα δύο προηγούμενα χρόνια, με τις υπέρογκες αυξήσεις στην φορολογία των επιβατικών αυτοκινήτων, το 1982 τα πράγματα κύλισαν πιο ήρεμα και χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 1980 ο μέσος γενικός δείκτης τιμών λιανικής κινήθηκε ανοδικά σε ποσοστό άνω το 51%, ενώ τo 1981 υπήρξε επιπλέον αύξηση άνω του 37%. Το 1982 ο γενικός δείκτης κινήθηκε ανοδικά κατά μέσο όρο ελαφρώς άνω του 4%. Η φορολογία παρέμενε υψηλή φυσικά, όμως οι συνολικές πωλήσεις για το έτος παρουσίασαν αύξηση κατά 71.0%, με 79.981 μονάδες έναντι 46.860 το 1981. Στην κορυφή της ελληνικής αγοράς βρέθηκε η Ford, με ποσοστό 12.7%. Για περισσότερα σχετικά με την κατάταξη των κατασκευαστών στην χώρα μας το '82, μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Το διάστημα μετά το καλοκαίρι, η ζωή στο κέντρο της Αθήνας έγινε αφόρητη. Το νέφος επέμενε, εκ νέου απαγόρευση εισόδου στα Ι.Χ, ενώ στάσεις εργασίας και απεργίες στα ΜΜΜ (τρόλεϋ) αλλά και στα ταξί μετέτρεπαν την κυκλοφορία στην πρωτεύουσα σε περιπέτεια. Τελικά, μετά απο μήνες που η κυβέρνηση έπαιρνε "έκτακτα" μέτρα χωρίς αποτέλεσμα, αποφασίστηκε η καθιέρωση του μέτρου της εκ περιτροπής κυκλοφορίας των Ι.Χ στον "Δακτύλιο", από τις 2 Νοεμβρίου 1982. Το μέτρο ξεκίνησε να εφαρμόζεται με το σύστημα των "μικρών-μεγάλων", δηλαδή την μία μέρα κυκλοφορούσαν τα αυτοκίνητα που ο αριθμός τους έληγε σε 1,2,3,4 και 5, ενώ την επόμενη μέρα αυτά που ο αριθμός τους έληγε σε 6,7,8,9 και 0. Η ισχύς του "Δακτυλίου" ήταν από τις 6.30 π.μ μέχρι τις 8.30 μ.μ, με εξαίρεση την Παρασκευή που ο περιορισμός στην κυκλοφορία έληγε στις 3.00 μ.μ.
Αυτό δεν σημαίνει ότι το πρόβλημα του νέφους περιορίστηκε δραστικά, εφόσον η ατμοσφαιρική ρύπανση απασχόλησε και τα επόμενα χρόνια την κυβέρνηση και ταλαιπώρησε τους κατοίκους της πόλης. Κατά καιρούς υπήρξαν πιο δραστικά "έκτακτα" μέτρα, με επιπλέον περιορισμούς στον μικρό και μεγάλο "Δακτύλιο" (π.χ Ιανουάριος 1984).
(photo by Grete Howard)
Β.Α
;Έρευνα: Hellenic Motor History © (2022)
Στοιχεία πωλήσεων: ΣΕΑΑ
Με πληροφορίες από τις εφημερίδες "Βραδυνή", "Ελευθεροτυπία" & "Το Βήμα".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου