Τα αυτοκίνητα Volga έγιναν ένα από τα σύμβολα του Σοβιετικού καθεστώτος, κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Όμως η ιστορία ξεκίνησε ουσιαστικά την δεκαετία του '30, ενώ η φίρμα επέζησε και μετά την πτώση του "υπαρκτού σοσιαλισμού".
Στις 31 Μαΐου 1929 η Ανώτατη Οικονομική Επιτροπή της ΕΣΣΔ και η αμερικάνικη εταιρεία Ford, προχώρησαν σε συμφωνία για την τεχνική υποστήριξη στην οργάνωση και την ίδρυση μονάδας μαζικής παραγωγής αυτοκινήτων και φορτηγών. Η λειτουργία της μονάδας Nizhny Novgorod Automobile Plant (NAZ) ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 1932 και τα Ford Model A & Model AA αποτέλεσαν την βάση για τα αντίστοιχα επιβατικά ΝΑΖ-Α & φορτηγά ΝΑΖ ΑΑ. Η ονομασία άλλαξε έως το 1933 σε Gorkii Autombile Factory (GAZ). Tα δύο πρώτα επιβατικά αυτοκίνητα κατασκευάστηκαν τον Αύγουστο του 1932 και η μαζική τους παραγωγή ξεκίνησε τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς. Το GAZ-A ήταν πιστό αντίγραφο του Ford A Standard Phaeton, παρά το γεγονός ότι είχε δεχτεί ορισμένες επιμέρους ενισχύσεις (συμπλέκτης, τιμόνι, επιπλέον φίλτρο αέρα), λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούσαν στην Σοβιετική Ένωση. Αυτό ήταν και το πρώτο σοβιετικό επιβατικό αυτοκίνητο μαζικής παραγωγής, με συνολικά 41.917 μονάδες έως το 1936. Μετά το τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου η GAZ ξεκίνησε μαζικά την παραγωγή του Pobeda (Μ-20) σε διάφορες παραλλαγές αλλά με την ίδια βασική σχεδίαση έως το 1958. Το Pobeda ήρθε και στην Ελλάδα και προωθήθηκε παράλληλα με το πιο "λαϊκό" Moskvitch, από τον Αριστομένη Καρέλα. To 1956 ξεκίνησε η παραγωγή του GAZ Volga M-21, που αντικατέστησε ουσιαστικά το Pobeda. To 1970 ξεκίνησε η κανονική παραγωγή του νέου Volga M-24, η κατασκευή του οποίου είχε ξεκινήσει σε περιορισμένη κλίμακα από το φθινόπωρο 1967. Στην ΕΣΣΔ τα Volga απεθύνονταν κυρίως σε κυβερνητικούς αξιωματούχους και κρατικές υπηρεσίες, όμως υπήρξαν και εκδόσεις ταξί, ασθενοφόρου, ενώ κυκλοφόρησε και σαν περιπολικό. Η παρουσία τους δεν περιορίστηκε στους σοβιετικούς δρόμους εφόσον έγιναν εξαγωγές σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως το Βέλγιο, η Φινλανδία αλλά και η Ελλάδα.
Στην χώρα μας, ο σχετικά μεγάλος κυβισμός των Volga δεν ευνοούσε την θέση τους στην εγχώρια αγορά, εφόσον τα έθετε απέναντι σε "πολυτελή" δυτικά μοντέλα με ιδιαίτερα απαιτητικό αγοραστικό κοινό. Όμως η ελληνική αντιπροσωπεία έκρινε ότι τα Volga μπορούσαν να αποτελέσουν εναλλακτική πρόταση στους επαγγελματίες αυτοκινητιστές. Κατά συνέπεια η εισαγωγή τους αφορούσε την αγορά του ταξί. Είναι άγνωστο πότε ακριβώς ήρθαν τα πρώτα Volga στην χώρα μας, όμως από το 1958 την αντιπροσωπεία των σοβιετικών αυτοκινήτων γενικότερα ανέλαβε η "ΓΕΜΣΟΒ" Ε.Π.Ε, που είχαν ιδρύσει οι αδελφοί Ηλιόπουλοι. Το Volga M-21 διέθετε κινητήρα 2.445 cc (17 φορ. ίπποι), με απόδοση 85 ίππων. Τα ίδια χαρακτηριστικά διέθετε αργότερα και το M-24. Εκτός από τις εκδόσεις με το κλασικό τετράθυρο αμάξωμα, ήταν διαθέσιμα στην χώρα μας και με αμάξωμα station wagon. Η έδρα της "ΓΕΜΣΟΒ" στην Αθήνα βρισκόταν στην οδό Πειραιώς 138 (από το 1962), ενώ αργότερα την αντιπροσωπεία στην Θεσσαλονίκη ανέλαβε ο Σάββας Σαββαΐδης με έδρα στην οδό Αγγελάκη 19.
To 1968 η "ΓΕΜΣΟΒ" Ε.Π.Ε μετονομάστηκε σε "Αδελφοί Ηλιόπουλοι" Ε.Π.Ε, ενώ τον Φεβρουάριο του 1973 την αντιπροσωπεία της Volga στην Β. Ελλάδα ανέλαβε ο Αγαπητός Τρικαλιώτης, με έδρα επί της Βασ. Όλγας 164 στην Θεσσαλονίκη (παράλληλα με τα Moskvitch και Lada). Tην περίοδο 1972-1974 οι πωλήσεις της Volga στην χώρα μας κρίνονται ως ικανοποιητικές, με δεδομένο ότι απευθυνόταν σε ένα πολύ συγκεκριμένο κομμάτι της αγοράς. Πιθανότατα το Μ-24 βοήθησε προς αυτή την κατεύθυνση, ως μια προσιτή εναλλακτική στα ταξί με μεγάλο αμάξωμα και αυξημένο κυβισμό. Μετά το 1974 η ζήτηση περιορίστηκε σημαντικά, όμως ήδη ως το 1975 η παρουσία των Volga στους ελληνικούς δρόμους είχε αυξηθεί αρκετά, με 544 επιβατικά σε κυκλοφορία από 241 που ήταν μια πενταετία πριν, το 1970 (+125.7%). Aν και το ενδιαφέρον στην χώρα μας ήταν περιορισμένο τα επόμενα χρόνια, οι αδελφοί Ηλιόπουλοι συνέχισαν να εκπροσωπούν την Volga έως τα τέλη της δεκαετίας του '70. Η αλλαγή στα δεδομένα για την εγχώρια αγορά του ταξί στις αρχές της δεκαετίας του '80 (πετρελαιοκίνηση) και η εμφάνιση σύγχρονων και πιο ελκυστικών προτάσεων για τους επαγγελματίες οδηγούς, προφανώς οδήγησε στην απόσυρση της σοβιετικής φίρμας από την Ελλάδα. Καμία αναφορά ή ένδειξη για την παρουσία της στην χώρα μας δεν έγινε εφικτό να βρεθεί μετά το 1979.
Τα Volga αποτελούσαν αυτοκίνητα για λίγους στην ΕΣΣΔ, αποτέλεσαν αυτοκίνητα για λίγους και στην Ελλάδα για τελείως διαφορετικούς λόγους. Διαθέσιμα μόνο στους επαγγελματίες του βολάν, η παρουσία των μεγάλων σοβιετικών αυτοκινήτων περιορίστηκε στον ρόλο του ταξί και του αγοραίου. Όσοι ιδιώτες προτιμούσαν τα σοβιετικά αυτοκίνητα, στρέφονταν αναγκαστικά στα Moskvitch (τα οποία επίσης ήταν διαθέσιμα ως ταξί) και, αργότερα, στα Lada.
Η αρχική φωτογραφία είναι του Chaim Revier από το 1976. Τραβηγμένη στην Σαντορίνη, εικονίζει την πιάτσα των ταξί η οποία αποτελείται αποκλειστικά από... Volga! (M-21 & M-24).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου