To όνομα Lancia έχει γράψει χρυσές σελίδες στην ιστορία της αυτοκίνησης. Η εταιρεία του Vincenzo Lancia ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 1906 και το 1969 πέρασε στον έλεγχο της Fiat, λόγω οικονομικών προβλημάτων. Όμως η Lancia συνέχισε να διαθέτει αυτοκίνητα σύμφωνα με τον χαρακτήρα της φίρμας, ενώ η παρουσία της στους αγώνες αυτοκινήτου αποτελεί ξεχωριστό κεφάλαιο. Οι Lancia Stratos, 037 και Delta άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους στα διεθνή ράλλυ, κατά την δεκαετία του '70 και του '80. Η θηριώδης Delta S4 του Grοup B με τα 480 άλογα, χάρισε πολλές νίκες στην Lancia στα μέσα της δεκαετίας του '80. Αργότερα, από το 1987 έως το 1992, με την Delta Integrale η ιταλική εταιρεία κυριολεκτικά σάρωνε τον ανταγωνισμό στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ράλλυ, πετυχαίνοντας νίκες και στο δικό μας "Ακρόπολις".
Η Integrale απέκτησε και πολιτική έκδοση, σε διάφορες παραλλαγές, που σήμερα αποτελεί ένα από τα αυτοκίνητα φετίχ και θεωρείται ήδη κλασικό. Οι επιτυχίες στον αγωνιστικό χώρο διατηρούσαν το όνομα Lancia στην επικαιρότητα και αποτελούσαν την καλύτερη διαφήμιση για την εταιρεία. Ποιό ήταν όμως πραγματικά το αντίκτυπο που είχαν στον εμπορικό τομέα οι αγωνιστικές επιτυχίες της Lancia; Φυσικά η επιτυχημένη παρουσία και οι νίκες ενός κατασκευαστή στα ράλλυ εξασφαλίζει αυξημένο γόητρο, όμως αυτό δεν μεταφράζεται πάντα σε... αυξημένα ποσοστά πωλήσεων. Τα αυτοκίνητα της Lancia διέθεταν τον δικό τους ξεχωριστό χαρακτήρα, με σπορτίφ στοιχεία και άρωμα πολυτέλειας.
Η δεκαετία του '80 ξεκίνησε με την Lancia να μην διαθέτει κάποιο σαφές πλεονέκτημα στην εγχώρια αγορά. Ο βασικός λόγος ήταν πως οι ιδιαίτερες συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί στην χώρα μας δεν ευνοούσαν την θέση της ιταλικής φίρμας. Το δυνατό χαρτί της Lancia εκείνη την εποχή ήταν η Delta, ένα σύγχρονο σχεδιαστικά hatchback που είχε κερδίσει τον τίτλο "Αυτοκίνητο της Χρονιάς" για το 1980. Όμως με την βασική έκδοση στους 9 φορ. ίππους, το αγοραστικό κοινό για ένα μικρομεσαίο 5θυρο αυτοκίνητο στα 1.300 cc ήταν περιορισμένο. Η ελληνική αντιπροσωπεία, "ΛΑΜΔΑ" Α.Ε, διέθετε επίσης προτάσεις έως τα 1.600 cc, με ανανεωμένες εκδόσεις μοντέλων της δεκαετίας του '70 (Trevi, Coupe, HPE), σε κατηγορίες που διατηρούσαν χαμηλά ποσοστά και με έντονο τον ανταγωνισμό. Την άνοιξη του 1983 παρουσιάστηκε στην Ελλάδα η νέα Lancia Prisma. Η τεράθυρη μπερλίνα διέθετε τα χαρακτηριστικά εκείνα που θα μπορούσαν να κάνουν την Lancia περισσότερο ανταγωνιστική στην χώρα μας. Ο βασικός κινητήρας ήταν στα 1.300 cc, που όμως στην προκειμένη περίπτωση αποτελούσε πλεονέκτημα εφόσον τοποθετούσε το νέο μοντέλο στο χαμηλότερο επίπεδο της premium κατηγορίας στα μεσαία οικογενειακά. Η τιμή της προσέγγιζε το 1.470.000 δραχμές και ήταν παραπλήσια με της Delta 1.300, ενώ λίγο αργότερα ήταν διαθέσιμη και η έκδοση στα 1.600 cc. H "ΛΑΜΔΑ" Α.Ε αναγκαστικά έπρεπε να βασιστεί περισσότερο στην Prisma, σε μια απαιτητική κατηγορία, εφόσον η Delta στην χώρα μας ήταν ουσιαστικά εκτός συναγωνισμού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Lancia να παραμείνει καθηλωμένη σε χαμηλά ποσοστά, που δεν ξεπέρασαν το 0.7% έως και το 1986. Να σημειωθεί πως την ίδια περίοδο η Audi στην χώρα μας ήταν σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από τις επιδόσεις της στην ίδια κατηγορία, πετυχαίνοντας υψηλότερα ποσοστά με το Audi 80 στους 9 φορ. ίππους.
Το περιβάλλον στην αγορά αυτοκινήτου γινόταν όλο και πιο ασφυκτικό μετά το 1985 και τα περιθώρια να βελτιώσει την θέση της η "ΛΑΜΔΑ" Α.Ε φαίνεται να είχαν εξαντληθεί. H μοναδική λύση ήταν η διάθεση ενός πιο δελεαστικού "πακέτου" σε χαμηλότερη κατηγορία κυβισμού (downsizing). Στην πράξη αυτό μεταφράστηκε στην έκδοση της Delta στους 8 φορ. ίππους, με τον κινητήρα του ομίλου Fiat στα 1.116 cc, ονομαστικής απόδοσης 64 ίππων. Η συνταγή είχε αποδειχθεί επιτυχημένη και σε άλλους κατασκευαστές στην χώρα μας, μεταξύ των οποίων η Alfa Romeo.
Αποτέλεσμα της παραπάνω πολιτικής ήταν η αύξηση των πωλήσεων κατά 62.6% το 1987, με το ποσοστό της Lancia στο 1.5% (από 0.7% το 1986). Ανάλογη επίδοση είχε να επιτύχει στην χώρα μας από το... 1978! Μετά από πολλά χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά, η Delta βρέθηκε για πρώτη φορά σε "πρωταγωνιστικό" ρόλο για την "ΛΑΜΔΑ" Α.Ε, αποτελώντας μια περισσότερο premium εναλλακτική στην κατηγορία των μικρομεσαίων, σε τιμή που δεν ήταν πλέον απαγορευτική για την συντριπτική πλειοψηφία των αγοραστών. Επιπλέον, με την Delta 1100 η Lancia για πρώτη φορά ανταγωνιζόταν άμεσα την Alfa Romeo στην ζωτικής σημασίας κατηγορία των 8 φορ. ίππων. Το 1988 υπήρξε επιπλέον βελτίωση, με αύξηση πωλήσεων (+22.6%) και ποσοστό 1.6%, ενώ το 1989 πετυχαίνει τον μεγαλύτερο αριθμό πωλήσεων και το υψηλότερο ποσοστό για όλη την δεκαετία του '80, με 1500 μονάδες και 1.8%.
Η βελτίωση των συνθηκών στην ελληνική αγορά αυτοκινήτου από το 1990, με την μείωση στην φορολογία για τα "καθαρά" αυτοκίνητα, έδινε νέες προοπτικές. Η Lancia εισήλθε στην "καταλυτική" εποχή με πλεονεκτήματα αλλά και αδυναμίες. Προτάσεις όπως η Delta 1.100 ήταν πλέον περιττές, όμως η "ΛΑΜΔΑ" Α.Ε βρέθηκε ουσιαστικά χωρίς εκρόσωπο στην εμπορικότερη και πιο δυναμική κατηγορία της ελληνικής αγοράς! Η Delta φυσικά συνέχιζε την καριέρα της, όμως παρά τις ανανεώσεις που είχε υποστεί δεν έπαυε να είναι ένα μοντέλο με πολλά χρόνια στην πλάτη του (παρουσιάστηκε το 1979). Επιπλέον η απουσία έκδοσης με κινητήρα στα 1.400 cc δεν την καθιστούσε ιδιαίτερα ανταγωνιστική, εφόσον οι 10 φορ. ίπποι κυριαρχούσαν στο chart των πωλήσεων. Εκείνη την περίοδο η πιο "προσιτή" έκδοση ήταν στα 1.600 cc (1.6 GT), κυβισμός που στην χώρα μας αφορούσε κυρίως αγοραστές στην μεγαλύτερη κατηγορία. Εκεί η Lancia διέθετε την νέα Dedra, στα 1.600 και 1.800 cc. O αντικαταστάτης της Prisma θεωρητικά επέτρεπε στην Lancia να παίζει επί ίσοις όροις στην μεσαία κατηγορία, αν και στο απαιτητικό premium κομμάτι. Επιπλέον στην γκάμα της Lancia είχε ενταχθεί πλήρως και η σειρά Υ, στην μικρή κατηγορία (πρώην Autobianchi). Αυτό έδινε ένα σχετικό πλεονέκτημα, όμως η έλλειψη ενός ανταγωνιστικού σύγχρονου μοντέλου στην μικρομεσαία κατηγορία ήταν εμφανής. Την περίοδο 1990-1992 η αγορά αυτοκινήτου γνώριζε άνθηση, όμως η Lancia δεν είχε τα αναμενόμενα οφέλη. Οι πωλήσεις σημείωσαν αύξηση εκείνο το διάστημα (1990: +12.5%, 1991: +44.8%, 1992: +19.2%), αλλά το ποσοστό της παρέμεινε καθηλωμένο στο 1.5%.
Το 1993 το ποσοστό της ανήλθε στο 1.4%, αναπόφευκτα με τις πωλήσεις μειωμένες μετά το τέλος του μέτρου της "απόσυρσης". Εκείνη την χρονιά ήταν διαθέσιμη στην Ελλάδα η δεύτερη γενιά της Delta, πλέον με την βασική έκδοση στα 1.400 cc. Η ύπαρξη του νέου μοντέλου στην κατηγορία των 10 φορ. ίππων επέτρεψε στην Lancia να βελτιώσει σημαντικά την θέση της στην μεσαία κατηγορία αλλά και συνολικά την εικόνα της στην αγορά και, το 1995 να πετύχει την καλύτερή της επίδοση με ποσοστό 3.1%. Το 1996 παρέμεινε σε ικανοποιητικά επίπεδα, όμως στην συνέχεια ακολούθησε πτωτική πορεία έως το 1999 οπότε κατέκτησε μόλις το 0.6% της αγοράς με 1.640 μονάδες. Η Lancia παρέμεινε καθηλωμένη σε χαμηλά επίπεδα και την επόμενη δεκαετία.
Εδώ και αρκετά χρόνια, το όνομα Lancia έχει αποσυρθεί από τις ευρωπαϊκές αγορές, φυσικά και από την ελληνική. Σήμερα η φίρμα έχει παρουσία αποκλειστικά στην Ιταλία, με μοναδικό διαθέσιμο μοντέλο το μικρό Ypsilon. Στην χώρα μας η πορεία της ήταν μακρόχρονη και κέρδισε πολλούς φίλους μέσα από την επιτυχημένη παρουσία της στους αγώνες. Στα πλαίσια της ελληνικής πραγματικότητας η φίρμα κατάφερε να διατηρήσει έναν σχετικά μικρό πυρήνα αγοραστών, που εκτίμησε τα δυναμικά και οδηγικά χαρακτηριστικά, την σχεδίαση και την πολυτέλεια των αυτοκινήτων Lancia. Oι συνθήκες της ελληνικής αγοράς ενίοτε αδίκησαν την ιταλική εταιρεία, ενώ και σε καλύτερες μέρες ο ανταγωνισμός ήταν έντονος και τελικά στάθηκε αδύνατο να αναπτύξει την απαιτούμενη δυναμική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου